Morgunblaðið - 05.01.1964, Blaðsíða 14

Sunnudagur 5. jan. 1964
MORGUNBLADIÚ
Björn
læknir
Sigurðsson
Keflavík
i
Á MILLI BlÖnduóss og
Hvammstaniga eru ekki nema
um sextíu kílómetra vegalertgd,
á báðum stöðunum hafa lengi
verið sjúkrahús með allmikilli
aðsókn, enda læknishéruðin stór
og fjölmenn, eftir því sem hér
gerist. Á þeim rúma aldarfjórð-
ungi, sem ég þjónaði Blönduós-
héraði, gegndu sama starfi á
Hvammstanga fjórir menn, all-
ir yngri. en ég, en hver öðrum
prýðilegri sem lseknar og menn.
Þetta voru þeir Torfi Bjarnason,
Björn Sigurðsson, Brynjúlfur
Dagsson og Hörður Þorleifsson.
Samvinna mín við þá var mjög
náin, því að við hjálpuðum hver •
ir öðrum á víxl við aðgerðir, sem
hver um sig taldi sér einum of-
viða eða réttara að fá aðstoð
hins við öryggis vegna. Fyrir
skömmu sá ég á bak Brynjúlfi
Dagssyni í fullum*blóma starfs-
sevi sinnar og nú, tæpum hálf-
um mánuði fyrir jól, á bak
Bimi Sigurðssyni. Einn hluti
þess verðs, sem maður verður
að gjalda fyrir það að halda
fram ævi sinni meira en miðl-
ung almannavegar, er að sakna
samferðamanna, og eftirsjónin
er því meiri sem þeir eru manni
yngri og með óeyddara starfs-
þreki, að því er maður hélt.
Um Björn heitinn Sigurðsson
stóð nokkuð sérstaklega á að
því leyti, að áhugi hans og æf-
ing beindist mest að lyflækning
um; og því var varla fram-
kvæmd á Hvammstanga í hans
tíð nokkur meiri háttar hand-
læknisaðgerð svo að við gerð-
um hana ekki í félagi. Oft hafði
hann eina eða tvær á biðlista í
viðbót við þá, sem aðkallandi
var, og var ég þá stundum næt-
ursakir á heimili hans, a.m.k.
þegar ég hafði sjálfur aðstoðar-
• lækni og gat því verið áhyggju-
laus að heiman til næsta dags.
Kona mín fylgdi mér oft á þess-
um ferðum, því að læknisfrúin
' á Hvammstanga var skyld henni
í báðar ættir og frændsemin með
þeim góð. Björn var maður fá-
skiptinn fram yfir umgengni við
sjúklinga sína og mátti jafnvel
heiÆa ómannblendinn, en tröll-
tryggur vinum sínum, hlýr í við-
móti og með notalega kímnigáfu.
Svo fór vel á með okkur, að
hann vildi fá mig til að ganga
í félagsskap við sig, er hann
fluttist til Keflavikur og lagði
að mér um það, eftir að hann
kynntist af eigin raun starfs-
möguleikunum þar. Hugur minn
stóð alltaf nokkuð þangað suð-
ur frá því að ég gekk í gegnum
mína eldvígslu þar sem ungur
maður í spænsku veikinni, og
betri starfsfélaga en Bjöm gat
ég ekki hugsað mér. Ég hefði
því sennilega horfið að þessu
ráði fyrir 15—18 ámm síðan, ef
ég hefði ekki átt óleyst verkefnr
nyrðra, í fæðingarhéraði mínu,
sem ég hafði ásett mér að inna
af höndum áður en ég legði ár
ar í bát. í raun og veru hefur
mér alltaf fundizt það fyrirkomu
lag bezt á læknisstarfi, að tveir
eða fleiri ynnu algerlega sam-
an, þar sem starfssvið er nægi-
legt, í stað þess að hokra hver
út af fyrir sig, og skipta þá með
sér verkum eftir áhugaefnum og
sérþjálfun, þótt hver þeirra hefði
sérstaka trúnaðarafstöðu gagn-
vart þeim sjúklingum, sem þess
óskuðu. Um þetta ræddum við
» Björn heitinn oft, og þótt ekki
yrði úr því að við
kæmum því í framkvæmd, má
af þessu marka, hversu mikils
ég mat þennan . starfsbróður
minn, sem var allmiklu yngri
að árum, enda hygg ég, að fáir
hafi kynnzt betur mannkostum
þessa dula og prúða drengs en
ég.
