Bændablaðið - 21.07.2022, Side 30

30 Bændablaðið | Fimmtudagur 21. júlí 2022
Verslunin Brynja hefur verið
rekin í rúm hundrað ár, alla tíð á
Laugaveginum. Fyrst um sinn á
Laugavegi 24, en á Laugavegi 29
síðan árið 1929, er eigandi festi
kaup á því húsnæði. Í dagblaðinu
Fálkinn í júnímánuði árið 1930
kemur fram heilsíðugrein þar sem
verslunin er kynnt og hefst hún á
þessa leið.
„Í nóvembermánuði árið 1919
stofnaði Guðmundur Jónsson
trjesmiður ofurlitla verslun i bakhúsi
við Laugaveg 24. Var sölubúðin ekki
stærri en svo, að skrefa mátti milli
veggja – hún var 1 meter á breidd og
3 m á lengd. Líkast til hefir ekki verið
stofnuð verslun, sem byrjað hefir
öllu smærra, og er þetta nú orðin
ein stærsta og vandaðasta verslun
bæjarins og án efa stærst í sjergrein
sinni: Verslun með byggingarefni og
verkfæri.“
Í dag stendur vaktina hann
Brynjólfur Halldór Björnsson,
framkvæmdastjóri og stærsti eigandi
verslunarinnar Brynju, þar sem hann
hefur verið við störf í um sextíu ár.
Verslunin komst í eigu Björns, föður
Brynjólfs, árið 1953 þegar bæjarlífið
var litað af litlum verkstæðum og
búðum og hóf Brynjólfur störf sín
snemma á sjöunda áratugnum.
Á vefnum timarit.is má sjá að Björn
hafði undir höndum umsvifamikinn
innflutning á verkfærum, bygginga-
vörum, glervörum auk annars og
jafnan með einkaumboð fyrir þekkta
framleiðendur þess varnings. Skorið
gler og speglar fengust jafnframt
afgreitt en í kringum árið 1940 var
þar speglagerð og glerslípun í boði.
Nú hefur verslunin verið í fréttum
undanfarið, aðallega vegna þess að
hún er til sölu. Það er skrýtið til
þess að hugsa, að þarna þar sem
hjarta bæjarins slær, séu breytingar
í vændum.
Framkvæmdastjórinn Brynjólfur
telur þó að þar sem allt sé breytingum
háð geti hann væntanlega fundið sér
ýmislegt til dundurs þegar gengið
hefur verið frá sölu.
„Jú, þetta eru blendnar tilfinningar
að fara að brjóta upp dagsrútínuna
enda hefur mér aldrei leiðst í
vinnunni,“ segir Brynjólfur í stuttu
spjalli við blaðamann. „Ástæðan
fyrir því að þetta er nú á sölu er sú
að ég er kominn á aldur.
Dætur mínar þrjár hafa önnur
hugðarefni í lífinu og sjálfsagt og
vonandi að verslunin komist í hendur
aðila sem hafi sömu hugsjón og hefur
fylgt henni síðastliðna öld. Þetta
hefur gengið vel.
Einnig er ég við góða heilsu
þannig að nú er um að gera að
nýta þau ár sem eru eftir í eitthvað
hressilegt,“ segir hann léttur í máli.
Litróf mannlífsins
ávallt skemmtilegt
„Í daglegu amstri verslunar hef
ég annars helst haft gaman af
samskiptunum við fólk, hvaðanæva
af landinu. Sumir stoppa og spjalla
lengur en aðrir og svo hefur
síðastliðin ár verið aukinn fjöldi af
útlendingum.
Þeir eru hrifnir af úrvalinu,
sérstaklega Ameríkanar sem sjá
hér gæðamerki sem þeir geta ekki
nálgast annars staðar nema á netinu
– enda meira um stórar verslanir þar
í landi þar sem áherslan er ekki lögð
á persónuleg sértæk viðskipti.
Bretar stoppa hérna líka mikið
við enda afar hrifnir af litlum
smávöruverslunum þar sem úrvalið
er margbreytilegt. Við eigum mikið
af ýmiss konar smávöru sem lítið
er um að sjáist í öðrum verslunum
og fólk til dæmis, sem er að gera
upp gömul hús, hluti, húsgögn eða
annað, veit að hjá okkur leynist
ýmislegt. Við losum okkur ekkert
endilega við það sem er á lager
þó sumt seljist hægar en annað,“
segir Brynjólfur.
Innflutningur, umboð
og upphaf verslunarinnar
„Ömmubróðir minn, Guðmundur
Jónsson, hóf reksturinn þarna fyrir
um hundrað árum. Hann hafði lært
smíðar hjá trésmiðjunni Völundi en
lenti í slysi og gat því ekki unnið.
Fór í kjölfarið til Noregs þar sem
hann tók ákvörðun um að fá umboð
og flytja til Íslands margs konar
verkfæri, enda mikill áhugamaður
um slíkt. Það var ekkert flutt inn til
landsins á þessum tíma þarna rétt
fyrir 1920. Þó nokkuð var þarna um
fyrirtæki sem voru með verkfæri,
en einnig fór hann til Svíþjóðar
og Þýskalands og fékk umboð frá
heilmörgum fyrirtækjum til að flytja
inn vörur og verkfæri undir ýmsum
merkjum til Íslands.
Þannig byrjaði þetta hjá honum,“
heldur Brynjólfur áfram.
– Þess má geta að í blaðinu
Fálkanum, árið 1930, kemur fram að
í Versluninni Brynju finnist:
„Trjesmíðaheflar frá G. Ott í UIm,
Þýskalandi og „sagir frá Sandviken
í Svíþjóð sem að verslunin hefir
umboð fyrir“.
„Árið 1917 setur Guðmundur
upp húsgagnaverkstæði á Laugavegi
24 og var verslunin Brynja
stofnsett árið 1919. Pabbi, Björn
Guðmundsson, var þá nýfluttur frá
Húnavatnssýslunni með foreldrum
sínum, þau bjuggu á Grettisgötu – en
lítið var um annað en íhlaupavinnu
fyrir fólk á þessum tíma. Hann fór
því að vinna hjá frænda sínum við
það sem til féll auk þess að hann sá
um bókhaldið. Svo seinna varð hann
kaupmaður og eigandi hérna.
LÍF&STARF
Smiðjuvellir 9 300 Akranes 430 6600 akur@akur.is
AKURShús - timbureiningahús
íslensk hönnun
& framleiðsla
Afhent samsett á byggingarstað eða ósamsett í einingum
– Við allra hæfi –
„
Kannaðu málið á
akur.is
og pantaðu frían
húsabækling
Margar stærðir
og gerðir frá
93 - 227m2
Verslunina Brynju þekkja landsmenn vel:
Elsta starfandi járnvöruverslun Íslands
– Brynjólfur H. Björnsson framkvæmdastjóri tekinn tali
Sigrún Pétursdóttir
sigrunpeturs@bondi.is
Í Vestfirskum sögnum árið 1934 – vísa
til heiðurs verslunarinnar Brynju.
„Brynja er að brjóta sér, braut til
vegs og frama. Þar að kaupa ávalt
er öllum gæfan sama.“
Brynjólfur stendur hér reffilegur við búðarborðið, tilbúinn að aðstoða alla þá er leita til hans. Myndir / SP
Brynjólfur slípaði speglana sem afi hans útbjó fyrir Grillið, einum glæsilegasta
veitingastað landsins, staðsettum á áttundu og efstu hæð Hótel Sögu.