Morgunblaðið - 04.03.1971, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 4. MARZ 1971
Með ofbeit hverfur fyrst skógrurinn og siðan hinn lágrvaxnari og
veikhyggðari gróður.
— Maður líttu
þér nær
Framhald af bls. 11.
Iögum. Enda er samstaða fjár-
eigenda ósannfærandi.
Ég nefni þessi dæmi um trassa
skap og ósamstöðu, vegna þess
að ég held, að ef samstaða væri
í góðu lagi, gætu þeir bætt fyr-
ir sér með bví að beita sér fyr-
ir aukinni áburðargjöf á þau
svæði, sem fénaður þeirra geng-
ur.
Sé fjallað frekar um Þingvalla
svæðið, þá er það fyrst þjóðgarð
urinn. Forsjá hans er í
höndum Þingvallanefndar,
þriggja manna nefnd valin-
kunnra manna, skipaðri af Ai-
þingi. Þjóðgarðsvörður sér síð-
an um dagiega framkvæmda-
stjórn. Þessir aðilar allir virð-
ast hafa haft fullan hug á end-
urbótum, en eins og viðar, ekki
haft nema mjög takmarkað fé til
ráðstöfunar. Nú er fyrirhuguð
þjóðhátíð á Þingvöllum 1974, og
ætla má að hún reki á eftir
framkvæmdum.
Nauðsyn mun vera á þvi að
girða varanlega þann hluta, sem
eftir er að endurnýja, og færa
um leið á betra girðingarstæði
og út til marka hins fyrirhug-
aða friðunarsvæðis, bæði við
Gjábakka og Bolabás. Raunar
þarf ekki að taka neitt frekar
fram um þetta. Aðalatriðið er, að
fénaður nái ekki að komast inn
á friðaða svæðið.
★
Hyggilegt væri að beita Iög-
um um ítölu. bæði í afréttar- og
heimalöndum I Grafningshreppi.
Á það raunar við víðar um SV
land. Að takmarka fénað á viss-
um stöðum á sér fulla stoð í lög-
um, og því skyldi þeim ekki
beitt á strangasta hátt, þegar
þörf krefur. Rétt væri einnig af
íbúum Grafningshrepps, og ef
til vill fleiri sveitarfélögum að
krefjast ítölu í lönd aðliggjandi
héraða.
Sýslunefndir Gullbríngu- og
Kjósarsýslu, Árnessýslu og
gróðurvemdarnefndir þessara |
sýslna þyrftu að íhuga þessi mál
gaumgæfilega nú þegar.
Á Nesjum og Nesjavöllum
væri æskilegast að Ieggja fjár-
búskap niður í núverandi mynd,
og þarf ekki frekar skýringa
við, þegar litið er á heimalönd
þessara jarða.
Nú spyrja vist flestir, hvað
eiga þessir bændur að gera, sem
sviptir væru lífsbjörg sinni
á þennan hátt.
Því má svara til, að hið opin-
bera yrði auðvitað að hlaupa
þar undir bagga. Til dæmis að
styrkja bændurna til að taka
upp nýjar búgreinar, sem yrðu
þeim ekki síður arðbærar.
Víst er að fénaður nágranna-
byggða veldur Grafningsbænd-
um þungum búsif jum. Dæmi eru
sögð til, að fleiri hundruð fjár
írá sama aðila úr nágrenninu
gangi í sumarhögum Grafnings-
bænda.
Af framansögðu má sjá, að
nú þegar þyrfti að snúa við
blaði og bæta fyrir landspjöll-
in.
Ég býst við, að einhverjum
finnist að sér vegið að ósekju,
en það verður svo að vera. Aðal
atriðið er að hreytfa þessu máli.
★
Vísindamenn á hinum ýmsu
sviðum ræktunar ættu að Iáta
heyra meira frá sér framvegis,
en þeir haia hingað til gert. Ef
við fáum ekki ráð frá þeim,
hvert skal þá Ieita?
Það er raunar þægilegt að
fljóta sofandi, meðan ekkert
bjátar á, en feigðarósinn er ;
ekki langt undan í framantöld- I
um málum.
Við berum oft fram þá afsök-
un á getuleysi okkar í ræktun-
armálum, að forfeður okkar hafi
farið illa með landið sitt. En
þeir hafa afsökun. Lifsbarátta
þeirra var hörð, þekkingarskort
ur, fátækt og óáran hrjáði þá,
og þar Ofan á verkfæraleysi.
