Goðasteinn - 01.09.1968, Page 16

störfum sínum í Skaftafellssýslum. Er enn til Prestsverkabók hans
frá þeim tíma, elzti vísir íslenzkrar prestsþjónustubókar, og ber
hún þess ljóst vitni, hve skyldurækinn og áhugasamur hann hefur
verið í allri embættisfærslu sinni.
Prestsskapur hans á Breiðabólsstað hófst þó með ófriði og á-
rekstrum, og virðist hann þar sjáifur hafa átt mikla sök á, þótt
prófasturinn í Rangárþingi, sem verið hafði meðal umsækjenda
um Breiðabólsstað, svo og sýslumaðurinn, hafi þar róið undir
með andstæðingum sr. Högna. Er og jafnvel látið að því liggja,
að sóknarmönnum hafi þótt sér hneisa gerð með þeirri ráðstöf-
un veitingavaldsins að „skikka“ yfir þá ósigldan prest. Fyrsta
árið, sem sr. Högni var á Breiðabólsstað hafði hann sagt upp
ábúð einsetumanni á hjáleigu þar neðan við túnið og vildi með
því færa út tún staðarins. En í fardögum vorið eftir neitaði á-
búandinn að fara, þar sem uppsögnin hefði ekki verið skrifleg,
svo sem vera ætti að lögum. Grunaði sr. Högni þá prófast og
sýslumann um að hafa hvatt til þessa mótþróa við sig og vildi
ekki gefa eftir. Fór hann með húskarla sína og syni sína þrjá
og rauf hús á Hryggvelli, en svo hét hjáleigan. Urðu af þessu
málaferli mikil og var sr. Högni án tafar dæmdur frá kjóli og
kalli á héraðsprestastefnu undir forsæti prófasts og synir hans
þrír skyldu missa rétt sinn til prestsskapar. Sr. Högni áfrýjaði
til alþingisprestastefnu, sem haldin var þrem vikum síðar, og
þar voru ákvæði prófastsréttardómsins um afsetningu sr. Högna
og réttindamissi sona hans ónýtt. Hins vegar var honum gert að
greiða sektir og skyldi auk þess biðja söfnuðinn opinberlega fyrir-
gefningar á ávirðing sinni (þ. e. húsrofinu).
Af þessu öllu varð mikið ósamlyndi með sr. Högna og mörg-
um sóknarmönnum hans, sem þó jafnaðist á skömmum tíma, svo
að fullar sættir komust á. Má jafnvel segja, að honum hafi, eftir
það sem á undan var gengið, tekizt furðufljótt að ná fullri hylli
og virðing sóknarbarna sinna, enda jók það honum álit, hve
mikill búsýslumaður hann reyndist og mikil stoð sveitarfélagi
sínu. Auk þess hafði hann sér við hlið þá konu, sem mörgum
reyndist bjargvættur vegna lækningagáfu sinnar. Hún hét Guð-
ríður Pálsdóttir frá Skógum, Ámundasonar og bjuggu þau sr.
14
Goðasteinn