Læknaneminn - 01.03.1970, Síða 38

32
LÆKNANEMINN
Mynd 3.
Echoencephalograph
í notkun.
eftir endurvarpi. Kanninn er
tengdur við sveiflusjá, og um leið
og hljóðið fer frá kannanum,
leggur grunnlínan af stað á
skermi sveiflusjárinnar. Afstætt
er hraði grunnlínunnar sá sami og
hraði hljóðsins í vefnum. Þegar
hljóðfronturinn hittir flöt á 90°
horni, endurvarpast ákveðið hlut-
fall eftir sömu leið og fronturinn
kom. Kanninn tekur endurvarpið
upp og sendir það sem rafstraum
til línusjárinnar, þar sem endur-
varpið kemur fram sem útslag frá
grunnlínunni. Verður útslagið því
stærra sem endurvarpið er meira.
Staða útslagsins á grunnlínunni
svarar og til stöðu endurvarps-
staðarins innan líkamans. Með
því að staðsetja hæfilegan kvarða
undir grunnlínunni, má því lesa
beint, hvar endurvarpið varð. Af
sveiflusjánni er ritið myndað með
polaroid myndavél, og er þá mynd
fáanleg innan nokkurra mínútna.
Fyrir utan notkun á taugadeild-
um hefur línusjáin verið notuð til
rannsókna á hjarta og augum.
Sneiðsjáin (B-scop) er flóknara
tæki en línusjáin. Hún er útbúin
þannig, að endurvarpið kemur
fram, sem skær blettur á grunn-
línustað, en sjálf grunnlínan kem-
ur ekki fram á sveiflusjánni.
Geometrisku kerfi, þ. e. plankerfi,
er komið fyrir í tækinu, tengt við
reikniheila, sem heldur afstöðu
hvers endurvarps annars vegar og
kannans hins vegar. Er því unnt
að hreyfa kannan fram og aftur
yfir staðnum, sem sneiðmynda á.
Þetta er grundvallarmunur á notk-
un miðað við línusjána, sem ekki
má hreyfa frá staðnum, meðan á
notkun stendur. Með hreyfingu
kannans fá allir fletir fyrr eða
síðar hljóðbylgjuna á sig með 90°
horni. Koma þá skærir blettir
fram á sveiflusjánni, sem saman
mynda sneiðmynd af líkamanum,
þar sem kannanum er beitt.
Punktasafnið, sem fram kemur, er
ljósmyndað á sama hátt og áður.
Hér fæst þverskurðarmynd af
því, sem rannsakað var. Það
er nýtt af nálinni fyrir lækna
að skoða sneiðar af líkamanum.
Reyndin hefur og orðið sú, að tölu-