Læknaneminn - 01.12.1979, Page 48

(sjá mynd 1). Fissura ani er algengasta orsök fersks
blóð í hægðum yngri barna. Oftast má sjá fissuruna
við skoðun á endaþarmi og oftast er saga um hægða-
tregðu. Ekki fylgir slímhúðarfragilitet (sbr. að rec-
tal expl framkallaði blæðingu), útbrot eða húð-
blæðingar. Er því ekki sennilegt að það sé orsökin
í þessu tilviki enda enga slíka fissura að sjá. Intus-
ussceptio kemur einnig til álita, venjulega er kviður
áberandi aumur í slíkum tilfellum og stundum finnst
fyrirferðaraukning. Verkir þeir sem telpan hafði
bæði fyrir og eftir innlögn voru þess eðlis að vel
gæti samrýmst intusussceptio, ákafir kviðverkir sem
komu í hviðum og og verkjaleysi á milli. Hins veg-
ar var kviður ekki aumur nema rétt við fyrstu skoð-
un og skoðun á kvið var algjörlega eðlileg bæði í
og á milli verkja. Meckel’s diverticulum getur vald-
ið miklum ferskum blæðingum fyrst og fremst rec-
talt og eins blóðugum uppköstum. Kviðverkir fylgja
einnig oft þótt það sé ekki alltaf. Hins vegar býst
maður ekki við viðkvæmum slímhúðum í endaþarmi
eða húðútbrotum, hvorki við intusussceptio né Mec-
kel’s diverticulum. Hvers kvns gastroenteritar geta
vahlið niðurgangi og blæðingum vegna viðkvæmra
slímhúða, hugsanlega einnig útbrotum en ekki húð-
blæðingum. Faces ræktanir fyrir enteropathogen
bakteríum var þó negatíf, viral enteritar eru vart
það slæmir að blæðinga verði vart. Gangren í görn
í kjölfar volvulus er ekki sennilegt í þessu tilviki
enda var skoðun á abdomen eðlileg allan tímann,
sem telnan lá inni og ekkert sem benti á intraab-
dominal neyðarástand. Engin merki voru um peri-
tonitis. Oesofhageal varices geta valdið bráðum og
miklum biæðingum hiá börnum. Það verður jró að
teliast sialdgæf orsök. Oftast liggja jrá að baki krón-
ískir lifrarsjúkdómar. Einnig er algengara að jjær
valdi blóðugum uppköstum fremur en rectal blæð-
ingum. Ulcus pepticum í maga eða skeifugörn er
vel þekkt meðal barna svo og polypar í meltingar-
vegi. Eki býst maður þó við viðkvæmum slímhúðum
eða útbrotum með þeim sjúkdómum. Eru jrekktar
húðlesionir með Peutz-Jahger siúkdóm en Jrað eru
pigment sem jrá koma fram. Colitis Ulcerosa er vel
Jrekktur af því að valda rectal biæðingu. niðurgangi,
kviðverkjum og slímhúðarfragiliteti, útbrotum, lið-
verkjum og liðbólgum. Þetta sést einnig við vas-
culita eins og Henoch-Schönlein syndrome jtegar
litlar æðar bólgna, oftast í kjölfar sýkinga eða
pesta, springa síðan og valda blæðingum víðs vegar
um líkamann. Þannig koma fram útbrot og þá gjarn-
an húðblæðingar, blæðingar frá slímhúð melting-
arvegs getur vaklið hematemesis eða rectal blæð-
ingu og allheiftarlegum kviðverkjum. Þá geta æðar
sprungið í og við liði og valdið liðbólgum, einnig i
nýrum, hematuri og í versta falli nephrotísku synd-
dómi. Hljóta því H.S. og C.H. að koma sterklega
til greina. Yfirþyrmandi sýkingar svo sem sepsis eða
meningitis geta valdið blæðingum, bæði í húð og
meltingarveg. Þessi telpa var hitalaus en vegna út-
brota og sýkingarlegrar blóðmyndar var telpan með-
höndluð sem sepsis þar til greining lá fyrir. Pseu-
d'omembranous enterocolitis er sjaldgæfur hjá börn-
um og kemur allajafna í kjölfar alvarlegra veikinda
eða langvarandi antibiotica gjafa. Hvorugu var til
að dreifa hér. Blæðingasjúkdómar (ITT, TTP,
Hemofilia, Thrombocytopenia) eru ekki líklegir,
thrombocytar voru eðlilegir, blæðingapróf sem voru
lengd við komu normaliseruðust fljótlega eftir komu.
Verður vikið að blæðingaprófunum lítillega síðar.
Ekki var útilokað að telpan hefði verið með hettu-
sótt skömmu fyrir innlögn og Jjví hugsanlegt að hún
væri með hettusóttar-pancreatitis. Mæling mótefna
gegn hettusóttarvírus (neg) mælir jró gegn jrví.
Gangur og meðferð
Við komu var telpan verulega meðtekin og bar
merki um þurrk. Ilún fékk vökva í æð og sýklalyf,
Gentamicin 5 mg/kg/dg iv og Ampicillin 200 mg/-
kg/iv, vegna gruns um sepsis í upp hafi. Eftir komu
á spítalann hafði telpan áfram rectal blæðingar og
korglituð uppköst (pós. f. blóði). Jafnframt fékk
hún slæm kviðverkjaköst sem komu í köstum, en var
góð á milli. Hún var hitalaus og lífsmörk eðlileg.
Þetta ástand hélst nær óbreytt í 5 sólarhringa en þá
rénuðu kviðverkirnir. Ef reynt var að gefa telp-
unni að drekka á þessum tíma kastaði hún jafnharð-
an upp. Um svipað leyti og kviðverkir hættu og telp-
an fór að taka næringu um munn varð vart útbrota
og húðblæðinga um ökla og fótleggi báðum megin.
Skömmu síðar breyttust þeir í marbletti. Sýklalyfja-
gjöf var hætt strax og niðurstöður ræktana lágu
fyrir. Hún útskrifaðist síðan á 10. degi eftir komu
í ágætu ástandi einkennalaus.
38
LÆKNANEMINN