Ársrit Torfhildar - 01.04.1989, Page 39

Arsrit Torfhildar
vegvísinum. Maðurinn hlýtur fyrst og fremst að vera
siðferðisvera. Ef við hugsum okkur Guð þá er hann hugmynd
um „veru“, sem kann skil á réttu og röngu. Vegna þessarar
vitneskju og gæsku Guðs myndi hann alltaf taka rétta ákvörðun.
Þess vegna er Guð ekki siðferðisvera heldur fremur ímynd eða
markmið. Dýrin stjómast af hvötum og löngunum og
hugmyndir um rétt og rangt koma þar ekki nærri. Þess vegna
eru þau ekki heldur siðferðisverur. Það er maðurinn einn sem á
val. Maðurinn er siðferðisvera því hann hefur skynsemi til þess
að reyna aö breyta eftir því, sem hann telur rétt og rangt. Hann
hefur hvorki vissu Guðs, né stjórnast af hvötum einum. Þessi
efi og þetta val eru í senn ábyrgð mannsins og ÞAÐ AÐ VERA
MAÐUR.
Það er þetta sem vantar í skynsemisríki Hestlendinga. Þeir
þekkja ekki ranga breytni því skynsemi þeirra stjórnar þeim. Ef
mannskepnan fer að trúa á skynsemina, sem æóstu viðmiðun og
telur sig jafnframt búa yfir henni er svo komið aó skynsemin,
og þar af leiðandi maóurinn, er kominn í staó
Guðshugmyndarinnar. Skynsemin er þá ekki lengur tæki heldur
markmið. Skilin milli rétts og rangs verða staðreyndir eða
sannieikur, sem hægt er að finna út frá skynseminni. Siðferði
skynseminnar er nýtt endanlegt siðferði þar sem spurningunni
um rétt og rangt hefur verið svarað. Það sem er skynsamlegt er
rétt. Hið eilífa val mannsins er úr sögunni. MAÐURINN ER
ÞÁ EKKI LENGUR MAÐUR, HELDUR EITTHVAÐ
ANNAÐ.
EF TIL VILL HOUYHNHNM?
37