Goðasteinn - 01.09.1968, Page 73

Fjósið á Hnausum með vinnupalli heimilisfólksins ætti að vera
þjóðargersemi. „Þarna sat hún Helga, þarna sat hann Jón Stígsson
og þarna á bitanum sátu oft vinnumennirnir.“ Hvað er það, sem
Eyjólfur á Hnausum veit ekki um þessi gömlu hús? Kofaveggur
norður á túni fær að vera í friði af því að hann er frá tíð séra Jóns
biskupsbróður. Hversu margir hirða um forna veggi og forn hús, sem
standa í vegi fyrir nýja tímanum? Hannes á Núpsstað er dáinn og
Eyjólfur á Hnausum er gamall maður.
Ég kom í gömlu smiðjuna á Hnausum og rak augun í opin ístöð.
1 Tunguréttum ávarpaði vinsamleg kona mig fyrir þremur árum
og sagðist hafa heyrt, að mig vantaði vatnaístöð í safn mitt. í góð-
lega fimmtugum vatnaístöðum Eyjólfs var fangamark hans, E E.
„Eymundur í Dilksnesi mun fyrstur hafa smíðað svona ístöð,“
sagði Eyjólfur. „Svo henti Hannes á Núpsstað það, að falla af
hesti á Skeiðarársandi og festast í ístaðinu. Þetta frétti Eymundur
og sendi Hannesi skömmu seinna opin ístöð. Þannig bárust þau í
Vestur-Skaftafellssýslu.“ Svona var sögn Eyjólfs. Nú er Hannes
horfinn, svo ekki get ég spurt hann, en ekki diktar Eyjólfur á Hnaus-
um sögur.
Eyjólfur kann margar sögur af mannlífi. Ég sá fyrir mér bónd-
ann, sem bar stofuþilið sitt á herðunum neðan frá Vatnsenda og
upp að Hala og orti þetta um lífsstríðið:
Byggt hef ég mér býli þrjú,
bara er það hegning.
Af sandi og vatni sjást ei nú,
sú er eyðilegging.
En tíminn er hraðfara, og mig þrýtur fyrr tíma en Eyjólf sögur.
Ég leit á gömlu Leiðvallarrústirnar. Hörmung að sjá búðatætturnar,
hvernig þær eru farnar. Þar átti þó minning og saga athvarf. Fok-
asndurinn er harðleikinn nágranni, það þekkja Meðallendingar allra
manna be2t. Gaman að sjá, hvernig Sandgræðslan og Gísli frændi
minn á Melhól hafa snúið taflinu við. Land, sem fyrir fáum árum
var eitt flakandi sár, er að fá fallegt, gróið yfirbragð.
Ég hefði viljað og þurft að koma við hjá vinum mínum í Gröf
Goðasteinn
71