Helgarpósturinn - 21.05.1987, Side 16

eftir Sigmund Erni Rúnarsson mynd Jim Smart
AHORFANDI
FÓLKI
DALITILL
AÐ
„Við erum fjögur systkinin, fœdd á sex ára tímabili; Hrafn er elstur, svo Þor-
valdur stœrdfrœdingur í Reykjavík, þá Snœdís lögfrœöingur á Húsavík og
loks ég, sem eryngst. Viö systkinin lékum okkur töluvert í tveimur hollum,
strákarnir sér og svo við Snœdís sem vorum ákaflega kærar vinkonur strax
í byrjun. I hverfinu heima, sem var vestur á Dunhaga, vorum við reglulega
með leiksýningar með miklum tilfæringum; stóru borði, teppi sem við skrið-
um undir og svo tjaldi fyrir öllu saman. Alvaran í þessu gekk jafnvel svo
langt að við prentuðum sérstaka aðgöngumiða fyrir leiksýningarnar sem
við götuðum íendann með saumavél svo það væri hægt að rífa afþeim eins
og í alvörunni. Svo voru fengnir pokar hjá fisksalanum og selt popp í hléi."
Og var Hrafn ekki leikstjórinn?
„Nei, reyndar ekki. Það var frekar hinn bróðirinn, Þorvaldur, sem hjálpaði
okkur við þetta.“
Sídan er lidinn eitthvad um aldarfjórdungur.
Og Tinna Gunnlaugsdóttir tekst nú á viö sitt
stœrsta leikhlutverk til þessa — og ad hennar
sögn jafnframt það erfiðasta. Yermu í sam-
nefndu leikriti Federico García Lorca sem var
uppi á öndverðri öldinni. Pjóðleikhúsið sýnir
það nú við afbragðs dóma.
Tinna er dóttir Gunnlaugs Þórðarsonar lög-
frœðings og Herdísar Þorvaldsdóttur leikkonu
og ég spyr hvort það hafi verið mamma sem
hvatti til þykjustuhlutverkanna í gamla daga.
„Nei, þetta var miklu frekar framtak okkar
krakkanna en þrýstingur frá mömmu. Þetta var
ákveðið tímabil í æsku, en aftur seinna á ungl-
ingsárunum kom svo nokkurra ára skeið sem ég
hafði lítinn áhuga á leiklist. Ég fékk þá hreinlega
óbeit á leikhúsi og öllu sem því viðkom..."
Kannski svar við vinnutíma móðurinnar?
„Já kannski — og svo var maður auðvitað í og
með að leita að sjálfstæði sínu á þessum árum og
ýta því frá sér sem foreldrarnir voru að gera og
fannst merkilegt..."
EIN TIL AÞENU OG UM EVRÓPU
Og svo voru hippatímar?
„Alveg í algleymingi. Unglingar á þessum ár-
um voru í leit að nýjum gildum og andstaða við
ríkjandi viðhorf og hefðir mikil. — Auðvitað er
þetta ekkert nýtt, unglingar á hverjum tíma telja
sig vera að uppgötva heiminn og sjá hann eins
og enginn annar hefur nokkru sinni séð hann
áður. En ég lifði mig mjög sterkt inn í hugsjónir
þessa tímabils sem unglingur. Það var setið
kvöld eftir kvöld og rætt um lífið af takmarka-
lausu umburðarlyndi og innlif un. Frelsi einstakl-
ingsins til sjálfskönnunar átti helst að vera ótak-
markað, en um leið var nægjusemi allsráðandi.
í beinu framhaldi af þessu tók ég mig til eftir
stúdentspróf og fór ein til Grikklands og þvæld-
ist síðan um Evrópu í tæpt ár, — svo til án far-
angurs og án fyrirheits.“
Bara ein?
„Alveg ein. Og það var mjög merkileg
reynsla. Þetta var ótrúlega þroskandi. Þarna átt-
aði ég mig á því hvað íslendingar búa í vernduðu
umhverfi hérna heima. Hér er enginn einn og
yfirgefinn. Samfélagið er svo lítið og fámennt að
menn þurfa vart að kynna sig hver fyrir öðrum.
I þessari ferð fann ég fyrst hvernig það er að
vera ein, maður sjálfur. Og það eru mikil við-
brigði að standa allt i einu uppi óstudd og geta
ekki treyst á aðra en sjálfa sig.
Eftir á finnst mér líka eftirtektarvert hvað ég
var laus við alla hræðslu og ótta á þessum árum.
