Helgarpósturinn - 25.02.1983, Blaðsíða 9

9
Helgi Gíslason myndhöggvari í óöa önn að koma verkum sín-
um fyrir.
Skúlptúr á Kjarvalsstöðum:
Maðurinn og
„Maðurinn og verk hans liggja til
grundvallar myndtúlkun minni”.
Svo mælti Helgi Gíslason mynd-
höggvari, þegar hann var spurður
um verk þau er hann ætlar að sýna
á Kjarvalsstöðum. Sýning Helga
opnar á morgun, laugardag, og er
það önnur einkasýning hans, en
auk þess hefur hann tekið þátt í 12
samsýningum á íslandi og erlendis.
Mannamyndir eru sem sé við-
fangsefni Helga, en ekkert vildi
hann tjá sig um hvernig menn það
verk hans
væru, ekki nema menn eins og þú
og ég. „Það er ekki mitt að fara út
í túlkunina, heldur áhorfandans”,
sagði hann.
Alls ætlar Helgi að sýna um 25
myndir og eru flestar þeirra unnar í
brons, og „bera merki bronsins”,
eins og hann orðaði það, en einnig
verða nokkur verk úr tré. Verkin eru
afrakstur tveggja ára vinnu og á
þeim tíma fékk Helgi þriggja
mánaða starfslaun listamanna.
Sýning Helga verður á vestur-
gangi og í kaffistofu Kjarvalsstaða.
Kvikmynda-
blaðið er
komið
Kvikmyndablaðið, 6. tölublað
hefur nú litið dagsins Ijós, og er það
jafnframt annað tölublaðið, sem
nýir eigendur gefa út.
í tölublaði þessu, sem kennt er
við febrúar og mars, kennir að
vanda margra grasa, enda stefna
blaðsins að fjalla um allt, sem
tengja má kvikmyndum, svo sem ís-
lenskar kvikmyndir og erlendar,
kvikmyndasögu, hátíðir, kvik-
myndahús og fleira.
Sjötta tölublaðið hefur að geyma
m.a. íslenskan kvikmyndaannál
1982, viðtal við Snorra Þórisson
kvikmyndatökumann (Óðal feðr-
anna, Húsið-Trúnaðarmál), viðtal
við Örnólf Árnason framkvæmda-
stjóra kvikmyndahátíðar og grein
eftir Erlend Sveinsson um Bíó Pet-
ersen, brautryðjanda í kvikmynda-
húsarekstri og kvikmyndagerð á ís-
landi. Auk þess eru ýmsir aðrir
fróðleiksmolar í blaðinu.
Kvikmyndablaðið fæst á flestum
bóka- og blaðsölustöðum og kostar
litlar 60 krónur í lausasölu. Ársá-
skrift kostar 300 krónur, en mein-
ingin er að blaðið komi út sex sinn-
um á ári.
Fóik lætur ekki að sér hæða
Enginn vill vera óvinur fólks
ins. Þvert á móti vilja allir allt
fyrir fólkið gera. En sá er gallinn á
mannlegri hegðun, að því betri
sem maðurinn vill vera er hann
verri í raun. Menningarþjóðirnar
veita stöðugt meira fé til þeirra
þjóða sem áður voru kenndar við
villimenn, en eymdin þar og
fátæktin vex í sama mæli og fram-
lögin aukast til þriðja heimsins,
eins og hann er kallaður núna. En
það er ekki aðeins á sviði mann-
legra gæða sem allt er gert fyrir
fólkið, heldur líka á sviði hinna
andlegu: listin á líka að vera fyrir
alla. Ög þar gerist það sama: List-
in og menningin verður aumari
eftir því sem hún er almennari.
Eitt af mestu menningarfyrir-
tækjum sem reist hafa verið fyrir
fólkið er Pompidoumiðstöðin í
París. Nútímalistasafnið sem bar-
ist hafði í bökkum og verið stofn-
Guðbergur Bergsson
að fyrir atorku Gassous, var flutt
í Pompidoumiðstöðina svo að
fólk hefði greiðari aðgang að
listaverkunum. Til að auðvelda
fólkinu þennan aðgang voru settir
í safnið rafknúnir rennistigar.
Þannig þurfti nútímaguðafjöld-
inn, fólkið sjálft, ekki einu sinni
að leggja það á sig að hreyfa
fæturna. En hvað gerðist?
