Fréttablaðið - 06.11.2021, Síða 90

Fréttablaðið - 06.11.2021, Síða 90
En það verður að vera líf í textanum, maður verður að hleypa gandinum á skeið, en gæta þess þó að girða gandreið- ina af. Sextíu kíló af kjaftshöggum, ný skáldsaga Hallgríms Helga- sonar, er framhald af bók hans Sextíu kíló af sólskini sem fékk Íslensku bókmennta- verðlaunin á sínum tíma. Þessi nýja bók spannar árin 1903 til 1918. Aðalpersónan, Gestur Eilífs- son, er átján ára í byrjun bókar og þrítugur í lokin. „Þessi ár voru ævin- týralegur tími í sögu landsins, allt var hægt og allt að gerast, og ekkert þurfti að fara í gegnum Reykjavík,“ segir Hallgrímur. „Þetta er áfram saga af fátæku fólki sem er að berjast fyrir sig og sína. Gestur er orðinn fyr- irvinna fimm manna heimilis. Hann eygir hins vegar tækifæri þegar hinir glæsilegu Eviger-bræður vilja kaupa gömlu jörðina þeirra, þá sem eydd- ist í snjóflóði. Fósturfaðir Gests, Lási gamli, vill hins vegar alls ekki selja. „Maður selur ekki ógæfu sína.“ Þarna takast á fortíðin og framtíðin. Í þessari bók er líka nokkuð um ástir og kynlíf, því nú er Gestur kominn á sokkabandsaldurinn, og líka slagsmál, eins og titillinn gefur til kynna, því á þessum árum, hinum svokallaða Norðmannatíma, ríkti sannkallað villtavestursástand á Siglufirði. Bærinn byggðist með hraða gullgrafarabæjanna í Kali- forníu og sumrin voru nánast ein samfelld útihátíð. Þótt bærinn teldi aðeins 50 hús voru þarna 23 leyni- knæpur, jafnvel á sjálfum bannár- unum. Og einn löggæslumaður átti að halda aga á 3.000 norskum sjómönnum og jafnmörgum inn- lendum piltum og stúlkum. Mér fannst þetta heillandi heimur að vinna úr og niðurstaðan varð sú að fyrir Norðmönnum var Segul- fjörður eins konar suðurhafseyja í norðurhöfum, slarkaraparadís. Aloha Seglo!“ Kynni við dauðann Vinnsla bókarinnar kostaði mikla heimildavinnu. Hallgrímur er spurður á hvaða hátt heimildavinn- an skili sér í verkinu. „Hún skilar sér alltaf. Í stóru og smáu. Ein örsmá klausa í dagblaði frá 1911 getur gefið 3-4 kafla. Ég verð hins vegar alltaf að passa mig að grúska ekki um of, bara passlega mikið, því mér hættir til að setja allt sem ég kem augum yfir inn í textann með einhverjum hætti. Í Seoul 2010 hitti ég Min Jin Lee sem Heillandi heimur að vinna úr Hver skrifuð lína á að mynda möskva í þá síldarnót sem sagan skal vera, segir Hallgrímur. MYND/SAGA SIG Úr jólaljóðabók Hallgríms og Ránar Flygenring. Kolbrún Bergþórsdóttir kolbrunb @frettabladid.is skrifaði síðar Pachinko, hún sagðist hafa verið í strangri heimildavinnu í sex ár og það með einni aðstoðar- manneskju! Þetta gæti ég sjálfsagt aldrei.