Læknablaðið - 01.09.2022, Blaðsíða 33

L ÆKNABL AÐIÐ 2022/108 409
Y F I R L I T S G R E I N
Líklegt er að samþykki fyrir psilocybin-meðferð verði strangara
og ítarlegra ferli en fyrir þær þunglyndismeðferðir sem mest eru
notaðar í dag, eins og SSRI- og SNRI-lyf og HAM. Þá er ekki nóg
að greina frá meðferðarferlinu og því að einstaklingur geti feng-
ið ofskynjanir og kvíða meðan á því stendur. Mikilvægt er að
greina einnig frá því að hugsanlega geti orðið breyting á gildum
og persónuleikaþáttum, og nefnt var í kafla um aukaverkanir, en
þó á slíkt hið sama við um önnur þunglyndislyf.60 Psilocybin getur
valdið sjaldgæfum geðrænum aukaverkunum á borð við geðrof,
alvarlegan kvíða og endurupplifun á áfalli. Einnig getur verið
erfitt að ákvarða viðeigandi stuðning meðferðaraðila geri mikil
geðshræring vart við sig meðan á meðferð stendur. Þetta á ekki
síst við um snertingu eins og að halda í hönd eða koma við öxl
einstaklinga sem hafa sögu um að hafa lent í líkamlegu ofbeldi eða
kynferðisáreitni og eiga erfitt með að treysta því að þau geti verið
örugg með svefngrímu og tónlist í heyrnartólum í heilan dag með
einstaklingi sem þau hafa aðeins hitt einu sinni áður.39
Lokaorð
Þunglyndi er algengur, alvarlegur og oft þrálátur geðsjúkdómur.
Því er brýnt að fram komi fleiri og betri gagnreynd meðferðarúr-
ræði fyrir þau fjölmörgu sem glíma við MÞÞ á hverjum tíma í öll-
um samfélögum. Rannsóknir á psilocybin-gjöf í eitt til tvö skipti
með stuðningi fagaðila í 5-8 klukkustundir samhliða meðferð og
samtölum fyrir og eftir meðferð hafa verið að aukast og birtast í
ritrýndum fræðitímaritum á síðustu árum. Niðurstöðurnar hafa
óneitanlega vakið mikla athygli og talsverðar væntingar. Niður-
stöður úr fasa 2 rannsókn COMPASS Pathways lofa góðu en niður-
stöður hafa þó enn ekki verið birtar. Til að psilocybin-meðferð geti
hlotið ábendingu og markaðsleyfi hjá lyfjastofnunum eins og FDA
og EMA er næsta skref að ljúka fjölþjóðlegri fasa 3 rannsókn sem
stefnt er að því að hefjist á þessu ári.
E N G L I S H S U M M A R Y
The use of psilocybin for treatment-resistant depression
The hallucinogen psilocybin is a potential novel treatment for treatment-resistant depression
(TRD). Our goal is to review current knowledge on psilocybin and its efficacy in TRD. Literature
searches were done on PubMed, Web of Science and Google Scholar, references reviewed in
identified articles and other articles found on the website of COMPASS Pathways. Psilocybin
treatment consists usually of a single oral administration of 25 mg of psilocybin along with
psychological support for 5-8 hours during the ensuing hallucinogenic trip. Common side-
effects include headache, nausea, fatigue and insomnia. A systematic review has demonstrated
significant antidepressant efficacy in certain groups and a double-blind randomized study
found antidepressant efficacy of psilocybin comparable to the SSRI escitalopram. In the phase
2 study of COMPASS Pathways, the psilocybin-COMP360 treatment led to a rapid response and
remission as early as three weeks following the treatment for around one third of participants.
Recent studies have shown that psilocybin significantly decreases the severity of depressive
symptoms and is generally well tolerated. Further research will reveal whether it will be
granted a license to treat treatment-resistant depression in the near future. There remains
an urgent need for novel treatments for those who do not respond to current antidepressant
therapies.
doi 10.17992/lbl.2022.09.706
Árný Jóhannesdóttir1
Engilbert Sigurðsson1,2
1Landspitali University Hospital, Mental Health
Services, Reykjavik, 2Faculty of Medicine, School of
Health Sciences, University of Iceland.
Correspondence: Engilbert Sigurðsson, engilbs@landspitali.is
Key words: psilocybin, depression, treatment-resistant,
psychedelics.
Greinin barst til blaðsins 2. maí 2022,
samþykkt til birtingar 8. ágúst 2022.