Náttúrufræðingurinn - 2021, Qupperneq 63
Tímarit Hins íslenska náttúrufræðifélags
155
Ritrýnd grein / Peer reviewed
HEIMILDARMENN UM
FUNDARSTAÐI SKÖTUORMS
h1 Agnes Brá Birgisdóttir 2020
h2 Arnór Þórir Sigfússon 1996
h3 Ágúst Elvar Vilhjálmsson 1996
h4 Árni Einarsson 2020
h5 Ásgrímur Guðmundsson 2020
h6 Bjarni Jónsson 1995
h7 Bjarni Kristófer Kristjánsson 2020
h8 Björg Sigurðardóttir 2020
h9 Bryndís Skúladóttir 2020
h10 Böðvar Þórisson 2005, 2020
h11 Einar Benediksson 1996
h12 Einar Þorleifsson 2020
h13 Elín R. Líndal 2012
h14 Erla Björk Helgadóttir 2020
h15 Finnur Ingimarsson o.fl. 1998, 2021
h16 Gísli Már Gíslason 1996, 2020
h17 Gísli Vigfússon 2020
h18 Grétar Þór Magnússon 2020
h19 Guðbjörn Magnússon 1996
h20 Guðmundur Jakobsson 1998
h21 Guðni M. Eiríksson 1996
h22 Halldór Walter Stefánsson 2020
ÞAKKIR
Kærar þakkir til þeirra fjölmörgu sem veittu upplýsingar um fund skötu-
orma, jafnt munnlega, skriflega og á Facebook. Finni Ingimarssyni á Nátt-
úrufræðistofu Kópavogs er þakkað sérstaklega fyrir margvíslega vinnu og
aðstoð við verkefnið. Adam Hoffritz teiknaði útbreiðslukort. Rannís styrkti
verkefnið 1994–1996.
HEIMILDIR
1. Jón Guðmundsson 1924. Ein stutt undirrietting um Íslands adskilianlegar náttúrur.
Jón Guðmundsson and His Natural History of Iceland. Útg. Halldór Hermanns-
son. Islandica 15. Cornell University Library, Ithaka. 40 bls. og 9 myndasíður.
2. *Mohr, N. 1786. Forsøg til en Islandsk Naturhistorie, med adskillige
oekonomiske samt andre Anmærkninger. C.F. Holm, Kaupmannahöfn. 413 bls.
(Um Monoculus apus bls. 111–112).
3. *Krøyer, H. 1847. Karcionlogiske bidrag. Naturhistorisk tidsskrift. 366−446.
4. *Wesenberg-Lund, C.J. 1894. Grønlands Ferskvandsentomostraca. I. Phyll-
opoda branchiopoda et Cladocera. Videnskabelige Meddelelser fra den Natur-
historiske Forening i Kjöbenhavn. 82−264. Sjá: https://www.biodiversitylibrary.
org/item/32536#page/96/mode/1up
5. *Poulsen, E.M. 1924. Islandske Ferskvandsentomostraker. En økologisk, dyre-
geografisk Undersøgelse. Videnskabelige Meddelelser fra Dansk naturhistorisk
Forening 78. 81−141.
6. *Poulsen, E.M. 1939. Freshwater crustacea. Zoology of Iceland III, Part 35. Einar
Munksgaard. Kaupmannahöfn og Reykjavk.
7. *Helgi Hallgrímsson 1971. Veröldin í vatninu. Þættir um lífið í Laxá, Mývatni og
fleiri vötnum. Heima er bezt 21(3−12). 94−438.
8. * Helgi Hallgrímsson 1975. Íslenzkir vatnakrabbar. III.-V. Æðri spaðfætlur, skel-
krebbi og marflær. Týli, 5 (2), 41– 49.
9. *Helgi Hallgrímsson 1979. Veröldin í vatninu. Askur, Akureyri. 231 bls.
10. *Árni Einarsson 1979. Fáein orð um skötuorm (Lepidurus arcticus (Pallas)).