Bjöm heitinn var af ágætu
bergi brotinn. Faðir hans var
Sigurður brunamálastjóri
Reykjavík, Björnssonar bónda á
Tjöm í Nesjum, er var sonur
hins vitra sveitarhöfðingja Sig-
urðar Árnasonair eldra í Höfn-
um á Skaga, en hann var af
þeirri grein Geitaskarðsættar,
sem tengd var Syðri-Ey á Skaga
strönd. Móðir Bjöm læknis var
Snjólaug dóttir Sigurjóns Jóhann
essonar á Laxamýri, en systir
Jóhanns skálds. Ættarmót ém
þar sterk á báðar hliðar, en
Bjöm liktist að ytra útliti öllú
meir í móðurætt. Hann fæddist
í Reykjavík 4. júní 1911 og var
>ví aðeins 52 ára, er hann lézt,
þann 12. des. 1963. Stúdentspróf
tók hanri 1930 og læknapróf 1936
hvorttveggja með I. einkunn
stundaði síðan framhaldsnám á
ýmsum spítölum í Danmörku,
þar til honum var veitt Hvamms
tangahérað 3. apríl 1939. Frá
ársbyrjun 1945 var hann starf-
andi læknir í Keflavík, en sigldi
til frekara framhaldsnáms til
Edinborgar 1952 og stundaði það
í heilt ár, enda fékk hann að
því loknu viðurkenningu sem
sérfræðingur í lyflækningum og
var þá um nokkra mánaða skeið
staðgöngumaður á lyfjadeild
Landspítalans. Aftur sigldi hann
til Edinborgar 1959 og dvaldist
þar í 3—4 mánuði. Hann var því
mjög vel menntaður í sinni grein
og naut mikillar aðsóknar. Hann
var mjög samvizkusamur lækn-
ir, laus við allt augl ýsingaskrum
og lítt gefinn fyrir að berast á,
en var hagsýnn fjárgæzlumaður
og kom sér fljótlega upp í Kefla-
vík mjög myndarlegu húsi fyrir
heimili sitt og lækningastofur.
Fyrir nokkrum mánuðum fékk
hann aðkenningu af kranzæða-
stíflu, en gat ekki unnt sér
neinnar hvíldar síðastliðið sum-
air, því að staðgengil var ekki
að fá. Dauða hans bar að með
þeim hætti, að hann hné örend-
Ur í viðtalstíma sínum og er það
að vísu fagur dauðdagi fyrir
lækni.
Björn heitinn kvæntist 7. marz
skólasystur sinni og samstúdent,
Sólveigu Sigurbjömsdóttur Þor-
kelssonar, kaupmanns og síðar
forstjóra kirkjugarðanna í
Reykjavík. Mun hugur þeirna
beggja hafa snemma hnigið að
því ráði, og varð sambúð þeirra
ástúðleg, enda bæði valmenni.
Fjögur eru böm þeirra: Gróa
Hjördís, kandidat í bókfræðum
frá Oslóarháskóla og vinnur við
Alþýðubókasafnið, Sigurður,
kandidat í læknisfræði síðastlið-
ið vor og vinnur nú é Rannsókna
stofu Háskólans, Elín Þórdís,
námsmey í Menntaskólanum í
Reykjavík, og Sigurbjörn, sem
nú er 10 ára. Þau systkinin eru
vel að heiman búin að erfðakost-
um og uppeldi og virðast líkleg
til að sýna það. Björn heitinn
var því lánsamur, bæði í starfi
sínu og heimilislífi, og er þá síð-
ur um að sakast, þótt ár hans
yrðu færri en aðstandendur hans
og vinir hefðu fegnir viljað.