Foreldrar mínir voru auðvitað hræddir um mig
— ég var á timabili komin yfir til Tyrklands á
leiðinni til Indlands — en að ég væri hrædd var
ekki inni í myndinni. Ég held að óttaleysi fylgi
þessum aldri. Þegar maður eldist og eignast
börn verður lífið manni miklu meira virði, mað-
ur á meira, ábyrgðin eykst. Maður áttar sig ekki
á því sem unglingur hverju maður er að hætta."
Þú varst náttúrlega lögst í rugl á þessum ár-
um, að mati foreldranna?
„Jújú, það þótti enginn vafi vera á því. Ég var
týndi sauðurinn þegar ég kom loks til baka. Og
það var litið á mig rannsakandi augum og athug-
að sérstaklega hvort ég væri ennþá í lagi.“
Ertu sátt við œskuna?
„Uppvöxtinn?"
Já.
„Ég er það. Ég kem frá góðu heimili og tel mig
eiga sérstaka og aðdáunarverða foreldra. Þau
eru ólík, en mjög góðar manneskjur, bæði tvö.“
LÍFFRÆÐI EÐA LEIKLIST
Tinna segir mér að hún hafi verið mjög efins
um hvað hún ætti að taka sér fyrir hendur eftir
að hún kom úr ferðinni austur á bóginn. Hún
kveðst þó hafa verið ákveðin í að halda áfram
námi ogþar eð líffrœðin hafi alltafverið svolítið
ofarlega í huga hennar farið þá leiðina. En hún
hafði stutta viökomu í Háskólanum, því fyrsta
veturinn kynnti vinur hennar úr menntaskóla
fyrir henni starfsemi SÁL, sem þá var kvöldskóli
fyrir verðandi leikara. Ojg það var einfaldlega
skemmtilegra en svo í SAL að líffrœði rúmaöist
líka í lífinu. Þetta var svoddan ákvörðun sem
Tinna man eftir, og segir: „Mér skildist að það
væri hvort eð er álíka mikið offramboð í báðum
stéttum svo einu gilti hvort ég tæki fram yfir
annað."
En sem sé skemmtilegra í leiklistinni. Eg spyr
hvort hún hafi farið með einhverjar ranghug-
myndir í námið a tarna, en hún heldur ekki,
segir: „Ég fór ekki með neinar hugmyndir í leik-
listarskólann. Ég vissi ekkert hvort ég ætlaði að
setjast þarna að eða ekki. En það gerðist svo
bara smám saman á löngu tímabili að ég fann að
ég átti heima í leiklistinni og hvergi annars stað-
ar.“
Hvernig tilfinning er að finna réttu hiltuna?
„Hún er góð, hún er notaleg. Þetta er einmitt
spurning um að njóta þess sem maður er að
gera.“
Nú er leiklistarnám ögrandi og krefst langtum
meiri innbyrðis kynna hjá nemendum en í öðr-
um skólum. Þarna berstrípar fólk sig í miklu
fleiri en einum skilningi. Fannst þér þú mótast
mikið sem persóna í leiklistarnáminu?
„Já. Og ég held að svo hafi verið um alla sem
voru að læra þarna með mér. Ég held við höfum
öll hugsað þetta einmitt svona; að hvað svo sem
yrði — atvinnuleikur var okkur fjarlægur, al-
gjört happdrætti — þá hafi þetta verið dýrmæt
og merkileg reynsla sem við fengum þarna, góð-
ur grunnur til að takast á við lífið.“
ÉG GLEYMI MÉR í
DAG DRAUMUM
Hvaö finnst þér svo um lífið, fólkið til dœmis.
Hefurðu haft gaman af að kynnast því?
„Mér finnst fólk alltaf spennandi. Eg er reynd-
ar, að mér finnst, dálítill áhorfandi að fólki...“
Tortryggin?
„Ekki beint tortryggin. Ég hef gaman af að
skoða fólk og gleymi mér oft við að fylgjast með
öðrum frekar en að vera mikill þátttakandi sjálf.
Þetta getur maður óhindrað í útlöndum. Mér
finnst yndislegt að sitja á bekk og virða fyrir mér
mannlífið, látbragð fólks og tilbrigði. Ég er hljóð-
lát persóna og hef gaman af dagdraumum. Verð
oft vör við að fólki sem ekki þekkir mig náið
finnst ég vera frekar lokuð svona hvunndags.
Jafnvel köld?
„Köld já, ég hef heyrt það líka.
Ertu köld?
