Úrval - 01.12.1976, Blaðsíða 119

117
sparifjárstofnunum að bjóða við-
skiptavinum sínum upp á ávísana-
reikninga og neytendalán og versl-
unarbönkum að greiða viðskipta-
vinum sínum vexti af ávísanareikn-
ingum.
Næsta skrefið, þ.e. að starfsemi
hinna einstöku banka geti tekið tii
alls landsins, virðist einnig óhjá-
kvæmilegt. Núna er bönkum bannað
með lögum að opna útibú i öðrum
fylkjum. En af þeim 4000 raf-
eindagjaldkeravélum, sem komið
hefur verið upp í verslunum í Stór-
New Yorkborgarsvæðinu af hinum
risavaxna Citibank í New Yorkborg,
eru nokkrar staðsettar í nágranna-
fylkinu New Jersey. Er þar ekki í
rauninni um útibú að ræða? Forráða-
menn Citibank segja, að svo sé alls
ekki. Þeir halda þvi'fram, að þar sé
aðeins um ,,hagræðingu í þágu við-
skiptamanna” að ræða, eins konar
þægindí, líkt og talsímar eru. Sam-
kvæmt slíkri túlkun kynnu bankar í
smábæjum að gerast keppinautar
sjálfvirkra rafeindagjaldkeravéla, sem
risabankar kæmu sér upp andspænis
þeim, og kynnu að geta boðið betri
þjónustu og hærri vexti.
Enginn býst við því, að ávísanir
munu hverfa af sjónarsviðinu bráð-
lega, og kannski aldrei, en banka-
málasérfræðingar spá því samt, að
eftir 1 — 2 áratugi muni fólk almennt
nota bankaspjöld sín í öllum versl-
unar- og viðskiptastofnunum, þjón-
ustustofnunum, sjúkrahúsum, hjá
læknum og lögfræðingum og í lög-
regluréttum og dómssölum og enn-
fremur í leigubílum og strætis- og
langferðavögnum, þegar þar hefur
verið komið fyrir litlum fjarstýrðum
sjálfvirkum gjaldkeravélum. En krefj-
istu þess að halda áfram að fá laun
þín greidd með ávísun og greiða
reikninga þína á sama hátt í stað þess
að notfæra þér rafeindatæknina,
muntu kannski verða að greiða þjón-
ustugjald til þess að standa straum
af slíkum aukakostnaði.
Minni háttar fjármálastofnanir og
mörg af 45.000 bankaútibúum
landsins kunna að hverfa af sjónar-
sviðinu. Þær minni háttar fjármála-
stofnanir og þau útibú, sem eftir
verða, munu þá losna við mikið af
þeirri vélrænu vinnu, sem nú er af
þeim krafist, og því munu þau þróast
upp í að verða miðstöðvar fyrir
viðskiptamannaþjónustu og starfs-
fólk þeirra verður sérþjálfað í að með-
höndla kvartanir og að sinna fjár-
málalegri ráðgjöf. Hluta þess fjár,
sem þau munu spara vegna hins nýja
kerfis, væri svo hægt að láta við-
skiptamennina njóta með því að
greiða þeim hærri vexti fyrir sparifé
krafjast lægri lánavaxta af þeim og
auðvelda þeim að fá lán.
Ekki mun reynast ýkja erfitt að búa
svo um hnútana á þessari nýju öld,
sem verða mun algerlega rafeinda-
mögnuð, að menn verði að standa við
sínar fjárhagslegu skuldbindingar,
þar eð það gæti haft ofboðslegar af-
leiðingar fyrir þá, sem létu slíkt undir
höfuð leggjast. Kannski yrði að gera
„plastískar skurðaðgerðir” á söku-
dólgunum, líkt og sérfræðingar á
þessu sviði kalla það, þ.e. að svipta
þá bankaspjöldunum sinum (sem eru