Morgunblaðið - 08.10.1967, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 8. OKT. 1967
4-
Meiri og betri spretta
af kalksaltpétri en kjarna
Rætt við Guðmund Jónsson á
Hvanneyri um grasrækt
A HVANNEYRI í Andakíl
hafa undanfarin ár verið gerð-
ar alluimfangsmiklar grasrækt-
airtilrauniir bæði til þess að
kanna, hvaða áburðarblöndur
reynist staðháttum þar bezt;
hvort beit spilli túnum og hve
mi’kið; hvort hinar þungu land-
búnaðarvéla.r þjappi jarðvegin-
um of mikið saman og hvaða
grasfræ gefi beztan ánangur.
Tilraunir á 1500—1600 reitum
Við áttum í sumar tal við
Guðmuind Jónsson, skólastjóra
bændaskólans, um niðurstöður
og þýðingu þessara tilrauna.
— Grasræktarran-nsóknir
hafa nú verið gerðar hér um 13
ána skeið og hefur Magnús Ósk
arsson búfræðingur umsjón
með þeim, en hann er því m.ið-
ut fjarverandi nú. Slíkar til-
raunir krefjast mjög mikils
landrýmis, því að jafnan verð-
ur að taka nýtt land undir
nýjar tilraunir til þess að rétt-
ur samanburður fáist.
— Tilraunirnar fa.ra nú fram
á yfir 10 ha svæði, sem skipt er
í 1500—1600 reiti, og árafjöldi
þeirra er mismunandi, frá 8 og
upp í 12 ár..
Kalksaltpéturinn gefur betra
og meira gras
Asamt Jóni Snæbjörnssyni
búfræðingi fór Guðmundur
með okkur um tilraunasvæðið.
Unnið va.r að því að slá reiti,
þar sem sam.anburðu.r va.r
gerður á mism.unandi magni .■*
kjarnaáburði annars vegar og
kalksaltpétri hins vega.r. Þar
var sjón sögu ríkari og mis-
munurinn mikill, að hann var
sýnilegur hver.jum manni og
raunar óþa.rfi að spyrja, hvort
kalksaltpétur eða kjarn.i hefði
verið borinn á þennan eða hinn
reitinn.
— Við höfum uppskerutölur
frá sjö sl. árum og miðað við
120 kg í ha er mismunurinn 6
hestburðir af heyi, a.uk þess
sem grassamsetningin er allt
önnur og betri í kalksaltpéturs-
reitunum, m.a. er meira af
kalsíum í þeim reitum. Upp-
skeran er m.öo. meiri og betri.
— Uppsfceran á kjar.na.reitun
um var svipuð fyrstu árin, en
hefur síðan farið minnkandi í
hlutfalli við kalksaltpétur, og
er ekki fyllilega ljóst, hvort
sprettan sé fcomin í jafnvægi
eða eigi enn eftir að minnka.
A sl. ári reyndist kja.rninn bezt,
þair sem 120 kg höfðu verið bor
in á í ha.
— Men.n vita ekki til fulln-
Vigtun á heyi.
ustu, hvað veldur þessum mis-
mun. Sumir telja, að hann staifi
af skrrti á kalki, en engin ó-
yggjandi sönnun hefur fenigizt
fyrir því enn sem komið er.
Hins vega.r geta menn dregið
þær ályktanir, að kalksaltpét-
urinn gefi betra og meira gras,
og bændur eru óánægðir með
kjarnann og ha.fa ekki fengið
annan áburð að gagni í hans
stað.
Kalk án fosfors þýðingarlaust
Þa.r spölkorn frá voru til-
raunh með fosfor og kalk og
mikilvægd þess að bera fosfor
í jarðveginn. Þa.r s-em fosfor
ha.fði ekki verið borinn á, var
sprettan lítil eða engin; hins
vegar var hún bezt, þar sem
hvort tveggja var borið á.
— Foesfori.nn situr fastur í
ja.rðveginum í ýmsum efnasam-
böndum, svo að plönturnar
geta ekki náð honum. Hins
vegar var álitið, að kalkið
mundi auka rotnumina og gera
plöntunum kleift að n>á fosfórn-
um. Niðurstaðan er hins vegar
sú, að kalk án fosfórs er þýð-
ingarlaust, en eyfcur hins veg-
air- ræktunina með fosfór.
Samanþjöppun jarðvegs
— vökvun túna
Þar sem við vorurn seint á
ferðinni var búið að slá mikið
aif reitun.um, en eigi að síður
va.r í senn skemmtilegt og fróð
legt að ganga um tilraunasvæð
ið og fá ýmsar vís.bendin:gar.
