Ljósmæðrablaðið - 01.07.2021, Síða 10

10 LJÓSMÆÐRABLAÐIÐ - JÚLÍ 2021
R I T R Ý N D F R Æ Ð I G R E I N TENGILIÐUR: johannab@hi.is
ÚTDRÁTTUR
Bakgrunnur: Sálræn vanlíðan meðal ungs fólks á Íslandi, ekki síst
kvenna, er vaxandi vandamál bæði hérlendis og meðal nágrannalanda.
Áhyggjur af líðan háskólastúdenta hafa aukist og fulltrúar þeirra hafa
kallað eftir úrræðum vegna þessarar þróunar.
Tilgangur þessarar rannsóknar var þríþættur: 1. Að kanna meðal-
stig kvíða og þunglyndis meðal íslenskra kvenstúdenta á árunum 2007
og 2018 ásamt þörf þeirra fyrir faglega þjónustu. 2. Að kanna sálræna
vanlíðan þeirra kvenstúdenta sem telja sig hafa þörf fyrir geðheilbrigð-
isþjónustu samanborið við þær sem ekki telja sig hafa slíka þörf. 3. Að
athuga hvað kemur í veg fyrir að kvenstúdentar fái faglega aðstoð.
Aðferð: Þversniðsrannsókn fór fram árið 2018 þar sem lagðir voru
fyrir þunglyndis- og kvíðakvarðar, sem eru undirkvarðar Symptom
Checklist-90 einkennalistans, ásamt lista með bakgrunnsbreytum. Í
úrtaki voru 2000 konur á aldrinum 19-45 ára valdar af handahófi, og var
svarhlutfallið 58%. Sambærileg rannsókn fór fram árið 2007 og er hluti
niðurstaðna frá árinu 2018 borinn saman við þær niðurstöður.
Niðurstöður: Meðalstig þunglyndis og kvíða hækkaði marktækt
meðal kvenstúdenta milli áranna 2007 og 2018. Þörf þeirra fyrir þjón-
ustu vegna sálrænnar vanlíðunar jókst einnig marktækt eða úr 28% árið
2007 í 51% árið 2018. Marktækur munur var á kvíða- og þunglyndis-
stigum eftir því hvort konurnar töldu sig þarfnast aðstoðar eða ekki. Þeir
kvenstúdentar sem fengu faglega aðstoð vegna andlegrar heilsu sinnar
mældust marktækt lægri á þunglyndiskvarðanum en þær sem fengu
ekki aðstoð. Megin hindranir fyrir faglegri aðstoð voru kostnaður, tíma-
skortur og að vita ekki hvert skuli leita eftir aðstoð.
Ályktun: Niðurstöðurnar benda til þess að þróa þurfi markvissar
forvarnir og snemmíhlutanir fyrir kvenstúdenta á barneignaraldri.
Lykilorð: kvenstúdentar, kvíði, sálræn vanlíðan, þjónustuþörf, þunglyndi
ABSTRACT
Background: Psychological distress among young people in Iceland,
especially females, is a growing problem, as in many of neighbouring
countries. Concerns about the well-being of students at the university
level have increased and student representatives have called for
measures due to this development.
The purpose of this study was threefold: 1. To compare the mean level
of anxiety and depression among Icelandic female students between
the years 2007 and 2018 and their need for professional services. 2. To
examine psychological distress among female students who consider
themselves in need of mental health services compared to those who do
not consider themselves in need of such services. 3. To examine what
prevents female students from receiving professional help.
Method: This cross-sectional study took place in 2018 where the
Symptom Checklist-90, Depression and Anxiety subscales, was sent
on-line to the sample with a list of background variables. Two thousand
females of childbearing age were randomly selected into the sample.
The response rate was 58% and both descriptive and inferential statistics
were used. A similar study took place in 2007 and some of the results
from 2018 are compared with those results.
Results: The results showed that the average score on the depression
and anxiety scales increased significantly among female students
between the years 2007 and 2018. The females own assessment of
their need for services due to mental health also increased significantly
between the years 2007 and 2018 or from 28% to 51%. There was a
significant difference in the levels of anxiety and depression depending
on whether the women felt they needed professional help or not. The
female students who received professional help due to their mental
health scored significantly lower on the depression scale than those who
did not receive help. The main obstacles to professional help were cost,
lack of time and not knowing where to seek help.
Conclusion: These results suggest that targeted prevention and early
intervention for female university students of childbearing age need to
be developed and provided.
SÁLRÆN VANLÍÐAN
KVENSTÚDENTA Á BARNEIGNARALDRI
Guðný Bergþóra Tryggvadóttir
verkefnastjóri, Félagsvísindastofnun
Háskóla Íslands
Jóhanna Bernharðsdóttir,
lektor, Hjúkrunarfræðideild HÍ
og forstöðumaður fræðasviðs í
geðhjúkrun, Geðþjónustu Landspítala
Rúnar Vilhjálmsson, prófessor,
Hjúkrunarfræðideild Háskóla
Íslands
PSYCHOLOGICAL DISTRESS AMONG FEMALE
UNIVERSITY STUDENTS DURING THE CHILDBEARING YEARS