Hinir nýju ólympstindaguðir
nútímans, alþýðan.fer aldrei úr
rennistiganum. Allan daginn eru
stigarnir svartir af fólki að fara
upp og niður ókeypis, en það lítur
aldrei inn til málverkanna. Með
þessu alþýðulega móti eru salirnir
næstum ætíð auðir. Enda þora
borgararnir ekki lengur að njóta
listar. Það er of borgaralegt.Og
þess vegna sannast það, að stigar-
nir eru betri en stofurnar. Alþýða
manna lætur ekki að sér hæða.
Skömmu fyrir jól var haldin mikil
sýning fyrir fólkið á jarðhæð
menningarsetursins, þar sem fólk
þurfti að fara um til að geta kom-
ist í rafknúnu rennistigana. Þetta
var mikil framúrstefnusýning, en
þó ekki í anda þeirrar sem hófst
með öldinni, heldur hinnar sem
deyr með öldinni og er hnignunar-
skeið. Færustu menn voru fengnir
til að setja upp verulega „vekjandi
og hvetjandi” sýningu fyrir fólk-
ið. Eftir mikla „vettvangs-
könnun” meðal stigafólksins, var
niðurstaðan sú að „ fólkið” hefði
mestan áhuga á *náttúrulegu um-
hverfi sínu”. Umhverfissálfræð-
ingar voru fengnir til að skera úr
um, hvað væri náttúrulegt um-
hverfi fólksins. I þrjár vikur voru
félagsfræðinemar að krossa í reiti
við rætur stiganna. Síðan fór
þetta allt í tölvumeðferð og tölvu-
niðurstaðan var sú, að náttúrulegt
umhverfi fólksins væri heimilið. í
fyrstu félagsfræðirannsókninni
fengu „stigamennirnir” aðeins að
svara með Jái eða Nei. Því aðeins
mátti krossa í tvo reiti. Nú máttu
,,stigamennirnir” svara með
Eg veit ekki, og þá var krossað í
þriðja reitinn. Spurningin var:
Hvað er heimili? Dvalarstaður?
Svefnpláss? Meiri hluti fólks
svaraði Ég veit það ekki. Eftir ótal
vettvangskannanir og tölvuúr-
vinnslur var niðurstaðan sú að á
heimilum sínum hefði fólk mest
gaman af því að hlusta á suðið í
heimilistækjunum. Og með því að
sálfræðingar sögðu að mesti
unaður fólks væri að láta eitthvað
yfir höfuðið á sér, eins og til að
mynda þegar farið er í peysu sem
er há í hálsinn, þá voru settir upp
gríðarstórir hattar á jarðhæð
menningarstofnunarinnar og átti
fólk að beygja sig og fara undir
hattanaogmeðhöfuðiðinn íþá.
Með þessu móti gat það hlustað á
suð í ryksugum inni í höttunum,
suð í hrærivélum, suð í sjónvarpi
(eftir að búið er að slökkva á því)
og svo annað suð (annað en hið
venjulega heimilisjag og suð; það
hefði verið ómannlegt að nota
það sem eyrnagaman). Einnig var
komið upp eins konar plast-
gluggatjöldum í mismunandi
hæð. Því að sálfræðingarnir
sögðu að fólk hefði líka ánægju
af því að híma á bak við glugga-
tjöld og gægjast fram. Mánuðum
saman stóð „stigafólkið” í löng-
um biðröðum, sem liðuðust út úr
menningarsetrinu langt út á götu,
til að geta skriðið undir hattana
eða staðið á bak við tjöldin.
Ekkert fékk á það, illt veður, rok
eða rigning: fólkið beið þolinmótt
eftir að röðin kæmi að því. Enda
er staðreynd að allir urðu meiri
eftir en áður. Persónuleikinn
hafði aukist. Þú varst ekki lengur
núll og nix. Þú hafðir staðið á bak
við tjald. Þú hafðir látið á þig
hatt. Þú hafðir verið þátttakandi
í listaverkinu. Þú varst æðsta
listaverk sköpunarinnar: ínaður í
sínu mikla tvifætta veldi. Ekkert
dýr hefði getað skapað slíka list,
ekki einu sinni apinn.
Einhverra hluta vegna hafði
negri frá apaálfunni tekið þá
ákvörðun að sýna vestrænni
menningu framan í sjálfa sig.
