Úrval - 01.06.1976, Síða 62

60
vandamálið, þegar miðaldra karl
leggur iag sitt við unga konu sé það,
að það auki enn vandræði hans, þar
sem það geri ennþá meiri kröfur til
hans, — einmitt á þeim tíma þegar
hann getur síst staðið undir slíkum
kröfum.
Hræðsla er helsta sálfræðieinkennið
áþessum tíma. Menn hafa oft rangnr
hugmyndir um fyrirbærið ,,að eld-
ast” og við hverju er að búast, þegar
komið er á miðjan aldur. Við búumst
við minnkandi getu á ölium sviðum
— andlega, líkamlega og kynferðis-
lega. I flestum tilvikum ýkjum við
þetta stórlega fyrir okkur, en einmitt
ýkjurnar geta nægt til þess að það
komi fram.
Aðrar tegundir ótta geta líka aukið
á vandann. Ótti við konur getur
skotið upp kollinum á óþægindatím-
um, sem fylgja því er hormónafram-
leiðslan ruglast. Helmut J. Ruebsaat
læknir, segir í bók sinni Breytinga-
skeið karla (The Male Climacteric —
útg. Hawthorn Books): „Karlinn
getur fyllst leyndum ótta við kyngetu
kvenna, sem er til muna meiri en
karla. Tilraunir á vísindastofnum
hafa leitt í ljós, að sumar konur geta
náð hámarki við samfarir sex sinnum
á hálftima og meira en 50 sinnum á
einni nóttu. Karl í fullu fjöri spjarar
sig vel, ef hann nær hámarki þrisvar
til fímm sinnum á einni nóttu.”
Þessi mismunur getur iegið ungum
manni í léttu rúmi, en getur verið
tilfinningalega niðurrífandi og skelfi-
ÚRVAL
legur í augum þess, sem tekin er að
eldast.
Aðrar breytingar í samfélaginu
geta aukið ótta karlsins á breytinga-
skeiðinu. Bættar getnaðarvarnar-
aðferðir hafa til dæmis leitt til þess,
að konur eru frjálsari og opnari og
leita fastar eftir algjörri fullnægju.
Það getur valdið karlinum ótta um,
að hann geti ekki staðið undir þeim
kröfum. Einnig hér eykur óttinn við
að standa sig ekki líkurnar til þess,
að svo fari.
Sú tilfinning, að maður standi sig
ekki, getur leitt til þess að mannin-
um finnist honum algerlega hafnað.
Þetta á einkum við um þá, sem aldrei
hafa verið of vissir um sig. Slíkur
maður er mjög viðkvæmur fyrir
hverju einu, sem sagt er eða gefið í
skyn um hann sjálfan — um aldur
hans, vaxtarlag, skallann, sem er að
koma. Fjölskyldan getur með þessu
snortið hann illa, unga konan, sem
hann er að stíga 1 vænginn við, getur
gjöreyðilagt hann með ógætilegri
athugasemd.
Óttinn við að geta barn er annað,
sem veldur miðaldra manninum
áhyggjum. Hvort sem hann á börn í
hjónabandi eða ekki, má ganga frá
því vísu að hann kæri sig ekki um að
verða faðir á þessum aldri, allra síst
utan hjónabands. Hér eru þó skarpar
andstæður milli kvæntra karla og
ókvæntra: Sá ókvænti getur einmitt
orðið fyrir áfalli við að gera sér ljóst,
að hann muni aldrei auka kyn sitt.
Sú hugmynd, að karlar verði fyrir