Hann dó meðan hver starfsdag-
ur hélt sínu fulla gengi, en lifði
ekki gengisfall ellinnar, og er
þá vandséð, hver ber mestan
hlut frá borði, þegar lagðar eru
upp árar og leitað hafnar. Aldréi
ræddi ég beinlínis um þá land-
töku við Björn, því að enginn
skyldi að fyrra bragði brjóta upp
á einkamálum við dulan vin
sinn og sjálfur gerði ég ráð fyr-
ir því, að ég stæði á ströndinni
og tæki á móti honum, en ekki
hann á móti mér.
Á heimili þeirra Björns heit-
ins og frú Sólveigar andaði allt-
af á móti manni ljúfum blæ
kyrrlátrar gleði og innra sam-
ræmis, enda hafði húsfreyjan
lagt í búið heimanmund, sem
hvorki grandar ryð né mölur,
og reglusemi húsbóndans ríkti
þar eins og í öllu starfi hans.
Hjá honum fór saman prúð-
mennska og skapfesta, en sam-
vizkusemi hans vsir slík, að hann
var vakinn og sofinn í starfi sínu
án þess að gæta þess, hvað
starfskraftar hans sjálfs þyldu.
I>ar er maður heill í skapi af
heimi farinn.
P.V.G. Kolka
Mjök erum tregt
tungu at hræra
eða loptvætt
ljóðpundara;
esa nú vænligt
of Viðurs þýfi
né hógdræt
ór hugar fylgsnL
Þannig mun mörgum hafa orð
ið við sem Agli, er þeir, mjög
svo óvænt, heyrðu lát Björns
Sigurðssonar, læknis, í Keflavík,
þann 12. des. s.l.
Það má með sanni segja, að
okkur er í flestum tilfellum hul-
ið, hvað í annars ranni býr.
Svo mun einnig hafa verið, varð
andi Bjöm lækni. Hann var lít-
ið fyrir að flíka tilfinningum
sínum við aðra, og munu því
fáir hafa rennt grun í, að hann
gengi ekki dag hvem heill til
skógar. Sjálfur mun hann ekki
hafa gefið sér tóm til að sinna
sjálfum sér, þegar hann vissi,
að leysa þurfti annarra vanda.
Þannig er oft um kjarkmenni.
Það er nokkuð erfitt fyrir okk-
ur skólasystkin Björns að verða
að sætta okkur við, að
hann sé horfinn úr hópn-
um. En um það þýðir ekki
að fást. Hann er nú kominn á
undan okkur hinum, til að
kanna hið óþekkta en óumflýj-
anlega.
Bjartar minningar um góðan
skólabróður og félaga verður
alltaf í hugum okkar, þegar hans
verður minnst.
Björn vár sérlega fríður mað-
ur og prúður í allri framkomu
en mjög svo hlédrægur. Ekki
var það þó af því, að hann stæði
ekki vel fyrir sínu í hverju sem
var. Hann var á yngri árum
góður íþróttamiaður og gaf sig
einkum að knattspymu, enda
var hann lengi einn af beztu
knattspyrnumönnum Vals, á
meðan hann stundaði þá íþrótt.
— Hann var góður námsmaður
og staðfastur við hvað eina, er
hann tók sér fyrir hendur.
Að loknu háskólanámi hér við
Háskólann í febrúar 1936, fór
hann til Kaupmannahafnar til
framhaldsnáms og dvaldi þar
rúm þrjú ár á ýmsum spítala-
deildum, til þess að öðlast sem
bezta alhliða þekkingu. Hugur
hans stefndi að því að verða
góður héraðslæknir, enda miun
hann, að loknu þessu námi, hafa
haft til að bera óvenju staðgóða
þekkingu.
Bjöm fékk veitingu fyrir Mið-
fjarðarhéraði í apríl 1939 og
gegndi því fram á árið 1944, að
hann brá á það ráð, að flytjast
til Keflavíkur og gerast þar
Sjúkrasamlagslæknir. Því starfi
gegndi hann svo til dauðadags.
