Upp í vindinn - 01.05.1996, Síða 12
SENDIRÁÐ í BERLÍN
Samnorræna sendi-
ráðsverkefnið í Berlín
Norrænu sendiráðin á samnorrænu sendiráðslóðinni eiga að
vera tilbúin til innflutnings sumarið 1999. Sendiráðslóðin er
staðsett miðsvæðis í Berlin og er í næstu nálægð við Tiergarten
garðinn. I göngufjarlægð frá sendiráðslóðinni er Brandenburger
Tor, verslunargatan Kurfurstendamm og hin þekkta
Gedáchniskirche. Sendiráðslóðin sjálf, Klingelhöfer Dreieck
Nord, er um 7200 m2 að stærð og er mörkuð af götunum
Klingerhöferstrasse, Rauchstrasse og Stiilerstrasse. Fyrir stríð
stóðu finnska sendiráðið og sænska sendiráðið á þessari sömu lóð.
A lóðinni verða byggðar sex byggingar. Hvert sendiráð Norðurland-
anna fimm fær eigin sendiráðsbyggingu, ein byggingin er sameiginleg
og hefur verið nefnd "Felleshuset". I þessari byggingu mun öryggis-
eftirlit fara fram og öll móttaka á bílaumferð og gangandi umferð inn á
sendiráðssvæðið. I byggingunni er biðrými, skrifstofa hvers sendiráðs,
mötuneyti, fyrirlestrasalur, fundaraðstaða og sýningarsalir. Danmörk og
Svíþjóð munu hafa 50 starfsmenn hvert, Finnland 44, Noregur 30 og
ísland 11 starfsmenn.
Aðdragandi þeirrar hugmyndar að Norðurlöndin byggðu sendiráð
sín á sameiginlegri lóð er sú að ákveðið var eftir fall múrsins og sam-
einingu Austur- og Vestur-Þýskalands að flytja höfuðstöðvar þýska
sambandsþingsins, stærsta hluta þingsins og ríkisstjórnina til Berlínar,
nýrrar höfuðborgar Þýskalands. I kjölfarið á þessum atburði ákváðu
Norðurlöndin að flytja aðsetur sín til Berlínar. Tillögu fulltrúa Berlínar-
borgar að Norðurlöndin myndu byggja sameiginlegt sendiráðssvæði var
vel tekið og hófst undirbúningur að lóðarkaupunum og gerð samnings
um samvinnu Norðurlandanna strax.
Steindór Guðmundsson var byggingar-
verkfræðingur frá Edinborgarháskóla i
Skotlandi árið 1974. Hann var eftirlits-
verkfræðingur við Sigölduvirkjun, staðar-
verkfræðingur við byggingu járnblendis-
verksmiðjunnar, gerð Vesturlandsvegar i
Kjós og við byggingu sjúkrahúss á
Grænlandi. Hann var einnig fram-
kvæmdastjóri Verkfræðistofu Stanleys
Pálssonar frá 1982 en starfar nú sem
'orstjóri Framkvæmdasýslu ríkisins.
Eftir að gengið hafði verið frá lóðarkauptinum í júní 1995, var í ágúst
sama ár efnt til opinnar arkitektasamkeppni. Utanríkisráðuneyti Dan-
merkur og Finnlands, Statsbygg í Noregi, Statens Fastighetsverk í Sví-
þjóð og Framkvæmdasýsla ríkisins f.h. utanríkisráðuneytisins buðu til
keppninnar.
Verkefni samkeppninnar var að gera tillögu að heildarskipulagi svæði-
sins þar sem byggingarlist væri látin endurspegla norrænt samstarf, auk
þess sem keppendum var ætlað að gera tillögu að aðalbyggingu (Felles-
huset) fyrir sameiginlega starfsemi sendiráðanna. Vinningstillögunni var
ætlað að ráða innbyrðis afstöðu sendiráðsbygginganna og móta heildar-
yfirbragð á húsagerðarlist svæðisins. Meira en 400 arkitektar frá allri
Evrópu sóttu samkeppnisgögnin en alls bárust 222 tillögur. Rétt til þátt-
töku höfðu ríkisborgarar Norðurlandanna og aðildaríkja EES-samn-
ingsins.
Vinningshafar samkeppninnar eru austurísku arkitektarnir Alfred
Berger og Tiina Parkkinen. Hugmynd þeirra er að mynda borg inni í
borg og standa byggingarnar allar við "götur". Vatnsband liggur þvert í
gegnum borgina og snerta öll sendiráðin vatnið. Grænn koparveggur
tengir allar byggingarnar saman og túlkar sérstöðu og samstöðu Norður-
landanna. Jafnframt brúar koparveggurinn tengslin rnilli borgarinnar
og hins gróðurmikla Tiergarten.
Fulltrúar Islands í dómnefndinni voru Steindór Guðmundsson,
forstjóri Framkvæmdasýslu ríkisins og Sigurður Einarsson, arkitekt FAI.
I tengslum við verðlaunaafhendinguna undirrituðu fulltrúar Norður-
landanna samning sem felur í sér samvinnu vegna framkvæmda.
Nú er í undirbúningi samkeppni um sendiráðsbyggingarnar sjálfar.
Sú samkeppni er haldin í viðkomandi landi. Sameiginlegur grunnur í
forsögn samkeppnislýsingarinnar er byggður á vinningstillögu fyrri
samkeppni, en hvert land fyrir sig setur fram sínar óskir varðandi sitt
sendiráð. Lögð verður áhersla á að draga fram einkenni viðkomandi
lands í sendiráðsbyggingunum, hvort sem er í skipulagi, útliti, efnisvali
eða notkun ljóss svo eitthvað sé nefnt.
Flérlendis var ákveðið að efna til opinnar samkeppni sem fólst í
hönnun nýbyggingar fyrir starfsemi sendiráðs Islands í Berlín. Keppnin
hófst í byrjun mars 1996.
12
...upp í vindinn