“ Dauðinn er nánast eins og leiðar- stef í byrjun bókar og í raunveru- leikanum hefur Hallgrímur komist í kynni við dauðann. „Það er rétt, dauðinn hefur danglað í okkur undanfarið. Haustið 2015 fæddi dóttir mín andvana barn, þá dó faðir minn fyrir ári síðan og amma barnanna minna bara fyrir nokkr- um dögum. Ég er með heila sýn- ingu í Safnaðarheimili Neskirkju núna sem fjallar öll um dauðann. Svo rekst maður á eina setningu í gamalli frásögn, um barnaveikina í Ólafsfirði, sem geisaði akkúrat árið sem Gestur fer þar um, og þá er maður allt í einu farinn að skrifa um sóttkví, sóttvarnir og barnslík, og það áður en Covid skall á. En þá gat ég gripið til reynslu minnar; ég hafði séð kornabarn með svartar varir. Þú sérð ekkert verra en það.“ Skepna með beisli Blaðamaður hefur orð á að texti Hallgríms virðist ótaminn. „Ég vil nú meina að skepnan sé með beisli,“ segir hann og bætir við: „En það verður að vera líf í textanum, maður verður að hleypa gandinum á skeið, en gæta þess þó að girða gandreiðina af, sérhver kaf li má aldrei verða of langur og skal lúta heildinni. Hver skrifuð lína á að mynda möskva í þá síldarnót sem sagan skal vera.“ Sextíu kíló af kjaftshöggum er ekki eina bók Hallgríms fyrir þessi jól. Hann sendir einnig frá sér jólaljóðabókina Koma jól? þar sem hann kveðst á við fræga bók Jóhannesar úr Kötlum, Jólin koma. Rán Flygenring gerir myndir bókar- innar. Af hverju að kveðast á við jól Jóhannesar úr Kötlum? „Þetta kom yfir mig þegar ég var veðurtepptur með honum Dodda trommara á Sigló fyrir síðustu jól. Að kvengera jólasveinana og enduryrkja Jóla- köttinn. Grýlukvæði átti ég svo til. Ég er ekki einn um að hafa fengið þessa hugmynd en hún greip mig algerum heljartökum og þetta var skemmtileg áskorun, að búa til 13 nýja jólasveina sem allir eru kven- kyns, jólasystur og Grýludætur. Þær þurftu að vera nýstárlegar og fordildarlegar í senn, með dassi af femínisma. Verkefnið var að prjóna frjálst við þjóðtrúna, uppfæra hana til nýrra tíma. Úr varð þetta per- sónugallerí: Bjalla, Grýlurós, Litla ljós, Fantasía, Stelpustoð, Tösku- buska, Bokka, Tertuglöð, Fiturönd, Augasteinastara, Áttavillt, Svanga- töng og Kortasníkja sem Rán Flyg- enring gerir svo skil í sínum geggj- uðu dúkristum. Síðan bætti ég við nokkrum strang-einlægum jólakvæðum þar sem ég lá þarna í heita pottinum við Hótel Sigló eins og hver annar Jóhannes í sínum Kötlum.“n Organisti/Tónlistarstjóri óskast Sóknarnefndir Brautarholts – og Reynivallasókna Kjalarnessprófasts- dæmi auglýsa eftir organista/tónlistarstjóra í 30% fasta stöðu við Reynivallaprestakall frá 1. janúar 2022. Leitað er eftir einstaklingi sem: • Hefur metnað fyrir tónlistaþætti helgihaldsins. • Hefur áhuga á að viðhalda og efla enn frekar öflugan kirkjukór. • Er tilbúinn í gott samstarf við sóknarprest prestakallsins. Laun samkv. kjarasamningi organista hjá FÍH og launanefndar Þjóðkirkjunnar. Umsóknir skulu sendar rafrænt til bjorn@brautarholt.is Umsóknarfrestur er til 1. desember n.k. Allar upplýsingar um starfið gefa: Björn Jónsson, formaður Brautarholtssóknar 892-3042 - bjorn@brautarholt.is sr. Arna Grétarsdóttir, sóknarprestur 865-2105 - arna.gretarsdottir@kirkjan.is 50 Menning 6. nóvember 2021 LAUGARDAGURFRÉTTABLAÐIÐ
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104

x

Fréttablaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.