Helgarpósturinn - 06.06.1980, Qupperneq 26

26
Föstudagur 6. júní 1980.
he/garpásturinrL.
Viðtal: Jóhanna Þórhallsdóttir
Myndir: Einar Gunnar

Guöni étti nokkrar
rætt við liðsmenn Keltanna sem sérhæft hafa sig i fjutningi irskrar þjóðlagatónli
Siöasta vlsnakvöld þessa vetrar
var haldiö seinni hluta mai-
mánaöar á Hótel Borg. Ég skellti
mér aö sjálfsögðu þangað. Þegar
ég kom inn, var andrúmsloftið
likt og ég væri komin til trlands
inn á írskan pöbb. Góður filingur.
Keltarnir sungu og skarinn tók
undir. Nokkrum dögum seinna
var ég mætt á heimili bræðranna
Eggerts og Vals Pálssona ásamt
þeim Agii Jóhannssyni og Guðna
Franssyni. Þeir fjórir skipa
hljómsveitina Keltarnir sem fáir
sennilega þekkja, enda voru
fyrstu viðbrögðin þessi: ,,Hvað
ertu eiginiega að hafa viðtal við
okkur, við erum ekkert frægir,
við erum bara að spila að gamni
okkar, við komum óvart þarna
fram á visnakvöidinu”. En menn-
irnir fengu engan sjens og ég vatt
mér i fyrstu spurninguna.
Hvernig dettur ykkur i hug að
fara að spila irska þjóðlagatón-
list?
— Þetta hófst þannig aö við
lékum I Cellóbandinu i Sköllóttu
söngkonunni, sem var sýnd i
Menntaskólanum viö Hanirahliö.
Þaö var að visu jassband en viö
höfum alltaf haft mikinn áhuga á
jassi. Guðni átti nokkrar tinflaut-
ur sem hann var orðinn leikinn á.
— Og Eggert er Keltafan.
— Okkur datt þetta bara svona i
hug.
Það er kannski bjórleysið
— Við komum siðan fram á
IMF dögum og sfðan á lagninga-
dögum i Hamrahllðinni.
— Annars sæmir þessi tónlist
sér best á pöbbum og að mörgu
leyti er hún upprunnin þaðan.
Hvernig stendur á þvi að ungir
menn fara að spila einhverja
hundgamla músik en ekki pönk
eða nýbylgjutónlist?
— Pönkararnir ætttu nú frekar
að fara að spila þjóðlagatónlist,
heldur en viö i pönkið.
— Ég er nú ekki það hrifinn af
pönki að maður fari að tileinka
sér það sem sina eigin tónlistar-
stefnu.
— Pönkið á alveg rétt á sér sem
tónlistarstefna, ég er að mörgu
leyti mjög hlynntur pönki. Pönkið
er byggt á allt öðrum grunni og
hefur allt aðra stefnu.
— Irska tónlistin er I eðli sinu
baráttutónlist, upprunalega
pönkið er jú baráttutónlist og I
irsku baráttutónlistinni eru þeir
að reyna að vekja upp sina Ira i
breska veldinu.
— Ég fór til Irlands s.l. haust,
Irar eru að mörgu leyti likir
Islendinum i hugsunarhætti þó
Irarnir séu baráttuglaðari. Þaö
er áberandi hversu miklir
stemmningsmenn þeir eru. Þeir
eiga það til að standa upp undir
vissum kringumstæöum og leggja
hönd á hjartað. Islendingar
komast ekki i þessa stemmingu
nema þeir séu i útlöndum. Það er
kannski bjórleysið.
Einfaldleikinn þaö
fullkomnasta
Hafið þið allir lært á hljóöfæri?
— Við höfum allir verið i Tón-
listarskólanum.
Ýtir hann undir svona starf -
semi?
Alls ekki, i erlendum tón-
listarskóium er t.d. ýmisskonar
starfsemi. Það eru jassklúbbar
innan skólanna og m.fl.
— Ég veit ekki hvað það er með
skólann, það er eins og hann geti
ekki liðið samkeppni.
— Það er alveg fráleitt að meta
ekki allar tónlistarstefnur jafn-
hliða og láta alla tónlist þróast
jafnt
— Nú er hluti af klassiskri tón-
list, kirkjutónlistin, alþýðutónlist
sins tima. Keltneska tónlistin er
að sjálfsögðu alþýðutónlist sins
tima, þannig að eftir 200-300 ár
má kalla hana klassiska.
— Maður hefur alist upp i Tón-
listarskólanum, vafalaust vilja
þeir gera eitthvað gott, en þetta
er svo ung stofnun, hún getur ekki
leyft sér nema ákveðið.
Eru nemendur hafðir með i
skipulagningu skólans?