Þessum hlutum er ekki til að
dreifa í dag og ber okkur því
skylda til að halda vöku okkar.
Við höfum enga aísökun. Hlut-
fallslega held ég, að við höfum
dregizt aftur úr, séu aðstæður
allar metnar.
Hin raunverulega ræktunar-
menning hefir ekki verið til
staðar hjá Islendingum, en okk-
ur á ekki að nægja að skila
landinu i hendur niðjunum í
sama ástandi og við tókum við
þvi, heldur skulum við leggja
allt kapp á að skila því marg-
falt betra.
Stjórnmálaflokkar á Indlandi hafa hver sitt merki, þar sem ó'nsir og óskrifandi eru 72%
þjó rinnar. í efri röð ern (talið f ' vinstri) merki Nýja Ko ngressflokksins, Mao-sinna, Swa-
trantaflokksins og Jan Sangh. Neðri röð: Gamli Kongressflokkurinn, Moskvu-kommúnistar,
Praja-sósialistar og Samyukta-sósialistar.
- Indland
Framhald af bls. 17.
ið hana þeim sökum, að hún
ætli að færa Indland í herbúð
ir kommúnista. Aðrir segja,
að hún hafi alltof mikil völd
og keppi að ennþá meiri völd-
um. Yfirleitt virðast andstæð
ingar hennar sammála um það
eitt að víkja henni frá. Frá
vinstrisínnum hefur frú
Gandhi mætt lítilli andstöðu,
og þeir virðast sannfærðir
um að hún muni gera róttæk
ar ráðstafanir fil að skerða
einkarétt og stuðla að jafn-
ari skiptingu þjóðarteknanna
nái hún hreinum þingmeiri-
hluta.
Ef frú Gandhi nær hrein-
um þingmeirihluta má ef til
vifl vænta þess, að gerð-
ar verði róttækar ráð-
stafanir til þess að ráða
bót á þeim erfiðieikum, sem
blasa við hvert sem litið er.
Mikilla umbóta er þörf í efna
hagsmálum og ráða þarf bót á
mikilli skriffinnsku, sem er
dragbítur á framfarir. 1 Vest
ur-Bengal hefur legið við
byltingu maoista, sem hafa
haft sig mikið í frammi, og
í Kalkútta og nágrenni. Mörg-
um fyrirtækjum hefur verið
lokað í Vestur-Bengal, at-
vinnuleysi hefur aukizt og
dregið hefur úr framleiðslu,
og fari svo að marxistar nái
völdunum í fylkinu er talið
víst, að ástandið versni. Mik-
ið er komið undir því, hvem-
ig frú Gandhi snýst við þess-
um vandamálum, ef hún held
ur völdunum, hvort sem það
verður með hreinum þing-
meirihluta eða ekki. Óttazt er
að sýni frú Gandhi ekki nógu
mikla röggsemi, geti landið lið
azt í sundur og jafnvel að
kommúnistar eða hægrisinnar
reyni að hrifsa til sín völd-
in.
Járniðnaðarmenn
Nú þegar óskum við að ráða nokkra járnsmiði, lagtæka menn
er geta rafsoðið og aðstoðarmenn.
VÉLSMIÐJAN NORMI S.F..
Súðarvogi 26, sími 33110.
Skotfélagar
Febrúarkeppnin fer fram í Laugardals-
höllinni í kvöld kl. 9.00.
Stjórnín.
— Fundir
Framhald af bls. 15.
ity College, þar sem loks bar
saimian fumdum okkar uingfrú
Bemadettu Devliin og min, en
haifði ætlað mér að haía tall af
bemmi í fainigelsimiu í Armaigh og
haifði haift þó nokkna tilbwrði
í þá veru. Nú kom þetta aHt
upp í hemduirmiair á mér eios oig
allt aimnað í þessairi kyná'egu
borg í verulegu stórborgair-
siniði.
Forseti sögufélagsiinis, Ðonuell
Deeny, umgfrú Bermiad'otte, þiing
koraa í Westminister, dr. Noel
Browrae Dail-þmgrraaðuir og
Lord Lomigford sátu á ræðu-
maonisistólium fyrir miðju. Fyrsit
ur talaði forsefi saimkomiuminjar
og raefndi hamm erindi sitt:
„Ulster — eogan málaifolkk í
bráð“. Þá talaði Lord Lomig-
ford og lýsti riti þeirra félaiga,
hann raotaði tækifærið til að
leggja hart að brezku stjóm-
iinirai eimmnitt úr þessum ræðu-
stóli aið hún léti það ótvírætt
í Ijósi að hún liði önn fjrrir
sameinað írland. Ofbeldi kæmi
ekki til greiraa, Sunmilendin.gar
yrðu að sarantfæra Narðl'eind-
imiga um viiraáttu og góðvitld og
brezk stjómarvöld yrðu knúin
til að færa þeiim réttarbætur
sem dyggðu.
