Morgunblaðið - 08.10.1967, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 8. OKT. 1967

j
i

Til hægri á myndinni kemur Jens Otto Krag, forsætisráðherra
og heilsar sendiherra Dana á íslandi, B. Kronmann.
— en ekki koma fram sem keppi-
n&utar á heimsmörkuðunum,
sagði Per Borten, í viðtali við iVfihl.
MORGUNBLAÐIÐ átti stutt við-
tal í gærmorgun við Per Borten,
forsætisráðherra Noregs. Þegar
blaðamaðurinn kom í anddyri
Hótel Sögu, þar sem Borten býr,
var forsætisráðherrann nýkom-
inn úr gönguferð og hafði hann
m.a. skoðað Norræna húsið, sem
nú er í byggingu.
Með forsætisráðherranum var
landi ihans, Iva.r Bsfceland oig frú,
en Eskeland hefur verið ráðinn
fyrsti forstöðumaður Norræna
hússíns frá 1. janúar 1966 að
telja.
Talið snerist fyrst að hinum
nýafstöðnu bæjar- og sveitar-
stjórnarkosningum í Noregi. '
Kvaðst Borten vera ánægður '
með úrslitin, sem hefðu verið I
viðunandi fyrir stjórn hans. !
Hann kvað’ engar verulegar
breytingar hafa orðið á styrk-
leikahlutföllum flokkanna.
,,Ef við s'kiptum flokkunum i
tvo hópa, þannig, að vinstri
flokkarnir þrír séu í öðrum, en
stuðningsflokkar ríkisstjórnar-
innar í hinum, þá kom í Ijós, að
hvorugur hópurinn hafði bætt
aðstöðu sína að ráði. Þó voru
úrsli in heldur hag .æðarl ríkis-
stjórninni.
Nokkur, breyting varð á styrk-
leikahlutföllum stjórriai flokk-
anna innbyrðis. Miðfiokkurinn
(flokkur Bortens) og Vinstri-
flokkurinn unnu nokkuð á, en
hins vegar ;apaði Hægri flokk-
urinn nokkuð. Kristilegi þjóðar-
flokkurinn bæt i, og nokkru við
sig.
Úisli.in hafa ekki valdið nein-
um breytingum í norskum stjórn
máluro .g engar breytingar ve:ða
á samvinnu stjórnarflokkanna.
Við jáum "70 hvað setur í k -n-
ingunum tii Stórþingsins-18:6j‘'.
í>á vék Per Boríen að fund;
forsætisráðherranna í Reykja-
vík og kvað hann fyrst og frest
haldinn til unditbún'ngs fund-
Framh. á bls. 28
Finnland ekki tekið ákvörðun um að
ild Álandseyja að Norðurlandaráði
— Þáttur íslands í norrœnu samstarfi
mjög mikilvœgur — sagði Rafael Paasio,
forsœtisráðherra Finnlands
ÞÁTTUR íslands í norrænu
samstarfi er mjög mikilvæg-
ur. Það er lítið land, eins og
hin Norðurlöndin, en með
samstarfi sínu geta þau
fengið miklu áorkað. Þannig
komst Rafael Passio forsæt-
isráðherra Finnlands m.a. að
orði, er blaðamaður Morg-
unhlaðsins hitti hann að máli
á herbergi hans að Hótel
Sögu í gær.
— Hvert hialdi'ð þér, herra
forsætíisiriáðlherra, að verðd mikil-
vægustu málin á fundi ykbar
fonsiætisráðihierria Norðurla'nd-
anna ,nú?
— Það verða mörg mismuin-
andi siamnorræn mál einfcum
viðskip'talegs eðlis. í»á verður ef
t'il vill eninfremur rætt um fram-
tíiðarþróun Norðurlandairáðis og
kannski um hugsanlega þátttöku
Færeyjia í því.
— Hvað vilduð þér segja um
Álandgieyjar með tilliti til þessa
m.ál;s. Nú enu uppi raddir um,
að þær haifi siína sérstöðu og
hafi áhugia á því, að fá fuiHtrúia
í Norðurl'a,ndaráði?
— Það mál er óútkljáð, en er
nú til atihugunar ú Finnla’ndi og
af Finnlands hálfu hefur en.gin
ákvörðun verið tekin í því enn
þá.
— Málefni Fríverzluniarbianda
lagsins, þar sem Finnland er
aiukaaðili, eru nú mjög í deigl-
unni vegnia umsótkniar B.r,et'landis
og fleiri rlkja EFTA um imn-
göngu í Efnaihagsba.ndalaig Ev-
rópu. Hver er afstaða Finna í
þessu efni?
— Eins og siakÍT stianda er að-
eins u.nnt að bíða og sjá, hvað
verö'ur um umsóknir Bretlands
og skandinaviskiu landanna', Dan
merkur, Noregs og Svilþj'óðiar.