„Nei, en ég er kannski frekar passív í sam-
skiptum við fólk. Og það helgast að hluta til af
því hvað mér finnst gaman að stúdera fólk á
góðan máta áður en ég legg út í kynni við það.
Svo kemur þessi árátta líka frá starfinu. Ég er
sem leikkona sífellt að sökkva mér niður í per-
sónur sem eru ekki ég sjálf. Maður er alltaf að
verða sér úti um fyrirmyndir og viðmiðanir.
Þegar ég er að vinna í hlutverki sé ég gjarnan
pínulítinn hluta af því í persónum í kringum mig.
Leikari er alltaf að tína til brot og brot úr mann-
lífinu í kringum sig.“
AÐ GLEYMA SÉR I
BARNAFÖTUM
Leikari, eðli starfsins samkvœmt, vinnur
sjaldnast sem eigin persóna. Hann er annar.
Stundum hef ég svo séð þig vinna í barnafata-
verslun við Laugaveg milli þess sem þú fœst við
rullurnar við Hverfisgötu. Er ekki gott að vinna
öðru hverju sem maður sjálfur?!
„Jú, það er góð tilbreyting. Það er til dæmis
svo í leikhúsi að leikarinn verður vart var við
áhorfandann, sem við getum allt eins kallað
kúnnann. í versluninni er maður hinsvegar í
miklum tengslum við fólkið. Og þar hitti ég til
dæmis gamlar skólasystur og vinkonur sem ég
hitti aldrei annars. Leikhúsið er lokaður vinnu-
staður. Jú, það er gaman að breyta svona algjör-
lega til. Það er líka gott að geta gleymt sér í ein-
hverju öðru en leikiistinni. Þessi verslun er í eigu
fjölskyldu Egils, svo ég get gengið í þetta þegar
mér hentar.“
Egill já, Ólafsson, hvenœr kynntust þið?
„Við kynntumst fyrsta veturinn í SÁL-skólan-
um. Spilverkið var þá að vinna með nemendum
við uppfærslu á Gísl, sem var reyndar upphafið
að því að þeir Egill, Valgeir og Bjóla fóru að spila
opinberlega. Og skömmu síðar bættist Diddú við,
sem var reyndar bekkjarsystir mín í SÁL þennan
vetur. Þetta var 7 4 og þarna sáumst við í fyrsta
skipti. Ég held að það hafi verið á jólagleði skól-
ans sem við tókum fyrst verulega eftir hvort
öðru.“
Ertu rómantísk?
„Já. Ég nýt fallegra augnablika."
Óg sœkir mikið í svoleiðis augnablik?
„Já — við Egill gerum okkur far um að eiga
rómantískar stundir saman."
HJÓNABAND OG STOFNUN
Hvað finnst þér um hjónabandið?
„Það er erfitt að alhæfa nokkuð um hjóna-
bandið. Ég hafði mjög mikla frelsisþörf áður en
við Egill kynntumst. Eg hafði aldrei hugsað mig
sem stúlkuna sem myndi ganga inn í hjónaband,
eignast mann og börn og lifa sæl og glöð upp frá
því. En svo kynnist maður manni sem maður
vill vera nálægt — og hvergi annars staðar — og þá
er þetta munstur fyrir hendi sem maður gengur
inn í glaður og ánægður, án þess að vera neitt að
velta fyrir sér hjónabandinu sem stofnun og tak-
mörkunum þess..."
Svolítið Ijótt orð „stofnurí' yfir hjónaband?
„Já, og „hjónaband" líka...“
Yfir jafn saklaust fyrirbœri?
„Já, saklaust og um leið dásamlegt þegar best
lætur.
Samt er þetta stór ákvörðun?
„Tekur maður nokkurn tíma þessa ákvörðun?
Ég held ekki. Þetta er eins og með börnin; ef
maður færi að ákveða komu þeirra og skipu-
leggja hana fullkomlega held ég að fólk færi
ekkert út í barneignir."
Þið Egill eigið tvo stráka, átta og níu ára.
Hvernig finnst þér þeir upplifa ykkur sem kunna
íslendinga, frœgt fólk?
„Ég held að þeir upplifi okkur ekki á þennan
hátt. Mamma og pabbi eru nú bara einu sinni
mamma og pabbi, hvar sem það nú er. En við
Egill höfum gert okkur far um að láta þá fylgjast
mjög vel með því sem við erum að gera, því
þeim kemur það við. Þeir fara mikið með okkur;
ég tek þá á æfingar og þeir voru til dæmis með