Náttúrufræðingurinn - 2021, Qupperneq 53
Tímarit Hins íslenska náttúrufræðifélags
145
1. Helgi Hallgrímsson 1975. Íslenskir vatnakrabbar III. – V. Æðri spaðfætlur,
skelkrebbi og marflær. Týli 5(2). 41–49.
2. Brendonck, L., Rogers, D.C., Olesen, J., Weeks, S. & Hoeh, W.R. 2008. Global
diversity of large branchiopods (Crustacea: Branchiopoda) in freshwater.
Hydrobiologia 595. 167–176. doi: 10.1007/s10750-007-9119-9
3. Vanschoenwinkel, B., Pinceel, T., Vanhove, M.P.M., Denis, C., Jocque, M.,
Timms, B.V. & Brendonck, L. 2012. Toward a global phylogeny of the “living
fossil” crustacean order of the Notostraca. PLoS ONE 7: e34998. doi: 10.1371/
journal.pone.0034998
4. Mathers, T.C., Hammond, R.L., Jenner, R.A., Hänfling, B. & Gómez, A. 2013.
Multiple global radiations in tadpole shrimps challenge the concept of ‘living
fossils’. PeerJ 1: e62. doi: 10.7717/peerj.62
5. Lidgard, S. & Love, A.C. 2018. Rethinking living fossils. BioScience 68. 760–770.
doi: 10.1093/biosci/biy084
6. Longhurst, A.R. 1955. A review of the Notostraca. Bulletin of the British
Museum of Natural History 3. 1–57.
7. Hessen, D.O., Rueness, E.K. & Stabell, M. 2004. Circumpolar analysis of
morphological and genetic diversity in the Notostracan Lepidurus arcticus.
Hydrobiologia 519. 73–84.
8. Lakka, H.-K. 2013. The ecology of a freshwater crustacean: Lepidurus arcticus
(Branchiopoda; Notostraca) in a High Arctic region. MS-ritgerð við Depart-
ment of Arctic biology, University Centre in Svalbard og Department of environ-
mental sciences, University of Helsinki. 151 bls. Slóð: https://helda.helsinki.fi/
handle/10138/41586
9. Snorri Baldursson 2014. Lífríki Íslands. Vistkerfi lands og sjávar. Forlagið og
Opna, Reykjavík. 407 bls.
10. Hyvärinen, E., Juslén, A., Kemppainen, E., Uddström, A. & Liukko, U.-M. (rit-
stj.) 2019. Suomen lajien uhanalaisuus. Punainen kirja 2019. / The 2019 Red
List of Finnish Species. Umhverfisráðuneytið og Umhverfisstofnun Finnlands,
Helsinki. 703 bls.
11. SLU Artdatabanken 2020. Rödlistade arter i Sverige 2020. Fjällsköldbladfoting
Lepidurus arcticus. Slóð (skoðað 24.9. 2020): https://artfakta.se/artbestamning/
taxon/lepidurus-arcticus-101191
12. Artsdatabanken 2015. Skjoldkreps Lepidurus arcticus (Pallas, 1793). Slóð (skoðað
24.9. 2020): https://artsdatabanken.no/taxon/Lepidurus%20arcticus/120144
13. Þorleifur Eiríksson, Þorgerður Þorleifsdóttir, Hrefna Sigurjónsdóttir og Hilmar
J. Malmquist 2021. Huldudýr á heiðum uppi – útbreiðsla skötuorms á Íslandi.
Náttúrufræðingurinn 91(3–4). 146–165.
14. Þorleifur Eiríksson, Hilmar J. Malmquist & Hrefna Sigurjónsdóttir 1996. Skötu-
ormurinn. Lesbók Morgunblaðsins, 10. ágúst, s. 11.
HEIMILDIR
ÞAKKIR
Greinarhöfundar þakka Wim van Egmond gefandi og skemmtilega sam-
vinnu og samveru. Veiðiverðirnir í Veiðivötnum, Rúnar Hauksson og Bryndís
H. Magnúsdóttir, fá bestu þakkir fyrir aðstöðu og aðstoð. Þorleifur Eiríksson
fær þakkir fyrir aðstoð og upplýsingar um fundarstaði. Náttúruverndarsjóður
Pálma Jónssonar styrkti verkefnið og eru sjóðnum færðar bestu þakkir.
Þóra Hrafnsdóttir (f. 1963) lauk BS-prófi í líffræði frá
Háskóla Íslands 1988 og MS-prófi í vatnalíffræði við
Hafnarháskóla 2003. Þóra hefur starfað við rannsóknir
á Líffræðistofnun HÍ, Náttúrufræðistofnun Íslands og
Náttúrufræðistofu Kópavogs. Nú starfar hún á Náttúru-
minjasafni Íslands.
