Iðjuþjálfinn - 2021, Qupperneq 11

1. tölublað 202111
allan tímann „Við erum heilbrigðisstétt, við erum með ákveðnar
siðareglur, við völdum ekki skaða og við komum ekki fólki sem
er hjá okkur í hættulegar aðstæður. Ég vil ekki að þetta hljómi
eins og gagnrýni á það sem fólk er að gera en ég gat ekki unnið
þetta öðruvísi en að gera þetta svona og mun halda því áfram
með næsta hund sem er byrjaður að fæðast í huganum á mér,“
bætir hún við.
Skotta kemur víða að gagni
Nærvera Skottu gerir Gunnhildi og skjólstæðingi kleift að
vinna að verkefnum með hana í huga. „Þau geta verið að vinna
allan tímann að einhverjum verkefnum, og ég get verið með
endalaust af verkefnum af því þetta snýr allt að henni. Þau
eru alveg meðvituð um að þau eru að æfa skriftina, eða bara
hvað sem þau eru að takast á við hjá mér. Þau eru meðvituð
um það en við gerum verkefni fyrir Skottu. Til dæmis getum
við verið að finna hentuga leið til að skera mat, þannig við
finnum út hvaða hnífapör eða beiting henta með því að skera
hundanammi fyrir Skottu sem bíður kurteis og áhugasöm. Þá
vandar barnið sig alveg svakalega við að skera og þá getur
maður notað svo margt,“ lýsir Gunnhildur.
„Síðan er rosalega auðvelt að ýta undir virkni, t.d. teikna mynd
af Skottu eða teikna upp þrautabraut inn í salnum, borðvinna
með skrift og samskipti, setja sig í spor annarra, bíða eftir að
röðin komi að þér. Skotta þarf að bíða þegar barnið kastar kúlu
í keilur og svo þarf barnið að bíða meðan Skotta fellir keilur
og svo reiknum við saman hver stigin eru. Stundum tekur hún
alveg virkan þátt eða þá hún er bara þarna og við tölum um
hvernig hún er hluti af þessu. Upp á áhugann að gera er hún
tvímælalaust mjög mikilvæg. Mörg þeirra labba út og finnst
þau hafa verið að þjálfa hund.“
Skotta auðveldar einnig umræðu og íhlutun í flóknari málum.
„Speglunin er líka svo góð, öll umræða getur orðið svo
auðveld. Það kemur til dæmis fram í viðtali við foreldra að það
sé hægðavandi komi í veg fyrir að barnið taki þátt reglulegum
tómstundum. Það eru ekki öll börn sem eru tilbúin til að tala
um þetta en við getum talað um hægðavandamál hjá Skottu
og hvað það er mikilvægt að hún fari á klósettið á tveggja
tíma fresti. Það er algjörlega óháð hvort það er félagslegt eða
sálrænt eða líkamlegt,“ útskýrir Gunnhildur.
„Ég legg líka alltaf áherslu á að þetta er iðjuþjálfun með hund,
þetta er ekki hundaþerapía eða neitt, ég er alltaf iðjuþjálfi.
Við erum með iðjuvanda og kveikjum áhugann með að vinna
verkefni út frá hundinum,“ bætir hún við.
Spennandi framtíðarsýn
Gunnhildur er þegar farin að huga að næsta hundi sem tæki
við af Skottu, eins og heyra mátti áðan, og þar er mikilvægt
að hafa tímann fyrir sér. „Já, af því að næsti hundur tæki þá
að minnsta kosti 2 ár í undirbúning, kannski þrjú. Eftir 2 ár er
Skotta átta ára og ef það tæki ár að finna kandídatinn erum
við komnar með 3-4 ár og þá er Skotta orðin 9 ára og þá er
hún farin að nálgast ellilaunin sín. Það er svo gaman í vinnunni
með börnum, hundum og hestum að ég vil helst að það verði
ekki pása á því,“ lýsir Gunnhildur.
Sömuleiðis er mikilvægt að styðja við þessa nálgun í iðjuþjálfun
með fræðslu og samstarfi. „Ég er meðlimur í alþjóðasamstarfi
um íhlutun með dýrum og er tengiliður Íslands í því verkefni.
Ég hef fundið fyrir gríðarlegum áhuga frá fólki og fagfólki,
sálfræðingum, öðrum iðjuþjálfum, sjúkraþjálfurum og fleirum.
Mig langar að efla faglegt starf í kringum þetta og hjálpa fólki
að ná sér í þessa þekkingu, því það er mjög mikilvægt að þau
sem ætla að vinna svona hafi þekkingu ekki bara til að tryggja
öryggi heldur líka svo þetta styðji okkur í að veita íhlutun,“
útskýrir Gunnhildur.
„Náið ykkur í þekkingu og menntun. Það er svo margt þarna
á bak við, heilbrigðis- og hollustuhættirnir, uppeldið á dýrinu
og margt fleira, þannig þú getir með góðu móti verið með
umgengnisreglur fyrir dýrið. Það eru ekkert allir að fara að
heilsa Skottu þegar ég kem í vinnuna, hún er bara mætt í
vinnuna, þannig maður sé með sjálfsöryggi í þetta og geti sett
mörk fyrir bæði hundinn þinn og börnin. Þetta á að hjálpa, ég
á ekki að þurfa að halda í hana og passa upp á að eitthvað
gerist ekki, það þarf að vera flæði til að samvinna náist,“ segir
hún að lokum.
Mig langar að bæta við hérna heimasíðum fyrir áhugasama
um málefnið. Fyrst ber að nefna IAHAIO sem eru alþjóðleg
regnhlífasamtök félaga og stofnanna sem vinna með samskipti
manna og dýra: https://iahaio.org/ICofA sem bjóða upp á fræðslu
og utanumhald um íhlutun með aðstoð dýra og svo heimasíða
Hjálparhunda Íslands, en þangað er hægt að senda fyrirspurnir um
málefni hjálpar- og þjónustuhunda. www.hjalparhundar.is