Það var troðtfuffit út úr dyr-
um í prófsial Hásikólainis og all-
ar ræðurniar snerust að meistu
leyti um enduirsameiiniiiragu ír-
lamds á þassiari 201. ársistetfnu
Sögufél'agsóiras. Þriðji ræðu-
maðuir vair Bemiadette. Húm
hefur þægilega og viðfelda
rödd, ber hraft á etf hún sækir
í sig veðrið og segiir fymdni eða
skirfitliur á kumpánlegam hátt,
getuir verið hvöss í tilsvari og
höggið nærri andstæðingi, etf
því er að skipta. Aniraars er
húm staiklega meimleysisleg,
leiikur aldrei upp fyrir sig, ef
svo mætti segja, bætiir hvorki
við hæð símia né rödd, er sam.a
látlaiuisa Skólaistúlkiain (á rétit-
um giftiinigaraldri, myndum við
baeta við) á þriðja hásikólaári,
kammiske dálítið kotroskim (al'la
daga er ég þó kornim á þinig!)
em í söanu aindránini kvemilega
tlldursöm í klæðabuirði og keim
uir jatfmiamhairðam upp uim siig
með sérstöku skeytiiragarleysi.
Ekki dæmigerður brezkur há-
skólaistúdent, hún er í Kiogs
College í Belfast næst að virð-
imgu við Trim.ity College í Dubl
im. Miklu nær fkmisit mér að
likja hemmi við þimigeyska
heiimiaisætu, sem hetfuir veirið á
hússtjórmiam'ámiskeiði á Akur-
eyri eða Blömduósi. Ég biðst
aofsökuiniar að ég fjölyrði, em
mér varð starsýnit á stúlkuiraa.
Á umdan bemirai taflaði Dr.
Browne, serna kynnti umigfrúma
mieð nokkruim orðum. Hann fu/U
vissaði Longford um að eragum
stjórnirraálaflofcki kaemi til hugar
að leysa vandræðin með ofbeldi
og greiða fyrir samieiningu ír-
lands alis. Hann fór lotfsamleg-
um orðum um áhrif borgarrétt-
ar baráttu (Civil Rigbtis Moye-
mierat) umigfrú Bemadetitu, sem
hafði slegið á sundu'rþýfcki ó-
iítoa trúfflokka í Norðumlandi,
sett niður endalauist karp og
sætt deilutr mieð einlföldum
rraarkmiðum eins og: „eitt at-
kvæði — einn maður.“
Aðskilraaðarmúrinm var
grumdvallaður frá suðri 1937,
þegar 26 sýsliur samþykktu
stjórraarskrá sem við búum við
emm. Þess vegna þuirfum við að
byrja á því að nerraa hairaa úr
gildi. Kirkjam er helduir ekki
„stikkfrí“, hún belduir uppi
„apartlheid“, Skiflur írsk böm
frá írskum börmum. Orðum dr.
Browrae’s var tekið með lótfa-
taiki. En meimimgin, hélt dr.
Brownie áfram, leiðtogair lýð-
veldiis okkar hatfá verið fedmm-
ir við að breyta stjórraar-
skrárani. Cosegrase, De Valera,
McBride, Cosrtello og Lymch, all
ir kimokuðu sér við að fórmia
umdirgef.rai siinmi við kaþólsika
kirkju, þegrarétt henmar og
þjóðfélagsstöðu tiil að ryðja
forauit fyrdr samneimiinigu ír'liamds.
Hamin sagði að engiinm Summom-
maður hefði hreyft fiingur til
að gena drög að miýnri stjórmar-
skrá sem kaemá til móts við
Skelfda mótmælemdur í No-rð-
ur-sýsliunum sex.
Ungfrúnni var fagnað m,eð
lömgu lófataki, þegair hún stóð
upp. Hún sagðiist þakka um-
mæli dr. Brownie’s og taka undir
þau. Hér væri sairaraarlega ekki
um auðveldam hlut að ræða.
