Ljósmæðrablaðið - 01.07.2021, Síða 45

45LJÓSMÆÐRABLAÐIÐ - JÚLÍ 2021
m.a. með auknum hjartslætti [1]. Einnig þarf að hafa í huga blæðingar,
legvatnsleka og seytingu frá leggöngum, en allt þetta getur haft áhrif á
virkni og frásog mísóprostóls frá leggöngum. Því má segja að það sé
meiri munur á frásogi og virkni legstíla (skeiðastíla) en t.d. taflanna [11].
Sé mísóprostól gefið inn um endaþarm fæst sambærilegur blóðstyrkur
og með legstílum [7]. Hins vegar fæst ekki staðbundin verkun á legháls-
inn og síðan legið. Sé mísóprostól sett undir tungu fæst mjög hratt frásog
og mikil blóðþéttni, sem er líkleg til að valda ýmsum hliðarverkunum.
Þessi lyfjaleið er hins vegar kjörin ef konu blæðir mikið eftir barnsburð
(e. postpartum haemorrhage). Þá er mikilvægt að ná fram hröðu og
miklu frásogi með kröftugri verkun á legið sjálft. Mynd 2 sýnir þennan
mun á virkni í legi eftir lyfjaleiðum.
Þegar lyfjagjöf er valin þarf að hafa marga þætti í huga. Mikilvægt er
að upplýsa konuna um kosti og galla þeirra úrræða sem eru í boði. Rann-
sóknir hafa sýnt að konur eru almennt ánægðari með og myndu frekar
kjósa mísóprostól til inntöku, en að fá það í leggöngin [11-12]. Það er
ákveðinn kostur að kona geti tekið lyfið inn sjálf. Einnig geta félagslegar
og trúarlegar ástæður legið að baki því að kona kjósi lyfjagjöf um munn
fremur en lyfjagjöf í gegnum leggöng [12].

Ekki er mælt með að nota mísóprostól til að framkalla fæðingu hjá
konum með ör á legi, t.d. eftir keisaraskurð. Vísbendingar eru um að
hætta sé á legbresti (e. uterine rupture), jafnvel við lága skammta af
lyfinu [13]. Einnig hefur komið fram fylgni milli mísóprostóls, þegar
það er gefið í töfluformi og hærri tíðni af grænlituðu legvatni, þó án
frekari fylgikvilla fyrir nýburann [12]. Einnig hafa sumar rannsóknir
bent á að tíðni keisaraskurða sé hærri þegar lyfið er gefið um munn [8].
SAMANTEKT
Mísópróstól sem prostaglandín er áhrifaríkt lyf til að setja af stað
fæðingu. Tvær lyfjaleiðir eru í boði á Íslandi, inntaka í töfluformi eða
stílar sem settir eru í leggöng, sem báðar eru áhrifaríkar. Á fæðingarvakt
Landspítalans er lyfið í boði til að taka um munn. Rannsóknum ber þó
saman um að legstíllinn gefi betri verkun, á margan hátt, sem er kostur
fyrir móðurina. Hafa þarf í huga að þættir eins og leki legvatns getur
valdið því að minna lyf kemst á verkunarstað og getur þar með haft áhrif
á virkni lyfsins. Töfluformið er auðveldara í notkun og margar konur
kjósa það frekar, þá eru einnig minni líkur á neikvæðum áhrifum á
fóstrið með töfluforminu, t.d. með tilliti til aukinnar hjartsláttartíðni.
HEIMILDIR
1. Chen W, Xue J, Peprah MK, et al. A systematic review and network meta-analysis
comparing the use of Foley catheters, misoprostol, and dinoprostone for cervical ripen-
ing in the induction of labour. BJOG An Int J Obstet Gynaecol. 123,346-354, 2016
2. World Health Organization. Recommendations: Induction of Labour at or beyond
Term.; 2018.
3. Ólafsdóttir ÁH, Kristófersson DM, Karlsdóttir SI. Áhrif framköllunar fæðingar
eftir 41. viku meðgöngu á fæðingarmáta og útkomu fæðinga. Læknablaðið. 105(3):
115-123, 2019
4. Sérlyfjaskrá. Samantekt á eiginleikum misoprostols. Netútgáfa 2020:1-8.
5. Abdelhakim AM, Gadallah A-H, Abbas AM. Efficacy and safety of oral vs vaginal
misoprostol for cervical priming before hysteroscopy: A systematic review and meta-
-analysis. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol. 243, 111-119, 2019
6. Fisher SA, Mackenzie VP, Davies GAL. Oral versus vaginal misoprostol for induct-
ion of labor: A double-blind randomized controlled trial. Am J Obstet Gynecol. 185,
906-910, 2001
7. Allen R, Brien BMO. Uses of Misoprotol in Obsetrics and Gynecology. Dep Obstet Y
Ginecol , Esc Med Warren. 2, 159-168, 2009
8. Handal-Orefice RC, Friedman AM, Chouinard SM, et al. Oral or Vaginal Misoprostol
for Labor Induction and Cesarean Delivery Risk. Obstet Gynecol. 2019;134, 10-16,
2019
9. Jahromi BN, Poorgholam F, Yousefi G, Salarian L. Sublingual versus vaginal
misoprostol for the induction of labor at term: A randomized, triple-blind, placebo-
-controlled clinical trial. Iran J Med Sci. 41, 79-85, 2016
10. Aronsson A, Bygdeman M, Gemzell-Danielsson K. Effects of misoprostol on uterine
contractility following different routes of administration. Hum Reprod. 19, 81-84, 2004
11. Radoff KA. Orally Administered Misoprostol for Induction of Labor with Prelabor
Rupture of Membranes at Term. J Midwifery Womens Health. 59, 254-263, 2014
12. Hauwa, U., Shittu, O., Audu, B., & Umar, H.-S. A randomized comparison of patient
satisfaction with oral and vaginal misoprostol for induction of labor at term. Archives of
international surgery. 8, 63, 2018
13. Alfirevic Z, Aflaifel N, Weeks A. Oral misoprostol for induction of labour. Cochrane
Database Syst Rev. 6, 286-286 2014
Mynd 2. Virkni í legi var mæld í Montevideo einingum (MU), eftir mísóprostól gjöf.
Meðferðarhóparnir voru sem hér segir: leggöng (0,4 mg), til inntöku (0,4 mg) og
undir tungu (0,4 mg) [10]