Goðasteinn - 01.09.1968, Page 42

Um vatnið allt eins, en svo var þó ekki. Straumbárurnar á vatn-
inu líta öðruvísi út í djúpum ál en grunnum. Stærð þcirra fer eftir
botnlaginu. En í sandvötnum verður botninn því ósléttari, sem
vatnsdýpið er meira. Þetta sést bezt á þeim mikla mun, sem er
á brotinu og forinni, en for kalla Skaftfellingar mesta dýpið í
álnum. Brotin liggja ávallt skáhallt yfir álinn. Forin byrjar við
neðri brún brotsins, þeim megin, sem það nær lengra upp í ál-
inn og heldur svo áfram að breikka, unz hún nær yfir hann allan.
Neðsta brún brotsins var kölluð forarbrot. Neðan undir því tók
við lygna, sem var bæði djúp, óslétt í botninn og veltandi blaut.
Forirnar eru auðþekktar á því, að manni sýndist koma upp úr
straumnum bunguvaxnir, sléttir blettir, mismunandi stórir, eftir
því hvað forin er djúp. Þetta eru raunar hringiður, sem upp-
streymi grunnvatns vafalaust veldur. En í botni álsins hefur mynd-
ozt hringlaga hola eða skál, sem getur orðið allt að 25-30 cm
djúp. Sé þarna um að ræða hringiður á djúpu vatni, flytja þær
með sér svo mikinn sand, að yfirborð þeirra sýnist grásvart á lit.
Þessi einkenni, scm hér hefur verið lítillega rætt um, ásamt-
hljóðinu, vatnaniðnum í álnum, var það, sem vatnamaðurinn eink-
um studdist við, svo tókst að ákveða dýpið í álnum með þeirri
miklu nákvæmni, að ekki skakkaði mcira en 5-8 cm.
Nú er svo komið, að íþrótt vatnamanna heyrir fortíðinni til.
Þeirra er ckki þörf. Bættar samgöngur hafa leyst þá af hólmi, en
undur Kúðafljóts munu standa óbreytt um aldir, enda þótt engir
reyni lengur að lesa rúnir þess.
40
Goðasteirm