Fyrir utan safnið er jafnan sægur
af trúðum að sýna list sína: einn
gleypir eld, annar dansar á línu,
en fólkið kann ekki eins að meta
það og rennistigana, þótt vinsælt
sé. En negrinn skopaðist í leik sín-
um að hinni vestrænu menningu,
líkt og hún væri hræðilega mis-
heppnuð og ófrumleg, hvít ofvit-
mennska. Hann hermdi eftir
prestunum sem kunnu ekki að
vera galdrakarlar. Hann hæddist
að stjórnmálamönnunum sem
eru misheppnaðir prestar og því
síður galdramenn. Hann lék
skopleik um litlu ofstækisfélögin
á vinstrivængnum sem veifa
bæklingum í stað Biblíunnar, en
ekki galdrastaf. Hann lék og
skrumskældi dansinn sem vest-
ræni maðurinn hefur „lært” af
negrum og fært í „menningar-
búning”, en er í raun-
inni grátlega misheppnuð fífla-
læti. Hann apaði eftir tónlistinni,
sem reynir að líkja eftir tónlist
negra í Afríku. Hinn furðulegi
negri dró vestræna ménningu
sundur og saman í háði og af slík-
ri leikni að guð hjálpi leikurum ef
þeir væru bornir saman við hann.
Eftir að hafa horft á manninn
var líkt og hvíslað: höfuðvanda-
mál vestrænnar menningar erþað
að við höfum hvorki tillfinningar
né getu til að vera hreinlega eðli-
legir villimenn.
Fólk lætur ekki að sér hæða.
Það var hálf fúlt yfir „gern-
ingum” negrans. Og út úr svip
þess skinu hin stoltu orð: „Við eig-
um að minnsta kosti rennistigana
okkar, hljómhattana og plast-
gluggatjöldin”.
Iiíóin
Laugarásbíó: ***
E.T. Bandarísk kvikmynd, árgerð 1982.
Leikendur: Henry Thomas, Francis Copp-
ola. Leikstjóri: Steven Spielberg. Stórkostleg
ævintýramynd fyrir böm á öllum aldri.
Háskólabíó:
Sankti Helens, eldfjallið springur (St. He-
lens). Bandarisk, árgerð 1981. Leikendur:
Art Carney, David Huffman, Cassie Yates.
Leikstjóri: Ernest Pintoff.
Hver man ekki eftir eldgosinu? Hér er sagt frá
því og aðdraganda þess, er ungur jarðfræð-
ingur reyndi að fá fólk til að yfirgefa hættu-
svæðið, en .
★
Með allt á hreinu. íslensk kvikmynd, árgerð
1982. Handrit: Ágúst Guðmundsson og
Stuðmenn. Leikendur: Stuðmenn, Grýlur,
Eggert Þorleifsson, Sif Ragnhildardóttir.
Leikstjóri: Ágúst Guðmundsson.
Tónabíó: * * *
Frú Robinson (The Graduate). Ban-
darisk kvikmynd, árgerð 1967. Lei-
kendur: Anne Bancroft, Dustin
Hoffman. Leikstjóri: Mike Nichols.
Stórkostlega fyndin óskarsverðlauna-
mynd.
Stjörnubíó:
★ ★
Keppnin (The Competition). Ban-
darfsk kvikmynd, árgerð 1980.
Sjá umsögn i Listapósti.
Skæruiiðarnir (Game for Vultures).
Bandarisk kvlkmynd. Leikendur:
Richard Harris, Richard Roundtree,
Joan Collins.
Spennan er i hámarki. Skaeruliðar og
jafnvel málaliðar berjast við óvin' sí-
na.
Dularfullur fjársjóður (Who findsa friend,
finds a treasure). Bandarísk kvikmynd.
Leikendur: Bud Spencer, Terence Hill. Leik-
stjóri: Sergiö Corbucci.
Austurbæjarbíó:
Auga fyrir auga (An Eye for an Eye).
Bandarísk kvikmynd, árgerð 1981.
Leikendur: Chuck Norris og fieiri
hnefar.Leikstjóri: Steve Carver.
Sakamálamynd meðkarateivafi.
Bíóhöllin:
Óþokkarnir (The Blackout). Banda-
rísk kvikmynd, árgerð 1980. Leiken-
dur: Robert Carradine, Jim Mit-
chum, June Allyson, Ray Milland.
Leikstjóri: Eddy Matalon.
Árið 1977: Rafmagniðferaf New York.
