Morgunblaðið - 05.01.1964, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLADID
Sunnuctagur 5. Jan. 1964
Ctgefandi: Hf. Arvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur
Matthías Johannessen,
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Auglýsingar: Arm Garðar Kristinsson.
Útbreiðsiustjóri: Sverrir Þórðarson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Áskrifturgjald kr. 80.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu kr. 4.00 eintakí'o.
AÐ FÁ KJARABÆTUR
Á PAPPÍRNUM
T eiðtogar Framsóknarflokks
ins eru mestu hentistefnu-
menn íslenzkra stjórnmála.
Þeir segja eitt í dag og ann-
að á morgun, allt eftir því
hvernig vindurinn blæs, og
eftir því hvort þeir sjálfir eru
í ríkisstjórn eða í stjórnar-
andstöðu.
Þetta verður einkar ljóst,
þegar athuguð er afstaða
Framsóknarmanna til kaup-
hækkana og möguleika fram-
leiðslunnar til þess að taka á
sig aukinn rekstrarkostnað.
$1. fimm ár, eða síðan vinstri
stjórnin sáluga hrökk upp af
klakknum, hafa leiðtogar
Framsóknarmanna tekið sér
stöðu þétt við hlið kommún-
ista og fylgt fast fram hvers
konar kauphækkunarkröfum,
hvort sem þær hafa komið
frá opinberum starfsmönnum
eða einstökum verkalýðssam-
tökum. Peningafurstar SÍS
hafa ekki hikað við að kljúfa
samtök vinnuveitenda, þegar
á því hefur þurft að halda til
þess að knýja fram kröfur á
hendur framleiðslunni, án til-
lits til þess hvort atvinnu-
tækin hafa haft minnstu
möguleika til þess að rísa
undir þeim.
En þegar Framsóknarflokk
Urinn var í ríkisstjórn, hefur
áf staða Framsóknarleiðtog-
anna verið allt önnur. Þeir
létu það til dæmis verða sitt
fyrsta verk í vinstri stjórn-
inni að lækka kaupgjald með
bráðabirgðalögum. Kommún-
istar tóku að sjálfsögðu full-
an þátt í þeirri ráðstöfun og
lögðu sig fram um að sanna
launþegum að hún væri óhjá-
kvæmileg og jafnvel til þess
fallin að bæta hag þeirra.
Árið 1950, þegar Eysteinn
Jónsson átti sæti í ríkisstjórn,
lýsti hann því einnig marg
sinnis yfir, að kauphækkanir
væru háskalegar og til þess
eins fallnar að leiða jafnvæg-
isleysi og vandræði yfir ís-
lenzkt efnahagslíf. Hann réð-
ist harkalega á kommúnista
fyrir kauphækkunarbaráttu
þeirra, sem hann taldi að
hefði leitt til þeirrar gengis-
lækkunar, sem þá var fram-
kvæmd. Um atferli kommún-
ista komst hann síðan að orði
m.a. á þessa leið:
„Aðferðin mun verða sú
sama og áður og sú sama sem
þeir nota í nálægum lönd-
um, þótt hún beri lítinn ár-
angur þar, sem sé baráttan
fyrir „nýjum kjarabótum“,
eins og það verður kallað. Það
væri ekki vandlifað ef það
væri örugg aðferð til þess að
bæta lífskjörin að knýja fram
kauphækkanir.“
Sama ár ræðir Eysteinn
Jónsson enn hlutverk komm-
únista og kemst þá þannig að
orði:
„Þeirra hlutverk er að fá
svokallaðar kjarabætur sett-
ar á pappír, en vinna jafn-
framt að því að draga úr af-
köstunum og framleiðslunni
til þess að koma í veg fyrir að
kjarabæturnar komist lengra
en á pappírinn, óánægjan geti
haldið áfram og svikamyllan
stöðvist ekki.“
SVIKAMYLLA
U'ormaður Framsóknar-
* flokksins fer ekki í
neinar grafgötur um það
hvað fyrir kommúnistum vak
ir, þegar hann mælir hin til-
vitnuðu orð hér að ofan. Það
er að tryggja það, að „svika-
myllan stöðvist ekki.“
Árið 1955 lýsir Eysteinn
Jónsson því yfir við almenn-
ar stjórnmálaumræður á Al-
þingi meðan hann á enn sæti
í samsteypustjórn með Sjálf-
stæðisflokknum, hvernig
kjarabaráttan eigi að hans
dómi að vera í framkvæmd.
