Helgarpósturinn - 06.06.1980, Side 21

helgarpásturinrL. Föstudagur 6. júní 1980.
21
STAN GETZ
Aö venju býöur Listahátlö
uppá djasstónleika. Aö þessu
sinni er þaö kvintett tenórsaxa-
fónleikarans Stan Getz sem
leikur, annan fulltrúa á ryþmísk
tónlist ekki á hátlöinni.
Stan Getz er öllum djassunn-
endum aö góöu kunnur og tónlist
hans hefur náö langt út fyrir
þann hóp eftir aö hann hljóö-
ritaöi sömbuna góöu,
Destafinado. Þó Stan Getz sé
kominn yfir fimmtugt er I tón-
list hans enga stöönun aö finna.
Hann er jafnferskur og þegar
hann slö fyrst I gegn meö Early
Autum. Ein af ástæöunum fyrir
ferskleika Getz er sá ung-
mennahópur er hann hefur
safnaö í hljómsveitir slnar. Frá
slöari árum nægir aö nefna:
Chick Corea, Stanley Clark,
Tony Williams, Joanne
Brackeen, Billy Hart og Andy
Lawern, þann ágæta hljóm-
borösleikara sem skartar nú
sem gimsteinn I kvintett Getz.
,,AÖ leika meö ungu fólki
heldur mér ferskum án
áreynslu. Ég safna alltaf aö mér
ungu tónlistarfólki af þvl þaö
vill spila. Eldri tónlistarmenn
vilja vera heima hjá konunum
og spila I stúdióum. I flestum
tilvikum er sköpunarferill
þeirra á enda runninn. Hug-
myndarikustu tónlistarmenn-
irnir eru þeir ungu.
Nú eru ungir tónlistarmenn
betur menntaöir en þegar ég
var aö byrja. Þeir hafa gengiö I
tónlistarháskóla, kunna allir á
píanó og skrifa tónlist. Þeir eru
ekkert aö fikta viöeiturlyf, hafa
Stan Getz — einn helsti
einleikari hins svaladjass, segir
Vernharöur Linnet I grein sinni
um djassgest Listahátlöar að
þessu sinni.
lært af mistökum minnar kyn-
slóöar”. (Jazz Forum nr. 59).
Þarna mælir Getz af biturri
reynslu.
Frá fimmtán ára aldri hefur
hann veriö atvinnumaöur I tón-
list og lék ma. meö Jack
Teagarden, Louis Armstrong og
Benny Goodman áöur en hann
sló I gegn I hljómsveit Woody
Hermans (Four Brothers 1947
og Early Autum 1948).
Frá 1949 hefur hann leikiö
meö eigin kvartettum og kvint-
ettum utan smá hliöarspor eins
og JATP-feröina 1958. Þaö haust
settist hann aö I Kaupmanna-
höfn og átti stóran þátt I þvl aö
opnaöur var sögufrægur djass-
klúbbur þar I borg: Jazzhus
Montmartre I Store Regnegade.
Þar lék hann meö kvartett sln-
um: landi hans Oscar Pettiford
á bassann, S viinn Jan Johans-
son á planó og Daninn William
Schiöpffe á trommur. 1961 hélt
hann aftur heim til Bandarikj-
anna, lék inná plötuna Jazz
Samba (Verve V-8432) og sló I
gegn. Siöan hefur lániö leikiö
viö hann, en ekki hefur vel-
gengnin samt aftraö honum frá
aö pakka niöur saxinum og
halda til Kaupmannahafnar til
aö leika frltt I Montmartre
þegar djasshúsiö hefur veriö I
nauöum statt og lokun yfirvof-
andi.
Ég gleymi seint þegar ég
hlustaöi á Getz meö evrópska
kvartettinn sinn (Réne heitinn
Thomasá gltar) I Juan-les-Pins
sumariö sjötlu og eitt, sem fyrr
var efnisskráin ný, og þarf þaö
engan aö undra sem þekkir tón-
hugsun hans. Getz varö upp-
haflega fyrir miklum áhrifum
frá Lester Young og er einn
helsti einleikari hins svala-d jass
enda leikur ballaöan I höndum
hans. Oft má þó greina áhrif frá
Charlie Parker I fraseringum
hans enda slapp enginn blásari
af kynslóö Getz undan áhrifa-
mætti Birds. Um tlma haföi stlll
Stan Getz mikil áhrif á aöra
saxafónleikara. Hér á íslandi
var Gunnar Ormslev helsti læri-
sveinninn. Eins og mörgum
öörum tónlistarmönnum er hon-
um illa viö oröaflokkun á tónlist
og spurningu Jazz Forum um
hvort hann teldi sig svalan-
saxafónleikara svaraöi hann
svo:
,,Ég get leikiö svalt og ég get
leikiö heitt. Þaö sem fólk skilur
ekki almennilega setur þaö
merkimiöa á. Þaö finnur upp
nöfn og allt er flokkaö og sett I
ákveöna skúffu. Þetta er svona
og hitt hinsegin. Þannig er þaö
ekki I lifinu og tónlistinni. Þar er
stööug breyting. Djassinn býöur
merkimiöunum byrginn. Hann
er stööugt aö breytast, þaö er
þaö mikilvægasta, þessvegna
leik ég enn djass”. (JF nr. 59)
Gráttu mig ei Argentína
Hljómsveit Birgis Gunnlaugs-
sonar kynnir:
Eva Perón (Evita), söng- og
dansleikrit byggt á rokkóper-
unni „Evita”.
