Læknaneminn - 01.03.1956, Blaðsíða 15

LÆKNANEMINN
15
um kjarnann. I því sjást engar
granulur, sé litað með fyrrgreindri
litunaraðferð, en sé litað með Ro-
manowsky litun, sjást í því örfá-
ar, stórar granulur.
Stóru lymfocytarnir eru 4—8%
hvítra blóðkorna. Þeir eru ungt
form litlu lymfocytanna. Þeir hafa
allmikið cytoplasma, er litast dá-
lítið fjólublátt. Kjarninn litast
blátt, dauft og er hnöttóttur eða
lítið eitt tenntur.
Monocytar eru stærstu frumurn-
ar, sem finnast normalt í blóði.
Þeir hafa stóran, ovalan kjarna, er
situr excentriskt í cellunni og litast
fjólublár, og mikið cytoplasma er
litast gráblátt. Monocytar eru 5
—10% leucocyta, normalt.
Allar þessar frumur myndast í
reticuloendothelialkerfi líkam-
ans, en það er differentierað frá
mesodermi fóstursins og myndar
lauslegt reticulum, nátengt endo-
thelialglufum í merg, milta, lifur,
eitlum og víðar. Sameiginlegt eink-
kenni á reticuloendothelialfrumum
er, að þær geta losnað úr tengsl-
um við aðrar frumur, hafa eigin
hreyfingu líkt og amöbur, og geta
fagocyterað, þ. e. tekið í sig ýmsa
aðskotahluti og melt þá. Þessa
eiginleika foreldranna hafa hvít
blóðkorn tekið að erfðum, og gera
þeir þau hæf að gegna því starfi,
sem þau hafa, en það er, að verja
líkamann utanaðkomandi árásum.
Eftir að fósturstigi lýkur, verða
granolytar til í rauðum merg. 1
mergnum finnast hæmocytoblast-
ar, ódifferentieraðir forfeður
rauðra blóðkorna og granulocyta.
Það eru stórar frumur, og er kjarn-
inn mestur hluti frumunnar, en
cytoplasmað aðeins lítil rönd utan
um hann. Frá þeim differentier-
ast myeloblastar, forstig allra
granulocyta. Þeir hafa stóran,
circulæran eða ovalan kjarna, er
situr excentriskt og ógranulerað
cytoplasma, sem er meira en í
hæmocytoblöstum. Fruman litast
nokkuð blá.
Myelocytar differentierast frá
myeloblöstum. Kjarni þeirra er
circuler, oval eða nýrnalaga, og í
cytoplasma má greina neutrofil,
eosinofil eða basofil granulur.
Skiptast þeir eftir því í neutrofila
og basofila myelocyta, en frá
hverri tegund þeirra differentier-
ast tilsvarandi tegundir granuloc-
yta, er normalt finnast í blóði.
Lymfocytar myndast aðallega í
kímcentrum eitla og að litlu leyti
í þeim lymfoid vef, er finnst í
merg. Forstig þeirra eru lymfo-
blastar, stórar frumur með ovölum
eða circuler kjama, er hefur lítið
kromatin. Frá þessu foreldri dif-
ferentierast stóru lymfocytarnir
og frá þeim loks hinir litlu.
Ekki er fullkunnugt um uppruna
monocyta. Sumir telja þá differen-
tieraða frá myeloblöstum, aðrir
segja, að lymfocytar geti breyzt
í monocyta og enn aðrir halda
þá komna af histiocytum eða clas-
matocytum þeim, er finnast í reti-
culoendothelialsytemi og stundum
sjást í blóði. Báðum þessum frumu-
tegundum fjölgar við svipaðar
sjúklegar breytingar, og eru þær
líkar að gerð og starfi.
Öll forstig hvítra blóðkorna
geta borizt inn í circulationina við
sjúkleg skilyrði. Því er nauðsyn-
legt fyrir hvern þann, er gerir dif-
ferentialtalningu að þekkja þessar
cellur, rétt eins og fullþroska blóð-
korn.
Aktivitet blóðmyndunarvefiar-
ins er mjög komið undir heiibrigð-
isástandi líkamans í heild. Mynd-
un hvítra blóðkorna eykst oft mjög
mikið við sjúklegar breytingar, og