Úrval - 01.06.1967, Blaðsíða 118

116
ÚRVAL
þarna í þorpinu, burt af landar-
eign sinni harðri hendi, þegar þær
rákust á hann í eggjaleit niðri við
ána. Það var ekki töluð nein welska
á óðuium sem Trefan. Mat þeirra
á verðmætum var mat hinnar ensku
yfirstéttar, og þær bjuggu sem land-
nemar á landsvæði undirokaðs
fólks. Oft reyndust þær ágætir
landsdrottnar, en þær báru það
samt með sér á allan hátt, að þær
álitu sig ekki vera í neinum tengsl-
um við nágrannanna, heldur hátt
upp yfir þá hafnar.
En samt var Trefan til, löngu
áður en Englendingar komu. Mörg
lög af fornu grjóti, leifar af göml-
um byggingum, er benda til hins
gamla, welska uppruna, sýna það
ljóslega, hversu virðulegur þessi
staður var þegar orðinn, áður en
núverandi óðalssetur var byggt þar
í lok 18. aldarinnar. Á welsku þýð-
ir „Trefan“ „hár staður“. Og grunn-
urinn, sem húsið mitt stendur á,
hefur líklega verið samkomustað-
ur welsku bændanna þarna í ná-
grenninu öldum saman, áður en
fyrsti Englendingurinn settist þar
að. Þá nutu Walesbúar alþjóðlegs
frægðarorðs sem kátt og fjörugt
fólk, áður en nútíminn hellti sér
yfir þá með allar sínar þvinganir
og dró svolítið úr kæti þeirra. Hin-
ir ríkjandi welsku prinsar lifðu í
andrúmslofti gleðinnar, sem var
gegnsýrð menningu þeirra. Þeir
lifðu í heimi tónlistar og ljóða,
nærðust á welsku kindakjöti og úr-
valsvínum frá Frakklandi frammi
fyrir skíðlogandi arineldum á hin-
um ísköldu kvöldum þarna uppi í
fjöllunum.
Ég' vona, að mér reynist unnt að
endurlífga anda þann, sem ríkt hef-
ur þá í Trefan. Og ég varð aðnjót-
andi óvæntrar hvatningar í því efni,
skömmu eftir að ég keypti húsið.
Velþekktur spekingur þar í hérað-
inu kom í heimsókn til mín. Þetta
var mjög lærður maður, sem hafði
sérstaklega lagt fyrir sig alls konar
fræði, er snertu uppruna Walesbúa
og goðafræðina. Hann var dökkleit-
ur, og kímniglampar loguðu í aug-
um hans. Hann bar barðastóran
hatt, sem þrýst var langt niður á
ennið og studdist við hvítan göngu-
staf. Og hann veitti mér alls konar
upplýsingar, er voru þrungnar dul-
úð og kynngikrafti hins liðna. Á
meðan spígsporaði hann um hús-
ið. Af orðum hans varð ég þess á-
skynja, að sérhver dráttur í yfir-
bragði hússins átti sér sína sérstöku
merkingu og sérhver veggur sína
sérstöku sögu. Og prinsar af welsku
kyni, allt frá Llewellyn til Arm-
strong-Jones, virtust spretta upp úr
hverjum afkima í garðinum mín-
um.
Og þegar þessi gamli spekingur
leit inn í bókastofuna mína, minnt-
ist hann dálítils í viðbót. Hann
sagði, að fjölskylda Rhys Goch Er-
yri hefði búið í Trefan fyrir löngu,
Rhya Goch Eryri, hirðskálds Ow-
ens Glendowers, síðasta welska
uppreisnarforingjans, sem var sjálf-
ur glaðvær meistari ljóðalistar og
heilbrigðra lífsnautna.
Viðureign veiðiþjófa og veiðivarða.
Ég er fær um að njóta ánægjunn-
ar af þessu öllu saman, vegna þess
að í æðum mínum rennur nægilegt