Landsfundur Sjálfstæðisflokksins - 01.12.1940, Side 44
ur ekki bjart þar. Síðan 1920 hefir íbúatalan í Reykja-
vík tvöfaldast, en skipin, sem nú eru gerð út héðan,
eru færri en þá, og munurinn er sá, að þá var útgerð-
in rekin á arðvænlegum grundvelli, en nú, a. m. k.
framundir stríð, með tapi. Það hefir villt mönnum sýn,
að á undanfömum árum hefir hér verið rekin mikil at-
vinna við byggingar. Árlega hafa verið byggð íbúðar-
hús fyrir 5—6 milljónir. Þessar byggingar hafa verið
reistar fyrir afrakstur sjávarútvegsins meðan hann
var rekinn á heilbrigðum grundvelli, og það láns-
traust, sem sá atvinnuvegur hafði skapað. Borgararn-
ir, sem búa í þessum húsum, eru ekkert arðvænlegri
eign fyrir þjóðfélagið en þeir voru meðan þeir bjuggu
í lélegri og ódýrari húsum, heldur aðeins dýrari
eign, og ekkert af þessum húsum hefir orðið undir-
staða fyrir nýjar eða meiri tekjur fyrir þjóðfélagið.
Slík atvinna, fólkinu til handa, er í sjálfu sér óheil-
brigð og getur ekki staðið til frambúðar.
Þá hefir og sprottið upp mikill iðnaður hér á síðustu
árum, en enda þótt nokkur hluti hans sé reistur á
heilbrigðum grundvelli, þá er það því miður svo, að
mikið af þeim iðnaði dafnar í skjóli hafta og tolla, og
mun visna þegar verzlunin verður frjáls á ný.
Ég ætla að nefna örfáar tölur, sem glögglega sýna
hversu komið er um þjóðarhaginn.
Árið 1913 tók ríkissjóður til sinna þarfa af hverri
5 manna f jölskyldu í landinu að meðaltali 100 krónur.
Nú tekur hann til sömu þarfa 8—900 krónur. Árið
1925 tók ríkissjóður af skattþegnunum 7 milljónir. Nú
er tekið til sömu þarfa yfir 20 milljónir. Á árinu 1934
var vísitala skatta 111, en í febrúar 1939 var hún
komin yfir 320. Þetta eru kröfumar á hendur skatt-
þegnunum.
42