Póllinn - apr. 2024, Blaðsíða 26

Íþróttir og auðvald
Íþróttaþvottur er margþætt fyrirbæri sem nær yfir þjóðernishyggju, sniðgöngu, áróður og
sjálfsmyndapólitík. Slíkur þvottur nær allt frá heimsmeistaramótinu í Katar til Ólympíuleikanna í
Kína, íþróttaviðburða Sádi-Arabíu og bandarísku NFL deildarinnar. Samspil íþrótta og hnattrænna
stjórnmála verður áfram flókið og umdeilt.
Afstaða Kína til golfíþróttarinnar sýnir hversu fín línan er á milli íþrótta og stjórnmála. Golf, áður
bannað af Mao Tse-tung sem „íþrótt fyrir milljónamæringa“, nýtur nú mikillar hylli í Kína, sem leiddi
til fullyrðinga áróðursmanna um að það væri kínversk uppfinning. Þessi frásögn þjónar þeim
tvíþætta tilgangi að efla þjóðarstolt á sama tíma og hún beinir athyglinni frá einræðisstjórn Kína og
mannréttindabrotum hennar.
Nýleg kaup á Newcastle United af hópi undir forystu auðvaldssjóðs Sádi-Arabíu er dæmi um
styrkleika íþróttaþvottar, þar sem konungsríkið náði með því styrkri fótfestu í ensku deildinni og á
sama tíma drógu kaupin athyglina frá ýmsum mannréttindabrotum sem framin voru þar.
Þar sem mörkin milli íþrótta og stjórnmála verða æ óskýrari, er brýnt að rýna í undirliggjandi hvata
sem liggja að baki íþróttafjárfestinga og samstarfs. Íþróttir hafa kraftinn til að sameina fólk og knýja
fram félagslegar breytingar. En ávallt þarf að vera á varðbergi að sjá til þess að þær séu ekki nýttar
sem áróðurs- eða afvegaleiðingartæki af auðvaldsstjórnum og einræðisherrum.
25