Þorgerður Þorleifsdóttir (f. 1992) lauk BS-prófi í líf-
fræði frá Háskóla Íslands 2018 og fjallaði í BS-verkefni
sínu um varpatferli skötuorms. Hún starfar hjá Náttúru-
minjasafni Íslands og rannsókna- og ráðgjafarfyrir-
tækinu RORUM. Þorgerður hefur einnig lokið diplóma-
námi í safnafræði við Háskóla Íslands.
UM HÖFUNDA PÓST- OG NETFÖNG HÖFUNDA
/ AUTHORS' ADDRESSES
Þóra Hrafnsdóttir
Náttúruminjasafni Íslands
Suðurlandsbraut 24
108 Reykjavík
thora.k.hrafnsdottir@nmsi.is
Þorgerður Þorleifsdóttir
Náttúruminjasafni Íslands
Suðurlandsbraut 24
108 Reykjavík
thorgerdur.thorleifsdottir@nmsi.is
15. Árni Einarsson 1979. Fáein orð um skötuorm (Lepidurus arcticus (Pallas)). Nátt-
úrufræðingurinn 49. 105–111.
16. Christoffersen, K. 2001. Predation on Daphnia pulex by Lepidurus arcticus.
Hydrobiologia 442. 223–229.
17. Jeppesen, E., Christoffersen, K., Landkildehus, F., Lauridsen, T., Amsinck, S.L.,
Riget, F. & Søndergaard, M. 2001. Fish and crustaceans in northeast Greenland
lakes with special emphasis on interactions between Arctic charr (Salvelinus
alpinus), Lepidurus arcticus and benthic chydorids. Hydrobiologia 442. 329–337.
18. Borgstrøm, R. & Larsson, P. 1974. The first three instars of Lepidurus arcticus
(Pallas), (Crustacea: Notostraca). Norwegian Journal of Zoology 22. 45–52.
19. Þorleifur Eiríksson, Hrefna Sigurjónsdóttir & Hilmar J. Malmquist 1999. Út-
breiðsla, stofnstærðarbreytingar, eggjaframleiðsla og atferli skötuormsins
(Lepidurus arcticus). Veggspjald á afmælisráðstefnu Líffræðifélags Íslands,
Hótel Loftleiðum, nóvember 1999.
20. Þorleifur Eiríksson, Hrefna Sigurjónsdóttir & Hilmar J. Malmquist 1999. Út-
breiðsla, vöxtur, eggjaframleiðsla og atferli skötuormsins (Lepidurus arcticus).
Í: (Ritstj. Sigurður S. Snorrason & Róbert A. Stefánsson) Líffræðirannsóknir á
Íslandi. Ráðstefna 18.–20. nóvember 1999. Reykjavík, Háskóli Íslands, s. 92.
21. Þorgerður Þorleifsdóttir 2018. Egg laying strategies in the Arctic tadpole shrimp
(Lepidurus arcticus). BS-verkefni við Líf- og umhverfisvísindadeild Háskóla Ís-
lands, Reykjavík. 17 bls. Slóð: https://skemman.is/handle/1946/29523
22. Wojtasik, B. & Bryłka-Wołk, M. 2010. Reproduction and genetic structure of a
freshwater crustacean Lepidurus arcticus from Spitsbergen. Polish Polar Rese-
arch 31. 33–44. doi: 10.4202/ppres.2010.03
23. Lakka, H.-K. 2015. Description of the male Lepidurus arcticus (Branchi-
opoda: Notostraca) and the potential role of cannibalism in defining male
form and population sex ratio. Journal of Crustacean Biology 35. 319–329. doi:
10.1163/1937240X-00002324
24. van Roekel, A. 2019. The secret lives of microbes. EuroScientist. 1.8. 2019. Slóð
(skoðað 19.9. 2020): https://www.euroscientist.com/the-secret-lives-of-microbes/
25. Nikon Small World Competition. Slóð (skoðað 19.9. 2020): https://www.nikons-
mallworld.com/galleries/photomicrography-competition
26. Wim van Egmond. Inngangstexti á vefsetri listamannsins. Slóð (skoðað 18.9.
2020): https://diatoms.org/contributor/WimvanEgmond
27. Hörður Kristinsson 2010. Íslenska plöntuhandbókin. Mál og menning, Reykja-
vík. 364 bls.
28. Halldór Hermannsson 1924. Jón Guðmundsson and his natural history of
Iceland. Islandica XV. Cornell University Library, Ithaca. 28 bls.inng. + 40 bls.
+ 9 myndasíður.
29. Jón Ólafsson úr Grunnavík 2007. Náttúrufræði: Fiskafræði. Steinafræði. Guð-
rún Kvaran og Þóra Björk Hjartardóttir. Góðvinir Grunnavíkur-Jóns, Reykjavík.
150 bls.
30. Ritmálssafn Orðabókar Háskólans. Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum
fræðum. Slóð (skoðað 21.9. 2020): https://ritmalssafn.arnastofnun.is/
31. Rogers, D.C. 2001. Revision of the Nearctic Lepidurus (Notostraca). Journal of
Crustacean Biology 21. 991–1006.