Læknaneminn - 01.11.1969, Qupperneq 7

LÆKNANEMINN
7
hver þáttur ytri áhrifa í málinu,
sem um ræðir.
Segja má, að það hafi verið
þegjandi samkomulag þeirra, er
þessari rannsóknaraðferð hafa
beitt, að því líkari útlits sem tveir
hópar lífvera væru, þeim mun
skyldari væru þeir taldir. Þetta
mun alla jafna vera rétt, þegar
báðir hópar búa við sömu ytri skil-
yrði, en um það atriði er sjaldnast
vitað til nokkurrar hlítar, þegar
um löngu liðið fólk er að ræða.
Til dæmis er kunnugt um ýmsa
innflytjendahópa, að höfuðlag
barna þessa fólks, fæddra og upp-
alinna í hinu nýja landi, er annað
en foreldrahópsins. Alþekkt er
breytingin á hæðarvexti margra
þjóða, sem átt hefur sér stað á
seinni tímum og rakin er til ytri
áhrifa (13), Eins og þekking okk-
ar er í dag, er þessvegna ekki hægt
að útiloka þann möguleika, að
munurinn á víkingaaldarbeinum
Norðmanna og íslendinga stafi af
þeirri breytingu, sem norski land-
nemahópurinn varð fyrir, er hann
fluttist í nýtt, ósnortið umhverfi,
því fæst íslenzku beinanna úr
heiðni munu bein landnemanna
sjálfra, heldur fyrstu til þriðju
kynslóðar frá þeim.
Annað matsatriði er, að hve
miklu leyti beinin, sem rannsökuð
voru, geta talizt rétt úrtak þjóð-
anna. Ætla má, að svo sé um
íslenzku beinin úr heiðni, því þau
eru úr öllum landshlutum. Norsku
víkingaaldarbeinin eru að mestu
úr Norður-Noregi og ennfremur
eru hauskúpur frá miðöldum í
Noregi mun líkari þeim íslenzku
en þeim frá víkingaöld. Vafasamt
er, hvernig beri að túlka þessi
atriði. Það eru því ekki síður
matsatriði í sambandi við þessa
rannsóknaraðferð en við sagn-
fræðina.
Blóðflokkaathuganir.
Vegna þessara augljósu tak-
markana á fjölkona erfðaeigin-
leikum við rannsókn á skyldleika
mannflokka, hefur í vaxandi mæli
verið reynt að nota einfaldari
erfðaeiginleika í þeim tilgangi, þ.
e. eiginleika, sem byggjast á einu
koni með þekktum erfðagangi og
sem er þá annaðhvort til staðar
hjá einstaklingnum eða ekki. 1
stað þess að mæla er þá talið
hversu tíður eiginleikinn er í
hópnum, sem rannsakaður er. Af
slíkum eiginleikum er langmest
reynsla af A,B,0, blóðflokkunum
við rannsókn á skyldleika þjóða.
Blóðflokkurinn skapast í fóstur-
lífi og heldur eðli sínu allt lífið.
Hann er því óháður þeim ytri að-
stæðum, sem á einstaklinginn
verka og er þar af leiðandi ótví-
rætt, að sá, sem er t. d. af A-flokki,
ber tilsvarandi kon í sér. Þar með
er ekki sagt, að umhverfið sé
áhrifalaust á blóðflokkakonin í
konasafni hópsins eða tegundar-
innar. Raunar var það lengi vel
álit flestra, að blóðflokkahlutfall
innan ákveðins hóps manna héld-
ist óbreytt um langan aldur, ef
blóðblöndun væri ekki til að
dreifa, þ. e. a. s. að þessi kon væru
að mestu hlutlaus gagnvart úr-
vali. Seinni tíma rannsóknir á
blóðflokkum innan vissra sjúkl-
ingahópa og á sjúkdómum ný-
fæddra barna og fóstra benda til,
að svo sé ekki, enda eru hlutlaus-
ir erfðaeiginleikar lítt skiljanleg-
ir sé þróunarkenningin rétt. Sam-
kvæmt henni er konasafn hópsins
afleiðing úrvals, og er þá vand-
séð hvern tilgang hlutlausir eig-
inleikar gætu haft. En það má
hugsa sér, að úrvalið hafi verið
mjög seinvirkt á blóðflokkana
síðustu aldirnar þannig, að allt
frá landnámsöld hafi ekki orðið