Heima er bezt - 01.08.2009, Side 23

Götumyndfrá Halifax
um og eftir 1900.
Annar maðurinn, sem
íylgdi okkur þangað, fór
undireins burtu, en hinn, Fjölskylda innflytjenda í New
sem víst var húsráðandinn, York 1889.
var kyrr. Eg sofnaði fljótt,
en vaknaði strax aftur við það að þrír vel búnir menn komu
inn í herbergið. Þeir töluðu nokkra stund við húsráðandann
(sem við héldum að væri), og alltaf á meðan voru þeir að
skrifa í vasabækur, sem þeir héldu á. Svo fóru þeir að tala við
afa minn, sem ásamt ömmu minni var nú risinn á fætur aftur.
Afi minn var ekki lengi að ná í Halldórsbókina, sem þessir
þrímenningar skoðuðu mjög nákvæmlega. Svo fóm þeir að
mæla hæð afa míns, og breiddina á herðum hans; þeir þreifuðu
á vöðvunum á handleggjunum á honum, og föt hans og skó
yfirveguðu þeir með mestu nærgætni. Og alltaf skrifuðu þeir
í vasabækumar, og alltaf vom þeir að tala á meðan. Ekki vom
þeir eins nærgöngulir við ömmu mína, en þó var það auðséð,
að þeir veittu henni mjög mikla eftirtekt. Allt í einu gættu þeir
að mér. Þeir skoðuðu mig í krók og kring, og klöppuðu á
kollinn á mér, og einn þeirra gaf mér stórt epli. Svo tóku þeir
upp nokkra silfurpeninga og gáfú afa mínum, sem ekki var
farið að lítast á þetta kynlega háttalag í mönnunum. Svo fóm
þessir menn, eftir að þeir höfðu hneigt sig fyrir ömmu minni,
og tekið í hönd afa míns. Og það var áreiðanlegt, að einn
þeirra var að skrifa í vasabókina, á meðan hann var að ganga
út úr herberginu.
„Þetta em merkilegir menn“, sagði afi minn, þegar mennimir
voru famir; „en hvað heldurðu að þetta hafí átt að þýða?“
„Ég veit það ekki“, sagði amma mín.
„Heldurðu að þeir hafi verið að gera það að gamni sínu?“
sagði afi minn.
„Ég veit það ekki“, sagði amma mín.
„Þeir hafa þó aldrei verið brjálaðir, mennimir?“ sagði afi
minn.
,.Ég veit það ekki“, sagði amma mín.
Morguninn eftir vomm við flutt í luktum vagni á veitingahús
inni í borginni, og urðum þess þá vör um leið, að húsið, sem
við höfðum gist í um nóttina, stóð í útjaðri borgarinnar. Við
fengum síðar að vita, að stjómin í Nýja Skotlandi borgaði fæði
og húsnæði fýrir okkur á þessu veitingahúsi, en undarlegt þótti
afa mínum þó, að húsráðandinn skyldi aldrei fara ffam á borgun
við sig. Við fengum þar herbergi út af fyrir okkur á þriðja lofti.
Glugginn á herberginu vissi að strætinu; og við þann glugga
sat amma mín dag eftir dag, til að vita hvort hún sæi ekki neinn
í íslenskum búningi. Afa mínum fór brátt að þykja það mjög
kynlegt, að við skyldum vera látin vera þama umtalslaust, og
enn undarlegra, að enginn Islendingur skyldi koma þangað.
Hann hafði þó staðið í þeirri meiningu, þegar hann fór frá
Islandi, að íslenskur umboðsmaður (agent) tæki á móti þeim
Islendingum, sem til Halifax kæmu. Með hjálp Halldórsbókarinnar
gerði afi minn veitingamanninum það skiljanlegt, að hann vildi
finna hinn íslenska umboðsmann stjómarinnar, og með hjálp
Halldórsbókarinnar lét veitingamaðurinn afa minn skilja, að
hann þyrfti að bíða í sjö daga. En svo liðu sjö dagar og ekki
kom umboðsmaðurinn eða nokkur annar íslendingur. Og þannig
leið áttundi dagurinn og hinn níundi. Og veitingamaðurinn
sagði alltaf gegn um Halldórsbókina: „Bíð þú“. Og afí minn
beið, því hvað gat hann annaó gert en að bíða?
Svo kom tíundi dagurinn, sem við höfðum beðið þama; þá
um hádegið sagði amma mín, sem alltaf sat við gluggann:
„Þama fer áreiðanlega Islendingur yfir strætið og stefnir hingað“.
Afi minn leit út um gluggann og sagðist engan Islending geta
kennt þar á strætinu. En eftir fáeinar mínútur var komið með
mann inn til okkar, mann, sem sagði þá um leið og hann kom
inn um dymar:
„Komið þið blessuð og sæl!“
Ég get ekki lýst fögnuði okkar yfir því, að sjá Islending og heyra
okkur ávörpuð á móðurmáli okkar. Hvílík fagnaðarstund!
Þessi maður var einn af þeim liðugt tuttugu íslensku
bændum, sem tekið höfðu sér bólfestu í hinni svokölluðu
„Mooselandsnýlendu“, sem stofnuð var þá um haustið. Hann
kvaðst eiga að fýlgja okkur til nýlendunnar, og sagði að íslenski
umboðsmaðurinn kæmi til að finna afa minn þá um daginn.
Svo kom umboðsmaðurinn síðar um daginn; hann hafði ekki
verið í borginni, þegar við komum - var nýkominn úr löngu
ferðalagi, eða svo sagði hann. Hann fór með okkur heim í hús
sitt um kvöldið, og spilaði fyrir okkur á orgel; hann sagðist spila
fyrir alla, sem ætluðu að taka sér bólfestu í Mooselandi. Hann
sagði líka, að þessi lög, sem hann spilaði fyrir landnámsmennina,
væru öll eftir hinn heimsfræga Mozart, því engin önnur lög
væru boðleg þeim mönnum, sem ætluðu til þessa makalausa
Mooselands.
Þannig vorum við spiluð, með tónum hins mikla Mozarts,
inn í frumskógana í Nýja Skotlandi.
Svo lögðum við af stað til nýlendunnar, sem var fimmtíu
mílur enskar frá Halifax; og þegar við loksins komum þangað,
vom tíu vikur liðnar frá því við fórum frá Seyðisfirði.
Heimild: Vestan um haf, 1930. EinarH. Kvaran og Guðm. Finnbogason.
Heima er bezt 311