Höfundur tónlistar: Andrew L.
Webber, upprunalegir söng-
textar Tim Rice
tslenskir textar: Birgir Gunn-
laugsson
Höfundur dansa Bára Magnús-
dóttir
Otsetning tónlistar: ólafur
Gaukur
Hlutverk: Gyöa Kristinsdóttir
(Evita), Guöbergur Garöarsson
(Pérón) Birgir Gunnlaugsson
(„Che” Guevara).
Juan Domingo Perón komst
til valda i Argentinu áriö 1946,
og þaö I lýöræöislegum kosning-
um sem telja veröur harla
óvenjulegt i þessum heimshluta
svo ekki sé meira sagt. Rikti
hann þar sem einræöisherra allt
til ársins 1955 þegar honum var
vikiö frá I herforingjabyltingu
aö góöum og gildum suöur-
amerískum siö. Sú hugmynda-
fræöi sem Perón studdist viö
nefnist „justicialismi” eöa rétt-
lætisstefna, en erfitt er aö
flokka hana og hafa áhangendur
Peróns skipst bæöi til hægri og
vinstri, eftir þvl hvort þeir hafa
lagt meiri áherslu á hina „fé-
lagslegu” hliö Perónismans,
eöa hina einræöissinnuöu og
fasistlsku hliö hans. Þaö er
nokkuö táknrænt fyrir þessar
faslstlsku tilhneigingar Peróns
aö hann skuli hafa leitaö hælis á
Spáni hjá kollega slnum Franco
er hannhrökklaöist frá völdum.
Eitt þaö furöulegasta I llfs-
hlaupi Peróns veröur aö telja
kvennamál hans. Ariö 1944,
tveim árum áöur en hann er
kjörinn forseti er haldin sam-
koma I Buenos Aires til ágóöa
fyrir fórnarlömb jaröskjálfta I
San Juan, og er Perón, þá orð-
inn velmetinn foringi I hernum
og talinn llklegur til forseta-
kjörs, fenginn til aö halda aðal-
ræöuna. Þar hittir hann fyrir
unga og fagra leikkonu Maríu
Evu Duarte og veröur þar ást
viö fyrstu sýn. Þetta var upphaf
Evitugoðsagnarinnar sem er
efni hinnar frægu rokkóperu
Andrew L. Webber og Tim Rice.
Og enn þann dag I dag viröist
þessi goösögn lifa góöu lifi I
Argentlnu. Aö minnsta kosti var
verk þeirra Webbers og Rice
bannaö þar I landi, og er þó tæp-
ast hægt að kalla núverandi
valdhafa þar Perónista. Liklega
þykir þeim þaö ekki heppilegt
aö svipta fólkiö þessari goösögn
sinni.
Það er Birgir Gunnlaugsson
hljómsveitarstjóri I Reykjavlk
sem á frumkvæðiö af að kynna
þetta vlðfræga verk Webbers og
Rice á Islandi. Hér er aö sjálf-
sögöu um æöi mikla útþynningu
að ræða frá frumgeröinni, enda
varla til annars aö ætlast i sýn-
ingu sem ekki tekur nema um
fimmtíu mlnútur, og er þar aö
auki hugsuö aöeins sem eitt
atriöi á stærri skemmtun.
Margt er þó þarna meö ágætum
gert og vekur áhuga á aö kynna
sér verkiö I heild. Sagan er sögð
meö þeim hætti að Birgir
Gunnlaugsson bregöur sér I
gervi skæruliöaforingjans
„Che” Guevara (sem ekki slöur
en Evita hefur oröiö þ.jóösagna-
persóna þótt á annan. hátt sé),
og syngur söguþráöinn, auk
þess sem hann er túlkaöur meö
dansi og látbragösleik sem
nemendur I Jassballettskóla
Báru sjá um, og má þar oft sjá
ágæt tilþrif, til dæmis i atriðinu
þegar Evita kemur fyrst til
Buenos Aires og þar sem hún
legst banaleguna. Tónlistina
hefur Ölafur Gaukur útsett og
tekist með ágætum. Þó heföi ef
til vill mátt bæta viö tveim fiöl-
um og cellói til aö vega nokkuö
upp á móti nokkuö yfirþyrm-
andi hlutverki annars ágætra
blásara.