Náttúrufræðingurinn 49(2–3). 105–111.
11. Þorleifur Eiríksson, Hrefna Sigurjónsdóttir & Hilmar J. Malmquist 1996. Rann-
sóknir á Íslandi. Skötuormurinn. Lesbók Morgunblaðsins 10. ágúst. Bls. 11.
12. Þorleifur Eiríksson, Hrefna Sigurjónsdóttir & Hilmar J. Malmquist 1999. Út-
breiðsla, vöxtur, eggjaframleiðsla og atferli skötuormsins (Lepidurus arcticus).
Veggspjald og útdráttur bls. 91. í: Líffræðirannsóknir á Íslandi. Afmælisráð-
stefna Líffræðifélags Íslands og Líffræðistofnunar Háskólans (ritstj. Sigurður
Heimildir sem vísað er til í 1. viðauka eru merktar með stjörnu.
h23 Hallvarður Aspelund 1997
h24 Haraldur Geir Eðvaldsson 2020
h25 Haraldur A. Einarsson 2000
h26 Helga Ögmundardóttir 2007
h27 Helgi Þorleifsson 1996
h28 Héðinn Þorkelsson 2020
h29 Ingibjörg Daníelsdóttir 1996
h30 Ingibjörg Kaldal 2020
h31 Ívar Eiríksson 1996
h32 Jakob Narfi Hjaltason 2020
h33 Jón Kristjánsson 2020
h34 Jón Björn Ólafsson 12 ár, 2020
h35 Jón S. Ólafsson o.fl. 2021 óbirt
h36 Jónatan Þórðarson 2020
h37 Jónas Pálsson 1996
h38 Kári Kristjánsson 1996
h39 Kristinn H. Skarphéðinsson 1997
h40 Kristján Friðriksson 2018
h41 Magnús Guðmundsson 2020
h42 Maríanna Magnúsdóttir 2020
h43 Ólafur Einarsson 1996, 2000
h44 Ólafur Ingólfsson 2020
h45 Ólafur Sigurgeirsson 2020
h46 Óli E. Björnsson 1996
h47 Rúnar Eiríksson 1996
h48 Skúli Skúlason 1995, 2020
h49 Sigurbjörg Ólafsdóttir 2020
h50 Sigurður Björnsson 1997
h51 Sigurður H. Magnússon 2020
h52 Sigurður S. Snorrason 2020
h53 Smári Sigurðsson 2020
h54 Sveinn Guðmundsson 1996
h55 Sveinn M. Kárason 1996
h56 Sveinn Sigurhallsson 1996
h57 Tómas Búi Böðvarsson 1996
h58 Tómas Grétar Gunnarsson 2020
h59 Unnur Þóra Jökulsdóttir 2021
h60 Þorleifur Pálsson 2000
h61 Þóra Katrín Hrafnsdóttir 2020
h62 Þórður Halldórsson 2018
h63 Þórir Haraldsson 1996
h64 Örn Óskarsson 2000
several environmental factors, includ-
ing altitude, depth of lakes and tarns
and coexistence with Brown trout
and Arctic charr. The data covers a
period of almost 250 years, 1780–2020,
and is based on the authors’ research,
other published findings, and informa-
tion from the general public. Tadpole
shrimps were found in 237 locations,
primarily (76% of all incidences) in
ponds and shallow lakes above 400
m a.s.l. in the central highlands. They
occur in most regions of the country,
least though in SW- and W-Iceland.
Tadpole shrimps and Arctic charr
coexist in many lakes and in most of
them (77%) the shrimps had been eaten
by the fish. The data suggests that the
distribution of tadpole shrimps in Ice-
land is shaped mainly by temperature,
requiring cold winters and warm sum-
mers, as has been shown in Norway and
in the Arctic in general. More studies
are needed on the tadpole shrimp, e.g.
to improve our knowledge of the role
of temperature and climate change on
the ecology of this largest freshwater
invertebrate in Iceland.