Þar til svar fæst við þeirri
spurningu, verður aðsins að
bíða átekit'a.
— Fyrir nokkrum dög.um
flutiti Karjalain,en utanrikisróð-
hetrria Finnlands ræðu á Aills-
herjarþingi Sameinuðu þjóða.nna,
þiar sem hann iskor'aði á Bánda-
ríkin að hættia spr'engj.uáriásum
á Norður-'Víetna'm. Fólst í þessu
ntíkk'ur brey'ting á afsitöðu
Finn,a í þessu mikilvæga miáli?
— Nei, þair var ekki um neinia
'breyt'ingu að ræða. Styrjöldin í
.Víetniam felur í isér mikla hættiu
fyrir heimsfriðinn og að hætta
sprengjuiánásunum er einhver
fy.rsti áfan.ginn, sem verður að
nást í því skyrii, að f-riði verði
komið á þar.
— Hvað vilduð þér ^segja um
samskipti Finna og ís'lendiniga
nú?
— Saimskipti þjóðanna á
sviði verzlunar og í menningar
Rafaeíl Paasio foraætisráðberra Finmlanids og Jón Kjartamsfc-
on, fortjóri, aðalræðisimaðuir Finna á íalandi við komu for-
sætisráðhenrt*nisi til Keflavik urflugvalllax.
svipuðum hætti og verið hefur.
Aukin norræn efnahags-
málum hafa haldið áfram með A Þes'su áh hefur ekki tekizt
— eins ved með verzliu.narviðiskipti
og áður, sökum þes að síldveið
ar ís'lendinga hafa ekki gemg-
ið eins vel og undanfarin ár.
Af Oikkar hálfu ríkir hins veg-
ar mikil' ánægja yfir því, hve
góður markaður hefur jafnan
Framh. á bls. 23
Víetnam-málir.u. Álítið þér að
til samnorrænner afstóðu komi
í því máli?
— Það mun hafa verið ger'ð
tilraun í þessu efni milli for-
stæisráðherranna á Norðurlanda
fundi í Kaupmannahöfn 1966- en
samkomulag varð ekki um mál-
ið og ég hela að það verði ekki
rætt á þessum fundi okkar hér
og nú. Hitt er svo annað mál að
þegar er hafin samvinna starfs-
m.inna uVnríkisráðuneyta ailra
Norðurlanda um, hvað löndin
gætu sarueiginlega gert fyrir
Víetnam, þegar strí'ðinu þar lýk-
ur. til þess ?.ð bvggja landið upp
og reisa það úr rústum styrjald-
arinnar. Á þingi Sameinuðu
þjóðanna hafa sænsku, dönsku
og norsku utanríkisráðherrarn-
ir tekið nokkunn veginn svipaða
afstöðu til þessa máls, þar sem
við óskum að loftárásunum á
Framh. á bls. 23
_____________________ Til hægri er Per Borten, forsætisráðherra Norðmanna.
Islendingar og Norðmenn hafi nána
samvinnu ásviði sjávarútvegsmála
samvinna og Færeyjamáiiö
— eru þýðingarmestu málin á þessum fundi frá sjónarmiði
Dana, segir Jens Otto Krag
— ÞAÐ er skoðun mín að
norræn samvinna eigi að vera
bæði á hinu menningarlega
og hinu efnahagslega sviði,
sagði Jens Otto Krag í sam-
tali við blaðamann Mbl. í
íbúð sinni í Hótel Sögu í gær.
— Afstaða Dana er mjög já-
kvæð með tilliti til aukinnar
efnahagslegrar samvinnu,
sagði hann ennfremur.
— í þessu sambandi vildi ég
mega spyrja yður, herra forsætis-
rá'ðherra, hver afstaða yðar er
til SAS-málsins.
— Þið kallið það SAS-málið,
en við köllum það Loftleiðamál-
ið, sagði forsætisráðherrann bros
andi. — mín skoðun er sú að
á hinum fræga næturfundi í
Kaupmannahöfn hafi verið geng-
ið eins langt og hægt er til sam-
komulags og að þar unnu danski
formaðurinn, Sþivhþj ráðherra
og felenzkú ráðherrarnir mjóg
erfitt verk. Ég álít að vi'ð eigum
endanlega að ganga frá þessu
máli á forsætisráðherrafundin-
um, á þeim grundvelli, sem lagð-
ur var á fundi samgöngumálaráð-
herranna í Kaupmannahöfr. Það
var mjög erfitt að ná þessu sam-
komulagi og ég álít að lengra
verði ekki hægt að ganga í mál-
inu Loftleiðum í vil, sagði Krag
ráðherra.
— Ég vildi næst mega víkja að