„Grát þú mig ei Argentina”,
syngur Evita I frægasta lagi
þessarai rokkóperu, en vist er
aö hún var sárt grátin af alþýðu
Argentínu er hún lést úr
krabbameini, aðeins 33 ára aö
aldri. En var þaö réttmætt? Var
Eva Perón sá verndarengili
sem Argentlnsk alþýöa þurfti á
aö halda? Eöa var þetta allt
saman sjónarspil og loddara-
skapur, eins og Che Guevara er
látinn halda fram I leiknum (þó
árásir hans komi ekki nægilega
fram I þessari styttu útgáfu).
Þessum spurningum og svo
mörgum fleiri I sambandi viö:
þetta sérkennilega öskubusku-
ævintýri veröur liklega seint
svaraö til fullnustu, og menn
veröa llklega seint ásáttir um
þaö hver hafi veriö hinn raun-
verulegi hlutur Evu I mótun
Perónismans þvl eins og segir á
einum staö I textanum „þaö er
auövelt aö deila á þá dánu. Þeir
geta ekki svaraö fyrir sig”.
Kvikmynda-
fjelagið
sýnir i
Regnboganum:
Vikan 8.—14. júni
Sunnudagur kl. 7.10
Firements Ball. Leikstj.
Milos Forman.
Mánudagur kl. 7.10 Ape og
superape. Gerö af Desmond
Morris. Slöasta sinn.
Þriöjudagur kl. 7.10 Dyna-
mite Chicken meö Andy
Warhol, John Lennon, Joan
Baez, Allen Ginsberg, Tim
Buckley, Jimi Hendrix, o.fl.
Leikstj. Ernest Pintoff.
Miövikudagur kl. 7.10.
Moment of truth. Leikstj.
Francesco Rosi.
Fimmtudagur kl. 7.10.
Staviski meö J.P. Belmond'o.
Leikstj. Álain Resnais.
Föstudagur ki. 7.10.
Firemen’s Ball.
Laugardagur kl. 7.10
Moment of truth.

Leiklist
AM eftir Reyni Antonsson

16-444
Slóð drekans
BRUCELEE
Ohemju spennandi og eld-
tjörug ný „Karate” mynd
medö hinum óviöjafnanlegi
BRL'CE LEE, sem einnig er
leikstjóri, og var þetta eina
myndin sem hann leikstýröi.
Meö BRLCE LEE eru NORA
MIAO og CHUCK N'ORRIS
inargfaldur heimsmeistari i
Karate.
islenskur texti.
Bönnuö innan 16 ára.
Sýnd kl. 5-7-9 og tt.
; Simsvari simi 32075.
Charlie á fullu
(harlic
...The Moonbeam Rider
Ný bráöskemmtileg og
spennandi bandartsk mynd
um ofurhuga I leit aö frægö,
frama og peningum. Nær
hann settu marki meö alls-
konar klækjum og b»elli-
brögðum.
Aöalhlutverk: David Carr-
adine og Brenda Vaccaro.
Leikstjóri: Steve Carver.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
Dracula
Ný bandarisk úrvalsmynd
um Dracula greifa og ævin-
tvri hans
A ö a l h 1 u t v e r k : Frank
Langella og Sir Laurence
Olivier.
Leikstjóri: !ohn Badhani.
(Saturday Night Fever)
Sýnd kl. 11.
Bönnuö innan 1« ara.
llækkaö verö.
★ ★★ Films and Filming.
Q 19 OOO
APapillon
----------------------------------------
Hin viöfræga stórmynd I litum bg Panavision meö Steve Mc~
Queen og Dustin Hoffmann.
isienskur texti
Bönnuö innan 16 ára.
Endursýnd kl. 3, 5.35, 8.10 og 11.
D Gervibærinn
lolur 0 . ..
Spennandi og sérstæö Panavision litmynd, meö JACK
PALANCE — KEIR DULLEA.
lslenskur texti
Bönnuö börnum innan 14 ára.
Sýnd kl. 3.05,5.05,7.05,9.05 og 11.05.
(F* Ef ég væri rikur...
salur V —----------------------------------------------------
Bráöskemmtileg gamanmynd, full af slagsmálum og gríni, I
Panavision og litum.
tstenskur texti.
Sýnd kl. 3.10,5.10,9.10 og 11.10.
Kvikmyndafélagiö kl. 7.10.
Fórnin
volur --------------------------------------------------
Dulmögnuö og spennandi litmynd meö RICHARD WIDMARK og
CHRISTOPHER LEE.
tslenskur texti.
Bönnuö innan 16 ára.
Sýnd kl. 3.15,5.15,7.15,9.15 og 11.15.