Þjóðmál - 01.03.2016, Qupperneq 60

ráðuneytisins. Engin efnisleg rök hafa komið
fram til að skýra ákvörðun Jóhönnu Sig-
urðardóttir að koma Bolla Þór úr starfi.
Baldur Guðlaugsson, ráðuneytisstjóri
fjármálaráðuneytisins, var heldur ekki í náðinni
hjá nýjum stjórnarherrum. Hann hafði verið
ráðuneytisstjóri frá því í nóvember 2000 en
Steingrímur J. Sigfússon ákvað um leið og
hann tók við fjármálaráðuneytinu að senda
Baldur í leyfi. Baldur átti ekki endurkvæmt en
hann var á árum áður virkur í starfi Sjálf-
stæðisflokksins. í stað Baldurs var Indriði
H. Þorláksson settur ráðuneytisstjóri en
hann tók síðan virkan þátt í gerð fyrstu
lcesave-samninganna og blandaði sér mjög
í þjóðfélagsmál með skrifum í blöð og á
netmiðla. Indriði varð síðar sérstakur ráð-
gjafi fjármálaráðherra í ríkisfjármálum og þá
sérstaklega skattamálum.
Grafid undan trúverðugleika
Ríkisendurskoðun, er sjálfstæð stofnun sem
heyrir beint undir Alþingi, og var ekki sérlega
hátt skrifuð hjá forráðamönnum vinstri
stjórnarinnar.
Aðhald að framkvæmdavaldinu er helsta
hlutverk Ríkisendurskoðunar. Hún á að
„endurskoða ríkisreikning og reikninga þeirra
aðila sem hafa með höndum rekstur og
fjárvörslu á vegum ríkisins". Stofnunin getur
framkvæmt stjórnsýsluendurskoðun en einnig
skal hún„annast eftirlit með framkvæmd
fjárlaga og vera þingnefndum til aðstoðar við
störf er varða fjárhagsmálefni ríkisins".
Ríkisendurskoðun er því ein mikilvægasta
stofnun landsins og forsenda þess að Alþingi
og almenningur geti veitt framkvæmdavald-
inu nauðsynlegt aðhald. Engu skiptir hvaða
ríkisstjórn situr að völdum.
í samræmi við lagalegar skyldur sínar setti
Ríkisendurskoðun ítrekaðfram alvarlegar
athugasemdir og gagnrýni á fjármálastjórn
ríkisins ítíð ríkisstjórnar Jóhönnu Sigurðar-
dóttur og Steingríms J. Sigfússonar.
Þessar ítrekuðu athugasemdir eru einu
haldbæru skýringarnar á því að ákveðið
Alvarlegar athugasemdir og gagnrýni Ríkisendurskoðunar
• Samkvæmt ákvörðun Steingríms J. Sigfússonar fjármálaráðherra tók ríkissjóður þátt
í björgun Sjóvár með 11,6 milljarða króna framlagi. Ríkisendurskoðun gerði athuga-
semdir við þetta og benti á að ekki væri Ijóst hvaða lagaheimildir fjármálaráðherra
hefði til þessa.
• Ríkissjóður tók á sig skuldbindingar vegna yfirtöku Arion banka hf. á innstæðum í
SPRON hf. og yfirtöku íslandsbanka hf. á innstæðum í Straumi-Burðarási hf. Ríkis-
endurskoðun taldi það ámælisvert að ekkert væri getið um þessar skuldbindingar í
ríkisreikningi árið 2009 líkt og reikningsskilareglur gera ráð fyrir.
• Ríkisendurskoðun gagnrýndi hvernig staðið var að lækkun launa samkvæmt
tilmælum sem ríkisstjórnin gaf út í ágúst 2009. Gagnrýnin beindist fyrst og fremst að
fjármálaráðuneytinu.
• Ríkisendurskoðun gerði ítrekaðar athugasemdir og gagnrýndi svokallaðar„opnar
heimildir" fjármálaráðuneytisins á fjárlögum vegna stofnfjárframlaga og útgjalda.
Þannig var ekkert tillit tekið til útgjalda ríkissjóðs vegna SpKef þó vitað hafi verið að
kostnaðurinn yrði a.m.k. 11,2 milljarðar króna. Þegar upp er staðið er Ijóst að skatt-
greiðendur þurfa að standa undir allt að 25 milljörðum vegna sparisjóðsins, að teknu
tilliti til vaxta.
• Ríkisendurskoðun benti á að stórra skuldbindinga ríkissjóðs sé í engu getið í ríkis-
reikningi - séu utan efnahags. Þannig gefi ríkisreikningur skakka mynd af stöðu
ríkissjóðs. Þess er að vænta að Ríkisendurskoðun geri til dæmis alvarlegar athuga-
semdir við hvernig„fela" á skuldbindingar ríkissjóðs vegna Vaðlaheiðaganga.
58 ÞJÓÐMÁL