Sjómannablaðið Víkingur - 01.04.2011, Qupperneq 42

42 – Sjómannablaðið Víkingur
„Ekkert einasta
andskotans kvikindi“
Um klukkan tvö förum við að draga og
það er ekki að sökum að spyrja. Þegar
fyrsti krókurinn kemur, þá er alveg
seilað. Það er steinbítur á hverjum krók.
Svo er ég búinn að draga fjóra bala,
þegar ég fer niður að hafa samband við
Freyjuna. Þá er alveg orðið sneisafullt
dekkið öðrum megin og hafði enginn
maður við að rota eða slægja. Það var allt
slægt á sjónum þá. Ég segi við Einar, að
nú ætli ég niður að tala við Palla á
Freyjunni og ég ætli að segja honum, að
ég sé búinn að vera lengi niðri og það
hafi enginn verið kominn, þegar ég fór
niður, og ég muni kalla til hans og spyrja
hann um aflann og útlitið, og þá eigi
hann að svara að það sé enginn stein-
bítur. Ég muni rétta honum tólið og
styðja á fjöðrina og láta röddina hans
komast út í loftið. Svo kemur Palli í
stöðina og hann spyr hvernig það sé. Ég
segi honum að það sé ekkert að hafa,
annars sé ég búinn að sitja lengi niðri,
en Einar sé uppi og ég skuli gefa honum
kall og spyrja hvort það sé eitthvað að
lagast. Og þá stend ég upp með tólið.
Einar beygir sig niður að káetu klef-
anum og segir: „Það er ekkert einasta
andskotans kvikindi. Beitan kemur öll
upp.“
„Þú hefur líklega heyrt þetta Palli“,
segi ég. „Já, ég heyrði þetta ágætlega“,
segir hann, „það er ljótt útlit“.
Svo var það ekki meir. Ég talaði ekki
við hann aftur þennan dag. Við drögum
okkar lóðir. Lestin er full og fullt dekk
alveg aftur á hekk og fram úr. Það vigt-
aði slægt, þegar búið var að landa því
um nóttina, 19.855 tonn. Þegar ég kom
að landi eru allir sjómennirnir komnir af
hinum bátunum til skips með matar-
kassana. Þeir sjá Gylli svona rosalega
hlaðinn í ljósbjarmanum á bryggjunni og
hætta allir við að fara á sjóinn. Við för-
um að landa en vorum orðnir þreyttir,
enda búnir að landa áður um morgun-
inn, og það var lágsjóað og því hátt að
henda upp á bryggjuna með stingjum.
Ég held, að nú ætli þeir að fara á aðra
staði og hafi hægt á sér e.t.v. vegna
straums.
Þegar við erum búnir að landa förum
við strax af stað og ég slekk ljósin undir
eins. Hef hvergi glætu. Strax og við erum
komnir út úr firðinum, tek ég stefnuna á
þessi farsælu mið. Ég sé engan einasta
bát og ekkert ljós og tel að allir bátarnir
séu komnir vestur eftir, og að ég verði
aftur einn. Þegar ég er búinn að keyra
svona um klukkutíma og fjörutíu mín-
útur úr firðinum, koma þeir allir Súg-
firðingarnir á eftir. Þeir höfðu þá allir
beðið fyrir vestan Sauðanesið ljóslausir.
Þeir leggja svo allir á svipuðum stað.
Það var ekki að sökum að spyrja. Það
talaði enginn einasti Súgfirðingur í tal-
stöð í sex daga. Allir héldu kjafti. Enginn
vildi upplýsa þessu fengsælu mið.
„Nú opnar Gísli kjaftinn“
Skipstjórarnir í Víkinni voru þá m.a.
Hálfdán Einarsson og Jakob, oft kallaður
Kobbi. Hann er dáinn fyrir fyrir nokkr-
um árum. Þeir voru oft að tala um það,
hvar Súgfirðingarnir væru. Við fórum
aldrei fyrr en seint á morgnana og þeir
voru alltaf komnir fyrir fjörðinn, þegar
við fórum á sjóinn. Jakob var alltaf að
minnast á þetta.