Bófar af öllum stæröum og gerðum
hugsa sér gott til glóðarinnar og fara
um ránshendi. En að sjálfsögðu hljó-
ta þeir að nást aftur. Spenna og myrk-
ur: Myrkraöflin á kreiki.
Meistarinn (Force of One). Banda-
risk kvikmynd. Leikendur: Chuck
Norris, Jennlfer O'Neill, Ron
O’Neal.
Karatemeistarinn frægi á fullri ferð i
aö uppræta bófaflokk, Hringinn
fræga.
Gauragangur á ströndinni (Malibu
Beach). Bandarísk kvikmynd.
Leikendur: Kim Lankford, James
Daughton, Susan Player Jarreau.
Leikstjóri: Robert J. Rosenthal.
Hressir og lifsglaðir unglingar stunda
strandlífið og verða ástfangnir. Hvern
deymir ekki um það?
★ ★ ★
Fjórir vinir (Four Friends). Bandarisk,
árgerð 1982. Handrit: Steven Tesich.
Leikendur: Craig Wasson, Jody Thel-
en, Michael Huddlestonfjim Metzler.
Leikstjóri: Arthur Penn.
Penn og handritshöfundurinn Tesich
sýna í forgrunni hvernig fjögur ungmenni
eldast og þroskast og glata æskublóm-
anum, en i bakgrunninum glittir á sams
konar örlög bandarisku þjóðarinnar.
Þetta er vel leikin mynd, persónurnar oru
sannfærandi flestar hverjar, og myndin í
heild gengur ágætlega upp.
-GA
Litli lávarðurinn (Little Lord Fauntleroy).
Bandarisk kvikmynd. Leikendur: Alec Gu-
inness, Ricky Schroder, Eric Porter. Leik-
stjóri: Jack Gold.
Hugguleg fjölskyldumynd um lítinn lávarð og
annan stærri. Jólamyndin i ár.
***
rk ★ ★ ★ framúrskarandí
★ ★ ★
★ ★
★
Ol
ág»t
góö
þolanleg
léleg
Regnboginn:
Flóttamaðurinn (Mac O'Callahan).
Bandarfsk kvikmynd. Leikendur:
Davld Jansen, Jean Seberg. Leik-
stjóri: Bernard Kowalsky.
Flóttamaðurinn eini og sanni er á he-
Ijarmiklum flótta frá fangelsi í Suð-
urríkjunum. Spenna á vestratima-
bilinu.
í kúlnaregni (Gauntlet). Bandarísk
kvikmynd. Leikendur: Clint East-
wood, Sandra Locke, Paul Hingle.
Leikstjóri: Clint Eastwood.
Æsingamynd og baráttubyssur meö
hetjukappanum góða Klængi frá
Eystri-Skógi. Ástmey hans er með I
förinni.
Óðal feðranna. íslensk kvikmynd,
árgerð 1980. Leikendur: Jóhann Si-
gurðsson, Jakob Þór Einarsson.
Höfundurog leikstjóri: Hrafn Gunn-
laugsson.
Ein umtalaðasta mynd islenskrar
kvikmyndasögu endursýnd. Sýning-
ar hefjast á sunnudag.
Myndin er jafnframt endursýnd á
Akureyri og á ísafirði.
Vegna sýningar á Ijósmyndum fran-
ska rithöfundarins Emile Zola verða
sýndar fimm kvikmyndir, sem gerðar
hafa verið eftir verkum hans. Sýning-
ar um helgina verða eins og hér segir:
La Bete Humaine eftir Renoir meö
Jean Gabin og Simone Simon. Sýnd
á laugardag kl. 23 og sunnudag kl.
21.
Thérese Raquin eftir Marcel Carné
meö Simone Signoret og Raf Vallone.
Sýnd kl. 19 á laugardag og kl. 21 á
sunnudag.
Gervaise eftir René Clément með
Maria Schell og Francois Périer. Sýnd
á laugardag kl. 21 og á sunnudag kl.
15.
Pot Boullle eftir Julien Duvivier með
Gérard Philpppe og Daniele Darr-
ieux. Sýnd á laugardag kl. 17 og sun-
nudag kl. 19.
Germinal eftir Yves Allégret með Je-
an Sorel og Claude Brasseur. Sýnd á
laugardag kl. 15 og á sunnudag kl.
23.
