Morgunblaðið - 11.11.2021, Qupperneq 12

12 DAGLEGT LÍF
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 11. NÓVEMBER 2021
Kristín Heiða Kristinsdóttir
khk@mbl.is
M
ér hefur lengi fundist
vanta vettvang fyrir
ungar raddir og þá er
ég ekki að tala um
barnasýningar eða fullorðins, heldur
eitthvað mitt á milli. Vissulega hafa
menntaskólarnir sett upp alls konar
sýningar, oft söngleiki, en mig lang-
aði til að gefa þessum aldurshópi, 18
til 20 ára, tækifæri til að búa til verk
úr eigin hugarheimi, leyfa þeim að
koma á framfæri því sem brennur á
þeim,“ segir Dominique Gyða Sigrún-
ardóttir sem leikstýrir verkinu Heim-
sendingu sem sýnt er á Loftinu í
Þjóðleikhúsinu, en það „sprettur úr
hugarheimi unga fólksins í leik-
smiðjunni Trúnó og er samsuða hug-
mynda þeirra. Verkið vekur m.a. upp
spurningar um hver við erum á yfir-
borðinu og hversu krefjandi, erfitt og
fallegt það getur verið að berjast fyr-
ir sínu plássi á þessari stóru plánetu
og í litla, kassalega samfélaginu sem
við búum í,“ segir í kynningu hjá
Þjóðleikhúsinu.
Verkefnið varð til út frá hug-
mynd sem Dominique sendi Þjóðleik-
húsinu í janúar 2020, en hún hefur áð-
ur unnið að sambærilegu ferli með
menntaskólanemendum, sýningu
sem hét Skömm og var sýnd í Versló.
„Í gegnum Þjóðleikhúsið varð til
samstarf milli mín og Siggu Daggar
kynfræðings, þar sem við hófum
þetta ferðalag með þeim sex ung-
mennum sem leika í Heimsendingu.
Við fórum af stað með vinnusmiðja
þar sem við fengum leikhópinn til að
vinna úr eigin hugmyndum úti á gólfi,
þar lánuðu þau hvert öðru hug-
myndir, spegluðu sig og léku sér í
gegnum alls konar leiklistaræfingar.
Úr þeirri þriggja vikna vinnusmiðju
sem við Sigga Dögg leiddum, varð
svo til risabunki af efni. Við drógum
úr þeim bunka það sem við vildum
halda áfram með og krakkarnir fengu
að velja sjálf hvað þau vildu halda
áfram með til að búa til sýningu. Þá
tók við seinni hluti þessa samsköp-
unarferlis, þar sem krakkarnir og ég
bjuggum til sýninguna Heimsend-
ingu.“
Nota sín eigin nöfn
Þegar Dominique er spurð
hvernig þau hafi valið þá sex ein-
staklinga sem leika í verkinu, segir
hún að Þjóðleikhúsið hafi auglýst eft-
ir umsóknum.
„Umsækjendur áttu að senda
inn hvað þau væru að pæla og vildu
sjá á sviði. Það mátti vera hugmynd á
algjöru frumstigi eða stutt saga eða
ljóð, nánast hvað sem er. Eitthvað
sem þau myndu vilja vinna úr. Fjöldi
umsókna barst og við völdum úr inn-
sendum hugmyndum, sem er svolítið
sérstakt, því undir venjulegum kring-
umstæðum hefðum við haldið leik-
prufur, en vegna Covid þurftum við
að fara aðrar leiðir. Þeir sem sóttu
um þurftu ekki að hafa neina reynslu
af leikhúsi, heldur skiptu orðin á
blaðinu öllu máli í vali okkar, við grip-
um þá einstaklinga sem okkur fannst
vera með frjóar hugmyndir og eitt-
hvað skemmtilegt. Einhver rauður
þráður réð vali okkar og við erum svo
heppin að þessir sex einstaklingar
sem við völdum, geta leikið og komið
fram,“ segir Dominique og bætir við
að verkið Heimsending sé afar ein-
lægt og að hluta til sannsögulegt.
