Ársrit Torfhildar - 01.11.1990, Síða 51

hönd stúlkunnar og hleypur út eftir fölgulu Wiltonteppinu í átt
að stigaganginum." (bls.30)
Sögumaðurinn samþykkir ekki veruleikaspegil reyfaranna en
notar sér formúlur þeirra til þess að sýna hversu illa þær virka.
Hann segir frá í 3. persónu, hefur alla þræði í hendi sér og túlkar
óspart. Með endurtekningunni tekst honum á lúmskan hátt að
afskræma hefðbundnar ímyndir. Fyrst skapar hann Önnu Deisí
sem lifandi ímynd kvenleikans en grefur síðan undan þeirri
ímynd og Amia er staðin að allt að því óeðlilegu koníaksþambi
og matgræðgi. Frásögnin byggir að mestu á sviðsetningum og
samtölum, og skapaðar eru nákvæmar lýsingar á umhverfi,
klæðnaði og fleiru; andrúmsloft rómantískra kvikmynda.
Sagan af Önnu Deisí er þó ekki eins einföld og ætla mætti af
þessari úttekt. Höfundi tekst að byggja upp óbærilega spennu í
kringum Önnu Deisí og hraðinn er slíkur að lesandinn á í mestu
erfiðleikum með að halda þræðinum. Írónían eyðileggur ekki
söguna heldur breytir áhersi U^* univ uim. Með framandgervingu í
anda Brechts verður lesandinn virkur og ádeila bókarinnar á
ríkjandi hugmyndafræði fær hann til að hugsa hlutina upp á nýtt,
í stað þess að vera óvirkur neytandi í hlekkjum innlifunarinnar.
Stundum víkur sögumaður af beinni braut atburðakeðjunnar.
Hann hægir á frásögninni, venjulega þar sem Anna er í hvað
mestri lífshættu, og fær útrás fyrir sköpunarþörfina í mögnuðum
útúrdúrum þar sem athyglin er flutt frá Önnu Deisí yfir á
afgreiðslufólk, slökkviliðsmenn og aðrar aukapersónur.
ímyndunaraflið er keyrt í botn og ritsnilld höfundar nýtur sín.
Frumlegt myndmálið skapar fáránlegt andrúmsloft og nýja vídd
í sögunni:
"Á þriðju hæð mætir hann slökkviliðsmönnunum sem líkt og
svart- og gulröndótt margfætla koma skríðandi á móti honum
með vatnsslöngu á milli sín.
"Þarftu hjálp?" kallar sá aftasti. Hann er nýliði, þetta er fyrsti
bruninn hans, hann er svo hræddur að hann vill allt gera til að
geta snúið við. Á morgun ætlar hann að segja upp og opna
blaðasölu." (bls. 30)
49