Hann segir þá:
„í framkvæmd verður stefn
an þannig, að forráðamenn
verkalýðsins reyna að gera
sér grein fyrir því, hvað hægt
sé að hækka kaupið mikið svo
hækkunin sé hreinn ávinn-
ingur en kastist ekki aftur í
höfuð manna án tafar. Það
gefur dálitla bendingu um,
hvernig á þessum málum er
haldið á Norðurlöndum, til
dæmis að síðasta almenn
kauphækkun í Noregi var um
4% og síðast þegar samið var
í Svíþjóð fengu flestir 3,6%
kauphækkun."
Þannig er aðstaða Fram-
sóknarmanna, þegar þeir eru
í ríkisstjórn. Þegar þeir eru
í stjórnarandstöðu taka þeir
sér hins vegar stöðu við hlið
kommúnista og halda því blá-
kalt fram, að íslenzkir at-
vinnuvegir geti hæglega bor-
ið 40—50% kauphækkanir á
einu ári! Þeir hafa jafnvel
talið að kjaradómurinn hafi
gengið of skammt í kaup-
hækkunum til opinberra
starfsmanna.
Þannig er allt á eina bók-
ina lært hjá leiðtogum Fram-
sóknarflokksins. Framkoma
þeirra mótast öll af full-
komnu ábyrgðarleysi og
hentistefnu. Slíkir stjórn-
málamenn verðskulda sann-
arlega ekki traust þjóðar
sinnar.
Burton
skilinn
— hyggst
kvænast Liz
NOKKRU fyrir jól var lög-
lega gengið frá skilnaði hins
margumtalaða kvikmyndaleik
ara, Richard Burton, og konu
hans Sybil. Eins og kunnugt
er af fréttum hefur hann
dvalizt undanfarna þrjá mán-
I uði í Mexikó, ásamt kunn-
ingjakonu sinni Elizabeth
Taylor, og leikið þar í kvik-
myndinni „Night of the Ig-
1 uana.“
Richard Burton og Sybil
gengu í hjónaband árið 1949
og eiga þau tvö börn. Skiln-
aðarástæðan var talin „van-
ræksla við heimilið.“
Burton skýrði fréttamönn-
um frá því, nokkru eftir að
skilnaðurinn var um garð
genginn, að hann hyggðist
kvænast Liz Taylor jafn-
skjótt og hún fengi löglegan
skilnað frá Eddie Fisher. Von
aðist hann til að það gengi
fljótlega eftir áramótin.
Burton og Liz Taylor í Puerto Vallarta, Mexikó, daginn sem
Burton lýsti því yfir, að hann ætlaði að giftast Liz Jafnskjótt
og hún fengi skilnað.
Kjarnorkuvopna-
laus Skandinavía
Manehester, 3. jan. (NTB)
M ANCHESTERBL AÐIÐ
Guardian skrifar í dag, að á
ferð sinni um Noreg, Svíþjóð
og Danmörku næsta sumar
muni Krúsjeff, forsætisráð-
herra Sovétríkjanna, senni-
Stokkhólmi 3. jan. (NTB)
Á landsfundi kommúnista-
flokks Svíþjóðar, sem hófst
í dag, var borin fram hörð
gagnrýni á stjórn flokksins.
Evert Karlsson, verkalýðsleið-
togi frá Stokkhólmi, var harð-
orðastur. Sagði hann m.a., að
stjórnin hefði gert sig seka
um margra ára mistök, sem
hefðu leitt til samdráttar í
starfsemi flokksins og hann
hefði misst tökin á æsku-
lýðnum.
lega leggja til, að þessi lönd
verði kjarnorkulaust svæði.
