Úrval - 01.06.1967, Blaðsíða 103
ALLT NEMA PENINGAR
101
næstu hæð fyrir neðan var að viðra
úti á sínum brunastigapalli.
Garðurinn í kringum skólann okk-
ar var grænmetisgarður, þar sem
við þræluðum sem vinnufangar og
lærðum að elska móður náttúru.
Þegar tilkynnt var í skólanum, að
við gætum fengið lánuð garðyrkju-
verkfæri þar til þess að búa til
garð heima hjá okkur, þá réðumst
við á húsagarðinn okkar, sem var
sannkölluð eyðimörk. Við skiptum
honum í reiti fyrir tómata, baunir,
maís og hreðkur. Og í þessari stein-
eyðimörk, þar sem ekkert hafði vax-
ið áður, gat að líta um mitt sumar
stóra reiti af bananahýði, maíshýði
og dýnugormum.
Við gerðum nokkrar tilraunir til
þess að rækta gullfiska. Mamma
elskaði þessar eirðarlausu, litlu
skepnur. Hún hélt því fram, að fisk-
arnir þekktu hana. Þegar hún nálg-
aðist skálina, syntu fiskarnir upp að
yfirborðinu til þess að láta mata
sig. Mamma lofaði okkur að gefa
þeim. ,,Munið þið það nú, aðeins tvo
litla bita.“ Svo köstuðum við hnefa-
fylli í skálina, svo að það væri nú al-
veg öruggt, að þeir fengju nóg í sig.
Og um kvöldið flaut að minnsta
kosti einn lítill fiskur á bakinu ná-
lægt yfirborðinu. „Þið drápuð
hann!“ Við gátum ekki skilið það,
hvernig það, hvernig það gæti drep-
ið nokkurn að éta yfir sig.
„BÆKURNAR,
FÉLAGAR ÞÍNIR.“
Jurtir gátu ekki dafnað og þrif-
izt í íbúðinni okkar, en það gátu
bækur sannarlega. Þær uxu og
margfölduðust í myrkrinu. Þær voru
sýndar, hreinsaðar, þurrkaðar og
verndaðar á allan hátt og til þeirra
var vitnað með virðingu. Ég virti
þær, löngu áður en ég gat lesið þær.
Að því leyti var ég líka barn, sem
naut forréttinda. Ég var arftaki
fornrar erfðavenju, rótgróinnar ást-
ar á lærdómi og þekkingu. Hetjur
þær, sem dýrkaðar voru á heimilinu,
voru eingöngu lærðir menn og
spekingar, forvígismenn í heimi
andans, skáld, tónlistarmenn og
heimsspekingar. Við hengdum
myndir af þeim á veggina við hlið-
ina á innrömmuðum prófskírteinum
okkar.
Foreldrar mínir sögðu okkur frá
því, að alltaf þegar barn hóf trúar-
lærdóm sinn heima í gamla land-
inu þeirra, hafi verið stráð rúsínum
og möndlum í fyrstu bók þess sem
tákn um sætleika þekkingarinnar.
Fyrsta lagið, sem ég minnist þess,
að mamma hafi sungið við mig var
einskonar sálmur, þar sem mennt-
unin er lofsungin. Skólaskylda var
skoðuð sem gullið tækifæri, hluti
þess draums, sem hafði dregið millj-
ónir innflytjenda til Ameríku. Þeg-
arf ég tók barnaskólapróf, skrifaði
pabbi þessa setningu í minninga-
bókina sem skrifað var í vegna þess
að ég hafði lokið burtfararprófi:
„Sonur minn, gerði bækurnar að fé-
lögum þínum. Láttu kassa þína og
hillur verða skemmtigarða þína og
unaðslundi....“ Og hann skrifaði
þetta á hebresku.
Það spruttu tár fram í augu pabba,
þegar orðið „menning“ var nefnt,
en hann var furðulostinn yfir ýmsu,
sem okkur var kennt í skólanum,
svo sem þessum vísidómi: „Kýrin