Læknaneminn - 01.03.1956, Blaðsíða 9

LÆKNANEMINN
!)
ekki froðukennt, ekki blandað lofti,
oft eins og korgur eða leðja. Súrt
að svörun.
Við hemoptysis er sjúkl. oft bú-
inn að hafa hósta eða önnur ein-
kenni frá öndunarfærum, áðUr en
hann fær blóðuppgang. Undanfari
hematemesis er hins vegar ógleði
og uppköst og önnur einkenni frá
meltingarvegum.
Horfur fara eftir því, hve blæð-
ingin er mikil og hvaða sjúkdóm-
ur er undirrót hennar. Hemoptysis
er í mjög fáum tilfellum lífshættu-
leg, eins og áður hefur verið á
drepið.
Þegar um stóra blæðingu er að
ræða, getur hún kæft sjúkl. Einnig
vofir sú hætta yfir, ef infektion
er orsökin, að hún breiðist út með
blóðinu og getur það haft arlvar-
legar afleiðingar.
Þá er alltaf hætta á aspirations-
pneumoni. Einnig getur verið
hætta á, að lunga eða lungnalobus
falli saman (collaps), ef lungna-
pípa stíflast af blóðlifrum. í lang-
flestum tilfellum tekur fyrir hem-
optysis spontant, og hefur hún sem
slík ekki alvarlegar afleiðingar.
Við mikla congestion í lungun-
um, getur minniháttar hemoptysis
orðið til góðs, hún léttir á sjúkl.
og honum líður betur á eftir.
Meðferð er fyrst og fremst fólg-
in í því, að uppræta orsökina. Mjög
stórar blæðingar verða sjúkl. oft
að aldurtila, áður en nokkurri með-
ferð verður við komið. Minni blæð-
ingar stöðvast spontant eftir rúm-
legu.
Sjúkl. með alvarlega hemoptysis
verður þegar að leggja í rúmið
og láta hann vera í algerri hvíld.
Ef sjúkl. er órólegur eða kvíðinn,
getur verið nauðsynlegt að gefa
morphin (10 mg), svo að hann
róist og hvílist betur.
Þá er að koma í veg fyrir in-
fection. Gæta þess, ef blæðing er
í öðru lunga, að láta sjúkl. liggja
á þeirri hlið, sem blæðingin er frá,
til að blóð komist ekki í heilbrigða
lungað. Gefa antibiotica vegna in-
fectionshættunnar, sem alltaf vof-
ir yfir.
Þá getur verið gott, ef hósti er
mikill, að draga úr honum t. d.
með codeinsaft. Taka sjúkl. vara
fyrir að hósta mikið að óþörfu.
Gæta verður þess þó, að sjúkl.
hósti hæfilega til þess að hreinsa
lungun.
Ef svo mikið blæðir, að sjúkl.
kemst í lost, þá verður að halda'
á honum hita og gefa vökva í æð,
t. d. glucosu og saltvatn. Þá get-
ur verið nauðsynlegt að gefa trans-
fusion.
Ef um endurtekna alvarlega
blæðingu er að ræða, koma hand-
læknisaðgerðir til greina, svo sem:
pneumothorax, losa um pleural-
samgróninga og thoracoplastik.
Orð í tíma töluð.
Maður nokkur fór til læknis og
kvartaði um verk í öklanum. Eftir
nákvæma skoðun sagði læknir-
inn:
„Hve lengi hafið þér verið þann-
ig á yður kominn?“
,,Hálfan mánuð.“
„Hvað er þetta, þér eruð ökla-
brotinn. Ég skil ekki, hvernig þér
hafið getað dregizt áfram.“
,,Satt að segja, læknir, segi ég
konunni, að eitthvað sé að mér,
þá svarar hún: „Þér væri fjand-
ans nær að reykja svolítið minna“.
Vitið þið:
Að það tekur um 7 tíma að a
reykja fjóra pakka á dag, en það
mun vera nálægt Islandsmetinu!