Upp í vindinn - 01.05.1996, Side 49

HVALFJARÐARGÖNG
UO.hiU/t
Eusrawr-
Jókubungt

Stórairík
i tðhamar
Kastali
X® Háimelui
Mi&húsasel
Yik-urhóli
fimelur

Unnn-Timjstaðif)
'rústir
■ 'tandhóll
Hnefi
Melahnúkur
'AVABM
208
Dýjadalshpúkur
G+afar
Bjarg*
la'sor
Ðurqfoss
lÝ^tyelg«ri
>fóragróf
xArtún)
Snfitáinaak/efK/t
Af hverju djúp göng, en ekki
falleg brú?
Algengasta tenging vegar yfir á eða fjörð er
með brú. Unnt væri að gera brú yfir Hvalfjörð.
Margir halda því fram að hentugra yrði að gera
brú; tæknin við hönnun og smíði þrautprófuð
og gerð mannvirkis algeng og vel þekkt. Þá
megi vænta þess að fleiri færu yfir fallega brú
en fengjust til þess að fara um djúp göng.
Allt orkar tvímælis þá gert er.
Benda má á kosti og galla við báðar aðferðir:
Brú kynni að hafa sjónrænt gildi sem fagurt
mannvirki. Jafnframt yrði brúin áberandi í
landslaginu og hætt við að það yrði ekki léttur
leikur að ná samstöðu um brúna og samþykki
réttra aðila. Göngin hverfa hins vegar ofan í
jörðina og breyta því hvorki landslagi né lífríki.
Síðast en ekki síst er þess að geta að við
núverandi tæknistig má ætla að berggöngin séu
ódýrasti kosturinn.
Sá gamli brúarsmiður, sem er höfundur
þessa máls, getur raunar fúslega upplýst að
honum hefði þótt brú á Hvalfjörð áhugavert
verkefni.
Er gangagerðin ekki
áhættusöm framkvæmd?
Það er von að spurt sé hvort jarðgöng undir
Hvalfjörð, sem fara 160 metra ofan í jörðina,
séu eltki áhættusöm framkvæmd. I Vestfjarða-
göngum, sem eru hátt uppi í fjöllum, varð
mikið vatnsinnstreymi. Er ekki mikil hætta á
fleirum, áttu einnig samstarf við Hrauneyja-
foss- og Blönduvirkjanir, auk Vestfjarðaganga.
Við Hvalfjarðargöng er áætlað að starfi milli
60 og 80 manns og um eða yfir 90% af þeim
verði Islendingar.
að það endurtaki sig þegar komið er langt
undir sjávarmál og allt Atlantshafið er fyrir
ofan? Eftirfarandi skýringar eiga hér heima:
Veggöng sem gerð hafa verið áður hér á
landi eru öll svonefnd „drenuð“ göng, en í því
felst það að bergið umhverfis göngin er ekki
þéttað á kerfisbundinn hátt, en þess í stað er
því vatni, sem kemur úr berginu í göngin,
veitt út úr þeim í ræsum. Þetta á meðal annars
við um Vestfjarðagöngin.
Breiðadalsheiðin er mikill fjallgarður. Inni í
fjallinu liggur grunnvatnsborðið 300 m ofan
við jarðgöngin eða tvöfalt hærra en yfirborð
hafsins er yfir Hvalfjarðargöngum. Við þessar
aðstæður reyndist vatnsagi meiri en við yrði
ráðið með framræslu, (,,dreneringu“) og þurfti
því að nota þéttingu með sementsgraut í
nokkrum mæli við framkvæmdina á sama hátt
og gert verður kerfisbundið í Hvalfjarðar-
göngum. Hvernig fer slík þétting fram?
Boraðar eru holur sem mynda svonefnda
„grouting fan“. Um er að ræða 25 m langar
holur í keilufleti út á við fram fyrir bergstálið.
Ef vatnsleki úr holum verður yfir ákveðnu
hámarki, er dælt í þær sementsgraut, sem lokar
og þéttir opnar sprungur í berginu. Að þessu
loknu er borað og sprengt á hefðbundinn hátt.
I Vestfjarðagöngum reyndist unnt að hafa
stjórn á vatnsinnstreyminu með ofangreindri
aðferð. Upplýsingar, sem fyrir liggja um berg-
lögin undir Hvalfirði, benda ekki til annars en
að þessi aðferð muni einnig heppnast þar.
Öryggi vegfarenda.
Hvað gerist ef slys verður í göngunum, t.d.
ef kviknar í bíl?
Ymsar ráðstafanir verða gerðar til þess að
tryggja öryggi vegfarenda. Komið verður fyrir
lýsingu, loftræsibúnaði og neyðarsímum.
Tölfræðireikningar sýna að minni hætta
steðjar að bíl sem fer um göngin, en öðrum
sem fer fýrir fjörðinn.
Erlendis víða eru veggöng orðin algeng og
komin reynsla af notkun þeirra, sem stuðst er
við. I Noregi eru t.d. nærri 600 km. af veg-
göngum.
Lengd Hvalfjarðarganga verður 5,8 km. og
tekur 6 mínútur að fara gegnum þau, miðað
við 60 km/klst hraða. Vegurinn verður ýmist
tvær eða þrjár akreinar á breidd eins og vegur-
inn yfir Hellisheiði. Það er skoðun undirritaðs
að þegar til kemur verði það ökumönnum
kærkomin tilbreyting að skjótast gegnum
göngin. Loks má geta þess að stórviðri, snjór,
hálka og skafrenningur munu ekki spilla færð í
göngunum.
Þýðing Hvalfjarðarganga.
Fyrirhuguð Hvalfjarðargöng stytta vega-
lengdina milli Reykjavíkur og Akraness um 60
km. Leiðin norður í land styttist um 45 km.
Þegar vegur verður lagður yfir Leirárvog norð-
an Akraness, styttist leiðin norður svipað og á
Akranes.
Gert er ráð fyrir að þessar breytingar hafi
hvetjandi áhrif á uppbyggingu iðnaðar og
atvinnulífs. Þegar göngin eru komin verður
Akranes í svipaðri ökufjarlægð frá Reykjavík og
þéttbýliskjarnarnir á Suðurnesjum og austan
við fjall. Verður því unnt að tala um verulega
stækkun á sameiginlegu atvinnusvæði á
þessum landshluta og þess að vænta að ýmiss
konar ávinningur fylgi í kjölfarið. Hin nýja
leið eykur væntanlega straum ferðamanna, en
þjónusta tengd ferðamennsku verður stöðugt
þýðingarmeiri þáttur atvinnulífsins.
...upp í vindinn
49