Nei, þetta er kannski ekki alveg
eins og maður vildi hafa lista-
skóla. Tónlistarskólinn er mjög
bókstaflegur, það miðast alltviö
það að útskrifa einleikara og það
er mjög góður standard að vera
einleikari þaðan.
— Myndlistarkólinn virðist
ekki taka þessa klassisku stefnu
— Hjá frummanninum hefur
þetta sjálfsagt afmarkast við
trúarathafnir eöa liðandi stund,
það er einhver tilfinning sem
þeim fannst þeir verða að tjá. Það
hlýtur að vera megininntakiö i
tónlist að geta túlkað einhverjar
tilfinningar eða losa sig viö þær.
— Ég held að einfaldleikinn sé
eitt af þvi fullkomnasta.
— Já, einmitt.
Þetta er nautn
— Keltnesk tónlist er mjög ein-
föld, þú ert ekki að drukkna i ein-
hverju hljómarugli. Maður fær
virkilega mikið útur þvi að spila
slika tónlist.
— En að sjálfsögðu setur ein-
faldleikinn sér viss takmörk.
— Já, en þetta er nautn.
— Hvert er álit ykkar á þeirri
þróun sem hefur orðið i tónlist-
inni: nútimatónlist, og spuna?
— 011 þróun hlýtur að vera rétt
þróun.
— Ég er mjög hrifinn af spuna-
tónlist, sérstaklega var ég þó
hrifinn af Evan Parker saxófón-
leikara.
— Nú erum við t.d. að vinna i
verki eftir John Cage, hann fer
svo sannarlega ótroðnar slóðir.
Hann sækir einfaldleikann i
annan grundvöll og virðist gefa
sér eitthvað allt annað en þennan
„eðlilega” samsöng.
Hvað er það sem knýr ykkur til
að spila irska baráttutónlist, þvi
litiði ykkur ekki nær?
— Samkennd meö trum.
— Við litum held ég alltof
nálægt okkur. Við erum orðin svo
niðursokkin i okkur sjálf. Fidel
Castro hristi heilmikið upp i mér
um daginn, þegar ég las
einhvers staðar ræðu eftir hann.
Hugsaðu þér allan þann fjölda
sem er að drepast úr næringar-
skorti i heiminum. Svo erum við
að pukrast I einhverjum hlutum
sem skipta engu máli.
— Að spila irska músik er bæði
nautnin af að spila þeirra músik
og samkenndin með þeirra
baráttu.
— Maður vaknar stöðugt við
það að okkar vandamál eru ekki
stærstu vandamálin i heimi.
— Ég veit ekki hvort markmið
ið með okkar tónlist hafi verið að
berjast fyrir hönd ira, en
þessi músik gefur manm mjög
mikið.
Aldrei tími til að æfa
— Maður reynir að lita á sem
flestar tónlistarstefnur til að fá
eins mikla viðsýni og mögulegt
er. Viö erum t.d. mikið i jass-
inum, stofnum jafnvel einhvern-
tima jassband.
— Það viröist vera þannig, að
um leið og einhverjir eru búnir
að ná fram hljómi, eru þeir látnir
troða upp. Við höfum nánast
engan tima fengið til að æfa
okkur og höfum haft meira en nóg
að gera við að neita að koma
fram.
— Ef að einhver góður
skemmtikraftur kemur fram, það
er best aó nefna engin dæmi, þá
er hann tekinn fyrir og spilaður
út. Gjörsamlega spilaður út.
Þetta gerir markaöinn ofsalega
þreyttan.
— Það eru alltaf sömu menn-
irnir sem eru að spila. T.d. i jass-
inum og hver maður hefur sinn
karakter þannig að þetta er alltaf
eins. Alltaf þetta sama.
— Það hefur engin þróun veriö
hér i jassi i fleiri, fleiri ár, frá þvi
að hann byrjaði hérna á striðs-
árunum.
— En tónlistarmenn eru
ákaflega vanmetnir.
— Þeir þurfa nú að hafa i sig og
á eins og aðrir og þar sem þeir
eru ekki svo margir, þá verða at-
vinnumennirnir allsráðandi.
Vantar hljóðfæri
Eruð þiö einhverjir istar?
— Ég vil nú ekki flokka mig
undir einn eða annan ista, það
væri þá helst taoisti.
— Þetta er oröið svo klofið,
maður getur alveg eins búið til
sjálf sins isma.
Ætlið þiö að halda áfram að
spila Keltatónlist?
— Við ætlum að reyna það.
— Jafnvel fara yfir i aðrar þjóð-
ir. T.d. S-Ameriku.
Eitthvað að lokum?
— Já, við erum að safna hljóð-
færum og okkur vantar fiðlur
flautur, hörpur og ef einhver ættí
sekkjapipu þá væri það vel þegið.