Sjómannablaðið Víkingur - 01.01.2011, Síða 43

Sjómannablaðið Víkingur – 43
Getraunin er að þessu sinni með lítið eitt öðru sniði en
fyrr. Ekki er um að ræða lausnarorð en þess í stað eru
spurningar í fleiri liðum. Svör sendist ritstjóra vorum, Jóni
Hjaltasyni, Byggðavegi 101B, 600 Akureyri, eigi síðar en 3.
maí 2011. Veitt verða tvenn bókaverðlaun. Berist fleiri
réttar úrlausnir verða nöfn dregin úr hatti. Yfirdómarar
Getraunarinnar eru sem fyrr hjónin Guðríður B. Jónsdóttir
og Þórður Vilhjálmsson. Gangi ykkur vel og gleðilega páska.
1.
Í mars árið 1933 urðu verkalýðsátök hér á landi sem kennd eru
við skip nokkurt er flutti ákveðna vöru til landsins. Vara þessi
var ætluð til framleiðslu sem bæta átti atvinnuástandið sem var
bágborið á þessum tíma.
Hvað hét skipið?
Hvaða vöru flutti það?
2.
Í þjóðsögu einni segir svo frá fyrstu uppgöngu í sker nokkurt.
Skerið hallast töluvert til útsuðurs og segir sagan tildrögin til
þess þannig: Fyrst framan af kom engum manni til hugar að
reyna að fara upp í skerið því engum þótti það fært nema fugli-
num fljúgandi. Loksins gerðu þó tveir hugaðir menn tilraun til
þess og tókst það vel þó glæfraför væri. Sá þeirra sem fyrr komst
upp á skerið sagði: „Hér er ég þá kominn fyrir guðs náð.“ En
hinn síðari: „Hér er ég kominn hvort guð vill eða ekki.“ Við
þessi orð brá svo við að skerið snaraðist á hliðina og hristi guð-
leysingjann af sér út í hyldýpið og týndist hann þar. En stórvax-
inn maður kom fram og greip í hinn manninn og studdi hann
svo hann færi ekki sömu leið. Upp frá þeim degi hefur skerið
hallast, en stórvaxni maðurinn hjálpaði manninum niður og
einnig að leggja veg upp á skerið sem lengi var farinn eftir það,
en nú er með öllu af lagður og nýr vegur fundinn.
Hvaða sker er hér um að ræða?
Hver var hinn stórvaxni maður sem hjálpaði trúaða
manninum?
3.
Saga ein segir frá því að maður nokkur leit til hafs út og spurði
hvort selar lægi á ísinum. Og er fleiri menn sjá þetta segja þeir
að þar sigldu skip.
Þetta er upphaf lýsingar á atburði nokkrum.
Hvaða atburður er þetta?
Hvar átti hann sér stað?
4.
Spurt er um stað þar sem stunduð var umsvifamikil verslun fyrr
á öldum.
Þangað kom eitt sinn farmaður sem flutti erindi Noregskonungs
þess efnið að þeir gengju honum á vald eða að öðrum kost
gæfu honum eyju nokkra við landið.
Hvaða staður er þetta?
Hvað hét farmaðurinn?
Hvaða eyju ágirntist konungurinn?
5.
Maður nokkur varð landskunnur fyrir að klífa Háadrang við
Dyrhólaey.
Ári síðar kleif hann ásamt tveim öðrum upp á eyju nokkra sem
ekki hafði áður verið klifin.
Hvaða eyja er þetta?
Hvað hét maðurinn?
6.
Um áramótin 1974-1975 strandaði íslenskt skip fyrir utan Kot-
ka í Finnlandi. Í fyrstu ferð þess eftir að viðgerð lauk strandaði
skipið aftur.
Hvaða skip var þetta?
Hvar strandaði það?
7.
Blað nokkurt birti frásögn af atburði undir fyrirsögninni:
„Manndráp. Botnverpingar verða þrem mönnum að bana.“
Í frásögninni segir m.a.: „Svo langt er þá ójöfnuður botnverp-
inga kominn – landhelgisbrot framið fyrir allra augum, hvern
daginn eftir annan, mótþrói, ofbeldi, banatilræði haft í frammi
gegn yfirvaldi, stolið af lögreglustjóra sjálfum meðvitundar-
lausum og menn drepnir.“
Hver var þessi lögreglustjóri?
Hvar átti þessi atburður sér stað?
8.
Fyrir rúmlega 70 árum efndi Sjómannadagsráð til samkeppni
um gerð ljóðs fyrir sjómannadaginn.
Ljóðið sem fékk fyrstu verðlaun er mjög þekkt og ævinlega
sungið á sjómannadaginn.
Hvað heitir ljóðið?
Hver er höfundurinn?
9.
Við sjóinn austan undir Reynisfjalli er krókur nokkur Það var
trú manna að þar væri vættur einn, og eru engar sögur um það
hvers kyns hann væri, en sagt var að hann hefði mannsmynd
niður að mitti, en ekki fylgir sögunni hvort neðri hlutinn átti
að hafa líkst sel eður nauti, en það var annað hvort. Hann hafði
aðsetur í helli sem var niður við sjóinn, og hljóðaði ákaflega
undir slæm austanveður ekki síður sumar en vetur, en sú átt
stendur beint upp á hellinn.
Hvað heitir hellirinn?
Hvað var vættur þessi kallaður?
10.
Í fornriti nokkru stendur eftirfarandi: „Gengu þeir þangað sem
jarl hafði látið gera skip góð. Jarl hafði látið gera skip það eitt
er eigi var gert sem langskip. Þar var gammshöfuð á og búið
mjög. Jarl mælti: „Þú ert skrautmenni mikið og hefir þú það af
frænda þínum. Vil eg nú gefa þér skip þetta. Þar skal fylgja með
vinátta mín. Vil eg að þú sért með mér svo lengi sem þú vilt.“
Hvað hét jarlinn?
Hverjum gaf hann skipið?
Hvað hét skipið?
Hver var frændinn sem
jarlinn nefndi?
Úr hvaða riti er þessi
frásögn?

Guðríður B. Jónsdóttir og Þórður Vilhjálmsson
Páskagetraunin