— Sl. vor hófum við tiiraun-
ir með samanþjöppun á jarð-
vegi -vegna hinna þungu land-
búnaðarvéla og áhrif þess á
uppckeruna. Raunhæfra niður-
staðna er ekki að vænta fyrr en
eftir þrjú ti.l fimm ár. Einnig
höfu.m við athugað áhTÍf múga-
véla á sprettuna til að kanma,
hvaða áhriif það hefur, hvernig
þær rifa upp jarðveginn. Nið-
urstöður síðustu þriggja ára
eru þær, að á þeim reitum, sem
rakaðir eru með hrífum, fást
átta hestburðum betri upp-
skera en hinum, sem farið hef-
u.r verið yfir með múgvél sex
sinnum.
— Þá erum við með ýmsa
erlenda stofna af grasfræi, en
þei.r eru engir til innlendir.
Þeir eru að sjálfsögðu mismun-
andi bæði að uppskeru og vetr
arþoli. Ég tel, að við höfum
verið allt of sofa.ndi á verðin-
um í þessu efni, við verðum að
gera tilraunir með sem flesta
sbofna og koma slí'kum ti.lraun-
um upp sem víð.ast á landinu,
einnig í samb .ndi við kal.
— Þá þyrfti að taka upp til-
raunir norðan lands og austan
með vökvun túna. Að líkind-
um rignir tvöfalt eða þrefalt
meira hér sunnan lands, svo að
þýðinigairlítið er að taka þær
Rafveitustjóri
Starf rafveitustjóra Austurlandsveitu með aðsetri
að Egilsstöðum er laus til umsóknar. Umsóknir
frá rafmagnsverkfræðingum eða rafmagnstækni-
fræðingum berist til Rafmagnsveitu ríkisins, Lauga
vegi 116, Reykjavík, fyrir 17. þ.m. Upplýsingar
um starfið veittar á sama stað.
Rafmagnsveitur ríkisins.
Staða aðstoðarlæknis
við lyflækningadeild Borgarspítalans, er laus til
umsóknar.
Staðan veitist frá 15. nóv. n.k.
Laun samkv. samningi Reykjavíkurborgar og
Læknafélags Reykjavíkur.
Upplýsingar varðandi stöðuna veitir yfirlæknir
deildarinnar. Umsóknir, ásamt upplýsingum um
námsferil og fyrri störf sendist Sjúkrahúsnefnd
Reykjavíkur, Heilsuverndarstöðinni fyrir 10. nóv.
Reykjavík, 6. okt. 1967.
Sjúkrahúsnefnd Reykjavíkur.
Skólastjórahjónin á Hvanneyri,
Guðmundur Jónsson og Ragn-
hildur Ólafsdóttir.
upp hér. Annars hefð-um við
gert það.
Réttur áburður bætir
beitilöndin
Þá ba.rst ta.lið að vorbeit á
túnum og beit almennt, svo og
áburða.rnotkun á beitilöndum.
— Við höfum gert tilraunir
með því að bera áburð á mýr-
lendi. Með því að bera 30 kg
af fosfór á ha jókst uppsker.an
um 12 hestiburði, en um 23,5
með þvi að bera 70 kg af köfn-
una.refni á með fosfórnuim. Síð-
an var beitt á reitinn og mælt,
hvað bitið var. Virðist ekkert
ha.fa verið bitið af þeim reit-
um, sem eru óábornir, en 12
hestburðir af fosfórreitunum
og 21 af fosfór- og köfnunar-
efnisreitunum.
— Þetta sýni.r ljósleg.a, hvern
iig í senn er hægt að bæta og
auka beitilöndin með rétbri á-
burðarnotkun. Þetta er hrá-
bla.ut mýri, — en uppskeran
hefuir aukizt mjög mikið. Og
þetta hefur þeim mun meiri
þýðingu, þa.r sem núna þreng-
ist mjög að í afréttunum og
menn er.u í vandræðum með
beit.
Vorbeitin dregur mjög úr
uppskeru
— Bæði af tilraunum og
pra.ktískri reynslu veit ég, að
vorbeitin dregur mjög úr upp-
skerun.ni, auk þess sem gra.s-
tegundirna.r verða verri. Mér
kæmi ekki á óvart, þótt upp-
skeran minn.kaði frá ári til árs.
'Núna erum við með tilraunir í
gangi til að athuga s.kað.a vor-
beitarinna.r, en niðurstöður fást
ekki fyr.r en að nokkrum árum
liðnum.
— Á þessu stigi er ekki hægt
að segja mikið meira uim áhrif
vorbeitarinnar, en þetta eru
svipaðar niðurstöður og hjá
Kristjáni Jónssyni á Nesi í
Fnjóskadal í þeim tilra.unum,
lllllMIIII I III I I
i iii niiiiiinii
^2>allett
LEIKFIMI_____
JAZZ-BALLETT
Frá DANSKIN
Búningar
Sokkabuxur
Netbuxur
Dansbelti
ýk Margir litir
•jfc- Allar stærðir
Frá GAMBA
Æfingaskór
Svartir, bleikir, hvitir
Táskór
Ballet-töskur
^2>alli’ftl?úi) in
SÍMI 1-30-76
1111111 n 111 lll i