Ársrit Skógræktarfélags Íslands - 15.12.1975, Blaðsíða 67

minni á stafafuru. Á Suðurlandi var vöxtur
sitkagrenis allmisjafn en yfirleitt sæmilegur.
Hinsvegar var vöxtur stafafuru og rauðgrenis
undir meðallagi.
Af þessu virðist ljóst, að vöxturinn hef-
ur verið undir meðallagi þetta ár. Við slíku
mátti búast þar sem sumarið áður var bæði
stutt og kalt. En það er alkunna, að sumar-
liiti undanfarins árs ræður mestu um lengd
árssprotanna. Eftir lýsingum skógarvarðanna
að dæma hafa birki og sitkagreni komist næst
meðalvexti á þessu ári.
Skaðar á trjám voru hvergi að neinu marki
og lítið gætti maðks eða blaðlúsa. Hvortlveggja
er ]ró ávallt til á hverju sumri og maðkurinn
lætur ávallt einhver merki eftir sig einhvers-
staðar. En langt er orðið síðan að mikil brögð
hafa verið að maðki.
í sambandi við gosið í Vestmannaeyjum
varð nokkurt öskufall á Tumastöðum, t. d.
13.—14. mars gerði sunnan-suðaustan slyddu
með ösku. Eftir þetta roðnaði og fölnaði
barr á suðurhlið sitkagrenis í skjólbeltum og
reitum, svo og á rauðgreni og stafafuru. Sumt
af barrinu fékk aftur grænan lit en annað datt
af. Ekki dó neitt tré af þessum sökum og um
haustið voru þessir skaðar horfnir. Nú liggur
ákaflega nærri að kenna flúormengun um þessi
litaskipti barrsins, en því miður voru engin
sýni af þessu tekin til að ganga úr skugga um
slíkt. En rétt er að benda á, að það er altítt
á vorin að barrtré sviðni lítilsháttar móti suðri,
einkum í miklu sólfari þegar jörð er frosin.
Af þessum ástæðum er ekki unnt að kveða upp
úr með orsökina til sviðnunar barrsins.
Síðla í júlí gekk mikið rok yfir suðvestur-
land. Það braut marga toppsprota á sitkagreni
í Reykjavík og nágrenni, svo og á Stálpastöð-
um og víðar. Meðan árssprotarnir eru að við-
ast eru þeir næmir fyrir miklum vindum og
hverskonar ákomu, eins og þegar þrestir setj-
ast á þá. En toppbrot eru oftast ekki nema
hálfur skaði. Einhver hliðargreinin rís upp og
myndar nýjan topp, og sjaldan verður þetta
orsök til tvítoppsmyndunar.
Friðun og girðingar
Sakir snjóþyngsla víða um land urðu endur-
bætur á girðingum allmiklar. Gætti þessa eink-
um í Fnjóskadal og Skagafirði. Þá var girð-
ingin urn Mógilsá illa leikin eftir veturinn,
einkum að vestan þar sem hún stendur í bratta
og hliðarhalla.
Bæði Þórsmerkur- og Þjórsárdalsgirðingarnar
þurftu endurbóta við, svo og Jórvíkurgirðing
í Breiðdal. Þórsmerkurgirðing var enn einu
sinni skemmd af mannavöldum. Hinn 5. júlí
var Þórsmörk smöluð og út reknar um 200
kindur. Girðingin var þá öll lagfærð og talin
fjárheld. Hinn 28. júlí varð enn að smala og
komu þá um 300 fjár úr girðingunni, enda
höfðu verið gerð op á henni á einum tveim eða
þrem stöðum. Þannig er nú framferði einstakra
manna og hlífðarleysi við gróður landsins.
Lítilsháttar var unnið að girðingu um suður-
hluta Hallormsstaðalands, en því verki miðar
enn fremur hægt. Vonir standa til að því ljúki
á næstu tveim árum. Þá var lítil girðing sett
upp á Gilá í Vatnsdal, þannig að unnt verði
að hefja gróðursetningu á næsta ári.
Gengið var frá samningi við skólanefnd
Laugarvatnsskóla um að friða allt heimaland-
ið í samvinnu við skólana. Skógrækt ríkisins
tekur að sér að girða og friða fjallshlíðarnar
og landið ofan að þjóðveginum úr Grímsnesi,
en skólarnir sjá um friðun alls lands neðan
þjóðvegarins. Umhverfi Laugarvatns hefur um
mörg ár verið mörgum lineykslunarhella, aðal-
lega sakir þess, live landið hefur verið illa
útleikið af hrossum, sem höfð voru á gamla
skólabúinu, en með samningi þessum er allt
búfjárhald á skólasetrinu úr sögunni. Þá er
og miklu meira land lagt til friðunar en áður,
og mikið af skóglendi, sem var að verða upp
urið, fær nú að vaxa upp að nýju. Mælt var
fyrir girðingu um sumarið, og undir haustið
var lítilsháttar byrjað á henni.
Loks má geta þess, að litil girðing var reist
i Sauðlauksdal með styrk frá Skógrækt ríkisins.
Ennfremur skal frá því sagt, að árið 1972 var
reist girðing í landi Ferstiklu í Hvalfirði með
samskonar styrk. Sú girðing er um 1800 metr-
ar á lengd um land það, sem liggur næst
Þórisstöðum í Svínadal. Landið var til skamms
tíma vaxið kjarri, mannhæðarliáu og sums-
staðar meira, en ágangur búfjár hafði nær
gjöreytt því á tveim áratugum. Árangur frið-
unarinnar er sem óðast að koma í ljós eftir að-
eins tveggja ára friðun.
ÁRSRIT SKÓGRÆKTARFÉLAGS ÍSLANDS 1975
65