Á þeim ámm, sem hann stund-
aði læknisstörf í Keflavík, fór
hanrn nokknxm sinnum til fram
haldsnáms til útlanda. Á tíma-
bili vann hann sem deildarlækn-
ir á lyfjadeild Landsspítalans
Árið 1953 varð hann sérfræðing-
ur í lyflæknisfræði.
Eins og að framan er getið
var Björn mjög hlédrægur og
gaf sig lítt að opinbemm mál-
um. Ekki kom það þó af því,
að hann bæri ekki gott skyn á
hvert mál heldur hinu, að hann
helgaði læknisþjónustunni ó-
skifta starfsorku sína og stund-
aði lækningastörfin með þeirri
festu og skyldurækni, sem hon-
um var eiginleg.
Björn var fæddur 4. júní 1911,
sonur Sigurðar Björnssonar frvi
bmnamálastjóra og konu hans
Snjólaugar Sigurjónsdóttur Jó-
hannessonar frá Laxamýri.
Hann kvæntist 7. marz 1936
bekkjarsystur sinni, Sólveigu
Sigurbjörnsdóttur kaupm. Þor-
kelssonar í Reykjavík. Þau eign
uðust fjögur efnileg börn. Þau
em:
Gróa Hjördís
Sigurður læknir
Elín Þórdís og
Sigurbjörn.
íslenzk læknastétt hefur misst
drenglundaðan ágætismann,
sem hélt uppi merki hennar til
síðasta dags. Það, að falla í val-
inn í starfi, er miðar að heill og
heilbrigði meðborgara sinna, er
vissulega manngildi Björns sam-
boðið.
Eiginkona og börnin hafa mik-
ils misst við fráfall þessa mæta
manns, og megna fátækleg orð
þar lítið um að bæta.
Hann er kvaddur af öllum
þeim, er höfðu af honum kynni
og nutu starfskrafta hans, með
virðingu og þökk.
Þórarinn Sveinsson.
EFTIRFARANDI skiptingarspil
var spilað í leik milli Bandaríkj-
anna og Frakklands í heims-
meistarakeppni. Vakti spil þetta
mikla athygli, ekki þó fyrir
árangur, heldur fyrir hættur,
sem leyndust fyrir spilurunum.
A Á 10 6 4 3 2
V K 9 4 3 2
♦ G9
A 8
V D 8
♦ ÁK63
* Á D G 6
5 3
♦ —
A —
V 10 6
♦ D 7 5 4 2
♦ K 10 8 7
4 2
OKKAR A MILLI SAGT
BANDARÍSKIR sálfræðingar ræða(|
nú sín á milli um ,hálfa menn“
en svo nefna þeir vissan hluta \
bandarískra kaupsýslumanna. Þess J
ir „hálfu menn“ eru einstakling- '
ar, sem drekka sig aldrei veru-
lega fulla í þeim fjölda sam-
kvæma, sem þeir sækja. Þó drekka \
þeir nóg til þess að þeir geta (
ekki unnið nema hálft starf dag- ]
inn eftir vegna timburmanna og {
þriggja glasa af víni s«m þeir i
drekka til þess að rétta sig af.'
XXX
MAO Tse Tung j
hafa nú bætzt ný- '
tr bandamenn f i!
deilunn! við Sovét T
ríkin. Kommúnista (
flokkur smáríkis- /l
ins San Marino '
lýsti fyrir skömmu (
fullum stuðningi j
við stefnu félag- '
anna í Kfna. Félag- {
ar f kommúntsta- ,
Lflokki San Marino |
eru 1600.
x x
EINKALEYNILÖGREGLUMENN
hafa nóg að starfa f London um
þessar mundir því að aldrei hafa
fleiri eiginkonur leigt þá til þess
að njósna um menn sína. Einn
frægasti þessara leynilögreglu-
manna er Peter Merken fyrrv.
starfsmaður leyniþjónustu Hitlers,
sem nú er kvæntur brezkri konu.