Kvikmyndaklúbbur All-
ance Francaise: *
Morðingi á ferli (Un assassin qui
passe). Frönsk kvikmynd, árgerð
1981. Leikendur: Jean-Louis Trint-
ignan, Carole Laure, Richard Berry.
Leikstjóri: Michel Vianey.
Heldur hægfara sakamálamynd um
kvennamorðingja í Paris og undarleg-
ar tilfinningar hans til frægrar konu.
Sýnd í E-sal Regnbogans á miðviku-
dag og fimmtudag kl. 20.30.
tónlist
Gamla bíó
islenska hljómsveitin heldur 5. á-
skriftartónleika sína á þessum vetri.
Tónleikarnir bera yfirskriftina Meistari
Kurt Weill. Flutt veröa verk eftir þenn-
an fræga mann, m.a. svita úr Túskild-
ingsóperunni, og einnig verður flutt
verk eftir Atla Heimi Sveinsson i min-
ningu Kurt Weills. Tónleikarnir hefjast
kl. 14.
Hótel Borg:
Á fimmtudag i næstu viku, 3. mars,
halda djassleikararnir Lou Bennett
(orgel) og Paul Weeden (gitar) tón-
leika kl. 21. Guttar þessir eru hér á
ýmissa manna vegum og munu ken-
na í djassdeild tónlistarskóla FÍH.
Háskólabíó:
Karlakórinn Fóstbræður með vin okk-
ar ÓBG innanborðs heldur tónleika á
föstudag kl. 19 og kl. 14 og 17 á laug-
ardag. Frambærileg söngmennt.
Félagsstofnun
stúdenta:
Fram í sviðsljósið (Being There). Bandarísk,
árgerð 1981. Handrit Jerzy Kosinski, eftir
eiginskáldcögu. Leikendur: Peter Sellers,
Melvyn Dougias, Shirley MacLaine. Leik-
stjóri: Hal Ashby.
Bíóbær:
Að baki dauðans dyrum (Beyond
Death's Door). Bandarísk kvik-
mynd, byggð á metsölubók Dr.
Maurice Rawlings. Leikendur: Tom
Hallick, Melind Naud. Leikstjóri:
Henning Schellerup.
Frásagnir fólks, sem séö hefur inn i
landið fyrir handan landamærin. Æv-
ar R. Kvaran flytur fyrirlestur á undan
sýningunni.
Heitar Dallasnætur (Hot Dallas
Nights). Bandarfsk kvikmynd, ár-
gerð 1981. Leikendur: Hillary Sum-
mer, Raven Turner, Tara Flynn. Leik-
stjóri: Tony Kendrick.
J. R.og félagar skemmta sér á heitum
sumarnóttum. Very hot.
L'ndrahundurinn. Ókeypis aögangur
á laugardag og sunnudag kl. 14 og
16.
Nýja bíó: **
Pink Floyd - The Wall. Bresk kvik-
mynd, árgerð 1982. Handrit: Roger
Waters. Leikendur: Bob Geldof. Lelk-
stjóri: Alan Parker.
Myndin er mikið tækniundur og
teiknimyndakaflarnir eru með því betra,
sem ég hef séð.
Háskólakórinn býr sig nú undir ferð til
kastalaherranna i Kreml (HHG kvót)
og þess vegna verða tónleikar kl. 17 á
laugardag og sunnudag.
Kópavogskirkja:
Sunnudaginn 27. febrúar kl. 17 og
mánudaginn 28. kl. 20.30 verður flutt
Heiligmesse eftir Joseph Haydn.
Verkið er fyrir fjóra einsöngvara, kór
og hljómsveit. Einsöngvarar eru Sig-
ríðurGröndal, GuðnýArnadóttir, Hall-
dór Torfason og Steinþór Þráinsson,
kór menntaskólans i Kópavogi syng-
ur, Nemendahljómsveitin leikur.
Stjórnandi er Gunnsteinn Ólafsson.
Aðgangur ókeypis.
viblmritir
Norræna húsiö:
Álaugardagkl. 15verðurhaldinbóka-
kynning norrænu sendikennaranna.
Þar veröa kynntar danskar og sænsk-
ar bækur og gestur verður sá frægi
Hasse Alfredson. Sigmar mætir á
staðinn.
Samtök um
kvennaathvarf:
Skrifstofa samtakanna er i Gnoðarvogi 44,2.
hæð. Hún er opin alla virka daga kl. 14-16,
sími 31575. Póstgirónúmer samtakanna er
4442-1.