„Krakkarnir eru í raun að vinna
með mörkin á milli þess sem er raun-
verulegt og þess sem er leikið. Þau
bera til dæmis öll sín eigin nöfn á
sviðinu og leika einhvers konar út-
gáfu af sér sjálfum, jafnvel mun ýkt-
ari útgáfu eða draga úr henni. Þau
leika sér líka að því að máta sig við
ýmis hlutverk, því við erum að velta
fyrir okkur í þessu verki hvernig ungt
fólk, og reyndar allt fólk, sviðsetur sig
á samfélagsmiðlum. Ég vil ekki segja
of mikið til að skemma ekki fyrir
þeim sem eiga eftir að sjá sýninguna,
en ákveðinn atburður neyðir þau til
að endurskoða hvernig þau hafa lifað
lífi sínu hingað til. Rétt eins og gerð-
ist hjá öllum í Covid, þegar fólk var
allt í einu fast heima og sumir lengi
einir með hugsunum sínum, þá fór
fólk að endurskoða hvað skipti raun-
verulega máli í lífinu og velta fyrir sér
í hvað það hafði varið tíma sínum
fram að því. Vorum við kannski að
snuða okkur um tengsl við fjölskyldu
okkar og vini? Tókum við tímanum
sem sjálfsögðum hlut, og fleira í þeim
dúr. Þetta eru stórar spurningar.“
Hvað verður úr mér?
Þegar Dominique er spurð að
því hvað komi fram á sýningunni
Heimsending að brenni á ungu fólki,
þessum einstaklingum sem standa á
sviðinu og segja okkur frá sjálfum
sér, segir hún það vera svipað og
brenni á öllum á einhverjum tíma-
punkti.
„Þetta eru spurningar um hvað
við viljum gera við líf okkar. Ég hefði
ekkert endilega haldið að krakkar á
þessum aldri væru mikið að pæla í al-
varlegri hliðum lífsins, en það er
raunin. Þau standa mörg á tímamót-
um í lífi sínu, eru að ljúka mennta-
skóla og þá kemur stóra spurningin:
Hvað á ég að gera? Í hvaða skóla á ég
að fara? Í hverju á ég að mennta mig?
Hvað verður úr mér? Þau eru að
skoða framtíðina og háleit markmið,
en líka hvað skiptir máli almennt, til
dæmis hvernig við sviðsetjum okkur,
og hvort það sé kannski alveg óþarfi.
Erum við að setja of mikla pressu á
okkur, er ekki nóg að vera bara til?
Verkið er í raun um sammannlega
hluti og öll viljum við vera elskuð.
Verkið er ferðalag og það skýrist í
lokin hvernig það ferðalag fer. Þessir
sex leikarar fletta ofan af sér og
skoða sig og samfélagið sem þau búa í
og velta fyrir sér hversu mikið það
samfélag hefur mótað þau og hvern-
ig. Hver sé kjarni þeirra í raun og
veru. Og líka að leyfa því sem kraum-
ar undir niðri að koma upp á yfirborð-
ið,“ segir Dominique og bætir við að
áhorfendur sem hafi sótt sýninguna
hafi verið blandaður hópur.
„Við tókum eftir því þær vikur
sem við sýndum verkið í október, að
áhorfendur voru á öllum aldri, alveg
niður í tólf ára krakka og upp í ömm-
ur og afa. Þetta virðist ná til allra,
sem er svo fallegt. Sýningin snertir á
einhverju sammannlegu sem spyr
ekki um aldur og þess vegna viljum
við að sem flestir komi og sjái hana,
og því bættum við nokkrum auksýn-
ingum við núna í nóvember.“ Aðeins
þrjár sýningar eru eftir, í dag
fimmtudag, á morgun föstudag og á
laugardag. Nánar á leikhusid.is og
miðar fást á tix.is.
Hvernig sviðsetjum við okkur?
Unga fólkið í leiksmiðjunni Trúnó spyr stórra spurn-
inga í Heimsendingu á Loftinu í Þjóðleikhúsinu.
Leikararnir fletta ofan af sér og skoða sig og sam-
félagið sem þau búa í, velta fyrir sér hversu mikið það
hefur mótað þau og hvernig. Hver sé kjarni þeirra í
raun og veru og hvað verði úr þeim.
Ljósmynd/Jón Þorgeir Kristjánsson
Samsköpun Efri röð f.v.: Jóna Gréta Hilmarsdóttir, Stefán Nordal, Sara Guðnadóttir, Dominique Sigrúnardóttir og
Sigga Dögg. Neðri röð f.v: Egill Andrason, Kolfinna Ingólfsdóttir, Benóný Arnórsson og Helga Salvör Jónsdóttir.
Heimsending Benóný Arnórsson í hlutverki sínu að spjalla í tölvunni.
Innco netverslun
innconet.com
Íþróttir