Þegar Merken hóf starfseml sína
í London fyrir fjórum árum, hafði
hann eina skrifstofu, einn síma,
eina bifreið og einn aðstoðarmann.
Nú hefur umsetningin þrefaldazt.
Merken segist þakka þennan góða
árangur því, að of marg&r konur
horfi of mikið á sjónvarp. „Fyrir
nokkrum árum hefði venjulegri
húsmóður aldrei látið sér detta í
hug að ráða leynilögreglumann,"
segir Merken, en nú hafa þær
séð það gert hundrað sinnum í
sjónvarpi. 60% viðskiptavina
minna eru konur.‘
Merken notar mjög fullkomln
tæki við eftirgrennslanir sínar og
tekur nú um 1500 fsl. kr. á dag
fyrir að njósna um eiginmenn. j
XXX
Önnur atvinnugrein hefur hlómg
azt í Englandi að undanförnu en
það er framleiðsla þoku f niður-
suðudósum. Það er eitt fyrirtæki
sem hefur einkaleyfi á framleiðslu
þessari en forstjóri þess fékk þá
hugmynd að selja Englendingum,
sem væru á förum til útlanda,
þoku í dósum sem meðal við
heimþrá. Taldi hann fullvíst að
heimþránni ylli fyrst og fremst
eftirsjá eftir hinni óviðjafnan-
legu Lundúnaþoku. Fyrir tilstilli
þessa framkvæmdamanni þurfa
Englendingar erlendis nú ekki
annað en taka sér upptakara f
hönd og opna dós, þegar heim-
þráin ætlar að yfirbuga þá. Upp
úr dósinni líður hnausþykk Lund-
únaþoka. Á . dósunum stendur
„Fresh London fog“ eða „Ný
Lundúnaþoka.*4
XXX
♦ KDG975
VÁG75
♦ 10 8
♦ 9
Sagnir gengu þannig:
Austur Suður Vestur Norður
Schenken Bacherich Leventritt Ghest.
pass 1 spaði 2 lauf 2 tiglar
5 lauf pass pass 5 spaðar
pass pass dobl. pass
6 lauf pass pass 6 spaðar
pass pass dobl. Allir pass
Spilið varð' 2 niður, þar sem
A.— V. tóku í byrjun 2 slagi á
tigul og fengu þar að auki slag
á hjarta, því sagnhafi svínaði
hjartanu.
Á hinu borðinu gengu sagnir
þannig:
Austur Suður Vestur Norður
Trézel Gerber LeDentu Hodge
pass 1 spaði 2 grönd 3 hjörtu
pass 4 hjörtu 5 lauf 5 spaðar
6 lauf dobl pass 6 spaðar
7 lauf dobl Allir pass
Einnig á þessu borði varð spil-
ið 2 niður og Bandaríkjamenn-
irnir græddu samtals 600 á báð-
um borðum eða 12 stig.
Skemmtilegt er að athuga
hvaða möguleikar eru fyrir hendi
og hvernig þessum frægu spilur-
um tekst til í þessu óvenjulega
spili.
HIN fræga leikkona Brigitte Bar-
dot hefur lengi verið orðuS við
franska leikarann Saml Frey. Þó
að öðruhvoru komist á kreik orð
rómur um vinslit þeirra sýnir eftir
farandi saga að Sami er enn trygg
ur aðdáandi Brigitte: — Fyrir |
skömmu pantaði Sami beztn stúku , |
í leikhúsi einu í París fyrir Bri-
gitte, en þar átti að frumsýna 1
leikrit eftir Paul Claudel. Sami |
leikur í leikritinu. Þegar sýning-
in var# um það bil að hef jast, var !
Brigitte ókomin og á síðustu (
stundu var André Malraux, menn
ingarmálaráðherra Frakka, afhent |
stúka hennar. Þegar sýningin var
á enda kom þjónn með stóran '
rósavönd, sem hann rétti Malraux.
Við vöndinn var fest spjald, sem
á var ritað: „Til Brigitte með L
ástarkveðjum, Sami.M Malraux fór 7
heim með blómin og spjaldlð. \
okkar á milli sagt ...