Þjóðmál - 01.03.2016, Page 88

Ef lcesave-samningarnir, sem kenndir
eru við Svavar Gestsson, hefðu verið
samþykktir árið 2009 hefðu eftir-
stöðvar þeirra 5. júní næskomandi
numið tæpum 208 milljörðum króna,
að gefnu óbreyttu gengi punds og
evru, eða um 8,8% af áætlaðri vergri
landsframleiðslu ársins 2016.
Efni samninganna
Meginefni samninganna var að breska
og hollenska ríkið lánuðuTryggingarsjóði
innstæðueigenda og fjárfesta jafnvirði
rúmlega 700 milljarða króna, í pundum
og evrum, til fimmtán ára á föstum 5,55%
vöxtum. Lánið var veitt til að endurgreiða
hollenska seðlabankanum og breska trygg-
ingarsjóðnum það sem þeir höfðu greitt
innstæðueigendum Landsbankans. Fyrstu sjö
ár lánstímans skyldi aðeins greiða inn á lánið
sem samsvaraði því sem Tryggingarsjóðurinn
fengi greitt úr slitabúi Landsbankans og eftir-
stöðvar lánsins að loknum þeim tíma skyldu
greiðast á átta árum með 32 jöfnum árs-
fjórðungslegum afborgunum. Með samning-
unum ábyrgðist ríkissjóður þessar greiðslur
og þar sem eignirTryggingarsjóðsins voru
litlar sem engar hefðu þær að mestu fallið á
ríkissjóð.
Áætladur kostnaður
í frumvarpi til laga nr. 96/2009, um heimild
til handa fjármálaráðherra f.h. ríkissjóðs til að
ábyrgjast lánin, var sett fram áætlun um það
hvað samningarnir myndu kosta ríkissjóð
að því gefnu að heimturforgangskröfuhafa
(innstæðueigenda) úr búi Landsbankans
yrðu 75%. Áætlað var að eftirstöðvar lánanna
hinn 5. júní 2016 myndu nema jafnvirði 415
milljarða króna. f frumvarpinu var einnig sett
fram fráviksáætlun miðað við 15% minni og
meiri heimtur og voru niðurstöður hennar
að ef heimtur yrðu miklar gætu eftirstöðvar
lánsins jafnvel orðið einungis 309 milljarðar
króna en allt að 521 milljörðum ef heimtur
yrðu litlar.
f töflu 1 er tekin saman áætlunin í frum-
varpinu, fráviksáætlanirnar tvær og áætlunin
sem hér er sett fram um eftirstöðvar lánanna
sem fallið hefðu á ríkissjóð hefðu samning-
arnir verið samþykktir. Venja er að setja
fjárhæðir í ríkisfjármálum fram sem hlutfall af
vergri landsframleiðslu (VLF), meðal annars
til að auðvelda samanburð milli ára, og er
það einnig gert í töflunni.
Tafla 1
Eftirstöðvar % af
ma.kr. VLF2016
Áætlun 2009,60% heimtur 521 26,0%
Áætlun 2009,75% heimtur 415 21,0%
Áætlun 2009,90% heimtur 309 15,0%
Áætlun 2016 100% heimtur) 208 8,8%
Tafla 1. Áætlaðar eftirstöðvar lána Tryggingarsjóðsins
hinn 5. júní20 i6 skv. áætlun i frumvarpi til iaga nr.
96/2009 (Áætlun 2009) miðað við mismunandi heimtur
forgangskröfuhafa úr búi Landsbankans og eftirstöð-
var skv. áætluninni sem hér er sett fram (Áætlun 2016).
Hlutfall af VLF fyrir áætlun 2009 er tekið óbreytt úr frum-
varpinu en fyrir áætlun 2016 er notuð spá Seðiabanka
Islands um VLF ársins 2016, eða 2.350 milljarðar króna
(Seðlabanki Islands, 2015, Viðauki 1, Tafla 1). Heimild:
Frumvarp til laga um heimild til handa fjármáiaráðherra,
bls. 21, Seðtabanki Islands (2015) og eigin útreikningar.
Það kom síðan á daginn að heimtur úr búi
Landsbankans urðu mun meiri en reiknað var
með og þegar upp var staðið fengu forgangs-
kröfuhafar 100% heimtur af kröfum sínum.
Þannig hefðu eftirstöðvar samningsins
numið 208 milljörðum króna, sem á sínum
tíma var talið besta mögulega niðurstaðan.
Það er um helmingi betri niðurstaða en grunn-
áætlunin árið 2009, þar sem gert var ráð fyrir
75% heimtum. Þar sem fullar heimtur fengust
úr búi Landsbankans samanstanda eftir-
stöðvarnar nánast eingöngu af áföllnum
vöxtum og vaxtavöxtum. Ef eftirstöðvarnar
eru metnar sem hlutfall af vergri landsfram-
leiðslu hefðu þær verið vel innan við helming-
ur af því sem áætlað var árið 2009 og er
ástæða þess annars vegar sú að fjárhæðin er
helmingi lægri og hins vegar að VLF ársins
2016 verður, samkvæmt nýjustu spá Seðla-
86 ÞJÓÐMÁL