Upp í vindinn - 01.05.1996, Qupperneq 44

Sólveig lauk prófi í byggingarverk-
fræði frá Háskóla íslands 1987 og
vann hjá ístaki í tvö ár. Hún lauk MS -
prófi í jarðskálftaverkfræði frá Johns
Hopkins University 1991 og vann hjá
EQE International í S - Kaliforníu
1994-1996. Hún hefur verið meðlimur
í björgunarsveitum síðan 1979.
Sólveig gegnir nú stöðu framkvæmda-
stjóra Almannavarna ríkisins.
Að morgni hins 17. janúar 1995, klukkan 5:46, varð skarpur
jarðskjálfti i Japan. Þann morgun átti að hefjast í Osaka, næstu
borg við Kobe (í u.þ.b. 20 km fjarlægð) ráðstefna um viðbrögð
við jarðskjálftum. Osaka varð fyrir valinu í stað Tokyo, því á
þessu svæði „áttu stórir jarðskjálftar ekki að geta átt sér stað“.
Síðast reið stór jarðskjálfti þar yfir árið 1596.
Jarðskjálftinn
Upptakastaður skjálftans var á 10-15 km dýpi á sniðgengi sem rifnaði
í báðar áttir (e:bilateral strike-slip). Stærð skjálftans var 7,2 á Richter-
kvarða, en 6,9 á vægiskvarða (e:moment magnitude scale). Stærsti
eftirskjálftinn var 4,6 á vægiskvarða. Talið er að upptakavarandinn hafi
verið um 11 sek., en dæmigerður varandi snarprar hreyfmgar á yfirborði
jarðar var u.þ.b. 20 sek. Talsverð ysjun (ediquefaction) átti sér stað á
eyjum, sem byggðar höfðu verið til að auka landrými við höfnina.
Nafngift jarðskjálfta getur verið flókin og jafnvel pólitískur ferill. Þessi
jarðskjálfti hefur fengið ýmis nöfn. Sennilega tengja flestir hann nafninu
Kobe, sem er borgin sem mest var í fréttum. Hins vegar urðu einnig
miklar skemmdir annars staðar. Opinbera heitið er Hyogoken-Nanbu
skjálftinn, en nöfnin Hanshin- og Hanshin-Awaji-jarðskjálftinn hafa líka
verið notuð - allt eftir því til hversu stórs svæðis menn óska að vísa.
Skemmdir á byggingum
Jarðskjálftinn skók bæði nýlegar byggingar, hannaðar af verkfræðingum,
og eldri byggð aðallega lágreist íbúðarhús og smærri verslanir. Umfangs-
mikil gatna- og járnbrautarkerfi eru í Kobe, sem þjóna stórum hafnar- og
iðnaðarsvæðum. Byggðin er löng og mjó. Hún er á hér um bil 15 km
langri og 3 km breiðri ræmu, sem spannar allt svæðið á milli fjalls og
fjöru. Misgengið sem rifnaði er samsíða þessari undirlendisræmu.
jálfrinn í Japan
17. janúar 1995
44
...upp í vindinn