„Hvar er hann Gísli núna? Nú heyrist
ekki púst í honum“. Við hlustuðum auð-
vitað alltaf. Það var þegjandi samkomu-
lag hjá okkur að segja ekki eitt einasta
orð. Útkoman hjá mér þessa viku, sem
allir þegja er 90 tonn. Svo heyri ég það,
að vélamaðurinn hjá Kobba er að tala við
Hálfdán Einarsson eða einhvern um borð
hjá honum. Þeir voru búnir að draga og
hann segir að þeir stefni eitthvað austur í
haf. Hann segist ekkert skilja sig í því,
hvert hann sé að fara hann Kobbi. Þá er
hann farinn að leita að okkur Súgfirð-
ingunum. Guðmundur A. Guðnason var
þá formaður á Örninni og er síðastur að
draga og Kobbi rekst á hann. Þá var ekki
að sökum að spyrja. Daginn eftir var
allur flotinn kominn þangað, hver einasti
bátur. Þá kallaði ég í Freyju og segi, að
loksins sé bölvaður víbratorinn kominn í
lag, hann sé loksins kominn frá þeim að
sunnan. Það hafi gengið seint að fá þetta
lagað. Þá sagði Kobbi, að nú gæti hann
opnað kjaftinn hann Gísli, nú væri hann
kominn í lag hjá honum.
24. apríl brennur svo frystihúsið Ísver
til kaldra kola og allur aflinn þar með
og það fór illa með okkur, sem lönduð-
um hjá Ísver. Við töfðumst og beitan
skemmdist, en við fengum fullar
greiðslur fyrir fiskinn.
Þennan mánuð fiskaði ég á Gylli
192,3 tonn. Hluturinn í apríl var
8.502,98 kr. Þá var kg. af steinbítnum á
95 aura, þorskurinn á 1,05 kr og ýsan á
1,21 kr. Þetta var miðað við slægðan
fisk. Aflaverðmætið þennan mánuð var
183.803,90 kr. Þessi róður þann 14.
apríl var met í mörg ár. Það vantaði 145
kg upp á að það væru 20 tonn. Þetta
var slægður fiskur en við slægingu
léttist hann um 13-15% gæti ég trúað.
Ég var hluta hæstur á Vestfjörðum þetta
ár.
Hluturinn var eitthvað um 20 þúsund
krónur og það var met. Það kom mynd
af mér í Ægi. Það var eina myndin, sem
ég átti. Þeir fengu hana lánaða og hún
kom ekki aftur. Þetta er í eina skiptið,
sem ég hef slegið met í aflabrögðum.
Vertíðin 1953 gekk sannarlega
upp og niður, komst í hæstu
hæðir en féll líka niður í lægstu
lægðir. Um þetta skrifaði Gísli í
Víking:
„Í mars gekk loðna yfir öll mið
hér út af Vestfjörðum, og
enginn fiskaði þá neitt. Það kom
fyrir í einum róðri, að bátur
héðan fékk aðeins tvo steinbíta
á alla línuna eða 140 lóðir, og
skipherrann lét fleygja þeim
báðum út á landleiðinni.“
Vetrarvertíðin 1953 varð Gísla að vonum minnisstæð. Eitt sinn, í greina-
skrifum fyrir Víkinginn, tók hann hana sem dæmi um aflabrögð forðum. Gísli
skrifaði:
„Og til gamans rifja ég upp veturinn 1953. Þegar menn fara að eldast, fara
menn að grobba, sem kallað er. En það, sem hér kemur á eftir, er alls
ekkert karlagrobb, heldur staðreynd. – Vetrarvertíðina 1953 var maður að
nafni Gísli Guðmundsson með bát, sem hét Gyllir IS. 568, 26 lestir að
stærð. Róið var frá Súgandafirði frá 2. jan. til 29. maí og afli var
svohljóðandi:
Jan Febr. Mars Apríl Maí
Tonn Róðrar Tonn Róðrar Tonn Róðrar Tonn Róðrar Tonn Róðrar
91,0 20 64,5 14 21,1 9 192,3 18 102,0 22
Alls voru þetta 470,9 tonn í 83 róðrum.“
Sjómannablaðið Víkingur 5. tbl 1970, bls. 198.