Fréttaritari blaðsins í Kaup-
mannahöfn skrifar:
Havana, 3. jan. (NTB)
FIDEL Castro, forsætisráð-
herra Kúbu, sagði í dag á úti-
fundi í Havana, að eina ástæð-
an til þess að Bandaríkja-
menn réðust ekki á Kúbu
væri vissan um að Kúbubú-
ar stæðu ekki einir og myndu
ekki berjast einir.
Castro hélt ræðuna í tilefni
fimm ára afmælis byltingarinn-
| „Krúsjeff kemur til Danmerk-
ur í miðjum júní og dvelst þar I
fimm daga. Þaðan fer hann til
Noregs og Svíþjóðar. Rússar
hafa alltaf haft mikinn áhuga á
löndunum í Skandinavíu og ef til
vill leggur Krúsjeff til, að þar
verði kjarnorkuvopnalaust svæði.
Með bættri sambúð austurs og
vesturs hafa Rússar gert margar
tilraunir til nánari samvinnu við
þjóðir Skandinavíu".
ar. Fór hann hörðum orðum um
bandaríska heimsvaldasinna og
gagnrýndi Johnson forseta I
fyrsta sinn eftir að hann tók við
embætti. Sagði Castro Johnson
bera ábyrgð á því, að kúbönsk-
um tundurskeytabáti hefði verið
sökkt 23. des. sl. Sprenging varð
í bátnum og þrír menn létu lífið,
en 18 særðust.
Forsætisráðherrann kvað efna-
hag Kúbu í blóma og allt ástand
á eyjunni hið bezta.
Castro gagnrýnir Johnson
HÆKKUN LISTA-
MANNALAUNA
Á fjárlögum ársins 1964 eru
*“■ veittar 3 millj. kr. til
skálda, rithöfunda og lista-
manna. Er hér um að ræða
mjög verulega hækkun á hin-
um svokölluðu listamanna-
launum. Á sl. ári námu lista-
mannalaun rúmlega 2 millj.
kr., en þá höfðu þau einnig
verið stórlega hækkuð frá því
sem var árið 1962.
Tilgangur Alþingis með
listamannalaunum er fyrst
og fremst sá að votta íslenzk-
um listamönnum viðurkenn-
ingu og þakkir fyrir störf
þeirra og baráttu í þágu ís-
lenzkrar menningar. Enda
þótt núverandi ríkisstjórn
hafi hækkað listamannalaun-
in stórlega, eru þó þær upp-
hæðir, sem koma í hlut hvers
einstaks listamanns ekki há-
ar. En þær eru listamönnun-
um engu að síður mikils virði
og fela í sér nokkurn fjár-
hagslegan stuðning við lista-
starf þeirra. En það hlýtur að
sjálfsögðu að vera höfuð-
markmið þjóðfélagsins að
örfa skapandi listastarf og
stuðla að bættri aðstöðu hins
íslenzka listamanns í hinum
ýmsu listgreinum. Það hlýtur
á öllum tímum að vera lista-
mönnunum mikils virði að
þjóð þeirra meti störf þeirra
og list að verðleikum.
Vaxandi skilningur ríkir
nú á því hér á landi, að stuðn-
ingur við listamenn eigi ekki
aðeins að vera fólginn í því
að úthluta þeim nokkrum
listamannalaunum árlega,
heldur fyrst og fremst í hinu
að fá þeim verkefni, sem
hvetja þá til starfa og gera
þeim fært að njóta hæfileika
sinna og þjóðinni jafnframt
mögulegt að njóta listar
þeirra. Að þessu takmarkí er
m.a. stefnt með því að fela
myndlistarmönnum, málur-
um og myndhöggvurum að
skreyta og fegra opinberar
byggingar. í flestum menn-
ingarlöndum er það talið
sjálfsagt að vissum hluta
byggingarkostnaðar sé varið
til skreytingar þeirra með
listaverkum. Að þessu ráði
mun vafalaust vera horfið í
enn ríkara mæli hér á landi
á næstu árum. Aðalatriðið er
að íslenzkir listamenn séu
örfaðir til starfa og að list
þeirra verði alþjóðareign.