Læknaneminn - 01.03.1970, Page 11
LÆKNANEMINN
11
FRÁ RITSTJÓRN
Stúdentar og sjúkraskrár
Undanfarið hefur nokkuð borið á því, að stúdentar væru tregir
til að gera sjúkraskrár. Ekki er Ijóst hvort þetta er nýtt vandamál
eður ei, en hitt er víst, að þetta getur orðið alvarleg meinsemd. Það
er ekki heppilegt, að læknar útskrifist með því hugarfari, að það að
tala við hina sjúku og finna mein þeirra sé leiðinlegt verk.
Orsakir þessa geta verið margar og ekki allar ljósar, en ég mun
hér leitast við að gera grein fyrir þeim helztu.
Þegar stúdent kemur í fyrsta sinn inn á spítala, hefur hann ekki
kynnzt öðru en grunngreinunum, sem byggðar eru upp á rökrænan
hátt og fyrirbæri öll skýrð út frá fræðilegum forsendum. Grunngrein-
arnar eru nú að mestu án tengsla við lækningafræðina (klinik), Á þeim
langa tíma, sem stúdentinn hefur varið í grunngreinarnar, má gera ráð
fyrir, að hugsunarháttur hans hafi mótazt á þann veg, að hann krefj-
ist fræðilegra skýringa á því, sem fyrir ber. Lækningafræðin byggir
hins vegar fyrst og fremst á persónulegri reynslu samfara fræðilegri
getspeki. Stúdentum, sem ekki hafa reynslu eldri læknanna, hættir því
til að vanmeta ýmsar þær aðferðir, sem beitt er við sjúkdómsgrein-
ingu og meðferð. Sýnist þá flest úr lausu lofti gripið. Til að ráða bót
á þessu þarf mikið átak til að tengja saman grunngreinar og lækninga-
fræði.
Tengsl stúdentanna við spítalann og læknana eru oftast of lítil.
Þeir eru stutt á hverjum stað og oftast auk þess saman í hóp með
sterkum innbyrðis tengslum. Við þetta er án efa mjög erfitt að ráða,
en þarna ættu læknarnir sem eldri menn og uppalendur að stíga fyrsta
skrefið til frekari kynna. Ég hef ekki orðið var við annað en við slíku
væri tekið með fegins hendi.
Sjúklingar, sem stúdentar ræða við, eru sjaldnast valdir handa
þeim, og er því undir hælinn lagt, hvort þeir læra nokkuð af gerð
sjúkraskrárinnar eða ekki. Stundum hefur orðið vart við, að kandidatar
noti stúdentana sem vinnudýr, en það er þó minnkandi.
Næstum öllum sjúklingum, sem lagðir eru inn á sjúkrahús, fylgir
sjúkdómsgreining og sé stúdentinum tilkynnt hún, er búið að svipta
hann ánægjunni af því að uppgötva leyndardóminn. Það er ekki víst,
að þetta sé meginorsök að vandamálinu, sem til umræðu er, en samt
má ekki vísa því frá.
Sjúkraskrárnar sjálfar verða að vera skynsamlega uppbyggðar og
hafa ákveðinn tilgang, til þess að þær sé áhugaverðar og af þeim megi
læra. Misbrestur vill á þessu verða. Á lyfjadeild eru þær gjarnan allt-
of langar og mest vinna fer í það að útfylla skema, sem er svo breitt,
að það spannar yfir nærri því öll hugsanleg sjúkdómseinkenni. Þá fer
stundum svo, að sjúklingurinn eða núverandi veikindi hans gleymast,
en sjúkraskráin verður aðalatriðið. Á handlæknisdeild hins vegar eru