Það sem Drottiinm hefði sam,-
eiiraað mættu menmi.miix ekki
sundurskilja — ekki eimu
sirani með stjórraairskár! Ekki
þröngvum viS okkar í fang-
ið á ykkur, og efcki takið þið
okkur m,eð valdi. (Miikill hliát-
ur). Svo hér er fátt til bjarigar.
En byrjuim á því að nem-a í
bunt hvemn sraefil atf stjórnar-
kerfirau í raorðri og látuim það
í suðri fjúka. Sairanileikurifnm er,
sagði hún, að við erum ekki
húsbændur á okkar heimili. og
ég segi fyrir mig. að ég fimm
lítimin m,un á því að þræia und-
Lr brezka stjórn eða Friri'kis-
stjórin eða jatfnvel Grætraevjar-
stjórrn. allra 32 sýslmia lamdsdin>s.
Við verðum að fá vinmandi
fólki beggja megin við mairfca-
límuna í hemdur yfiirstjóm tækj
amiraa. sem við vimmum með,
verksmiðjor lamdsins. Vita-
skuld fælast frjálslyndir ka-
þóliskiir kriistiflegir jaifeaðar-
menm hvar sem þeiir kumm,a að
lumia á eimihverju í 26 sýslum-
um, em þetta eir eima lau,sm,im:
Látið þið verkamenmimia fá
verksmiðjurraar, þeir hatfa rétt-
inm tdl að vimiraa og þeir ei'ga
máttiran — látum þá í herr<ams
niaifrai virraa. Við sikuflium setja
okkur í spor kirkjummiatr, við
sfcuLuim stíga sem fastaist í smor
Charlie Haiughley’s, sam vafa-
laiusit . verðuir næst’ Taoiseach
lýðveldisins. Þið þekkið mamrn-
itran? Em dæmið hamin ekki eftir
fraimbuirði vitmia eða hairas sjálfs.
Hér hetfur aldrei verið borim
nú alin nokkuT sál, sem
dæmir eftiir staðreyndunum.
(Mikið lófaitak). Ræðumaður
dróg nú saimiam mál sitt og
komst aið þeinri niðurstöðu:
Hér gildir ekki að stofea til
tilraunar með nýja frjálts-
1 ynd a lýðveldisstjóm, heldur
frelsi uniniaindi þjóð í samfélatgi
féliaigsihyggju.
VIÐTALIÐ
Eftir ræðurniar gatfst stutt
stumd til tedrykkju. Ég sagði
Benraadettu. að hún mætfti vita
sem nokkriir aðrir vissu. m. a.
samþimigmaður henmiair, Gerry
Fitrt, að ég hetfði reymit að ná
tali af henmi í fanigelisiinu í
Armagh. — „Hvers vegn,a í
famgelsimu?" spu-rði húm. Tifl
skýrimgar gat ‘ég um voinbrigði
blaðaimairaniammia út atf fréttimmi
í Daily Mirror. Hún taldi það
hégómamál. „Virakoma min,
Brid Mahan,“ héTt ég átfram,
„sem Skriíair barmiasöguir Og
kveminiadálkinin í Iriisih Times,
viffi láta bókina, sem þér eiruð
að slkritfa, heita: „Hvað kostar
famigaklefi?“ „Hvað veit hún
um það sem ég Skrifa? — Anm-
airs verðuir bið á því, að ég
sendi nýja bók í premit. Ég er
ánægð með: Hvað kostar sála
mín? — í bifli. É,g kem eimmitt
að þessu f samitali við David
Frost seimiraa í kvöld í B.B.C. í
Lomdom." Hvort við töluðuim
lemgur eða skemur, þá var það
í þessum dúr við þægilega te-
drykkju í Trimity, em kl. 9 svo
gott sem á slagimiu vair sú stutta
mætt í Lomdorn i þætti Davids
Frost’s. Skrapp á milli í flu.g-
vél.
Einis og Pat sa,gði í Belfast:
„Bernie er óútreifcraa'nfl,e,g.“ Hnm
hefur öðlast mifcla lífsreyslu,
þssi komximga stúlka. Húm sver
sig í ættiraa til Graimme Ni
Mhaille frá Mayo. Húm ætti
það til að segja við El'ísabetu
drottmimgu edm,s og Gráimme við
formóður drottniiiragar. „Um
upphefð bið ég þig ekki, því
sjálf er ég dirotitinimg á minu
skipi* og stæði að .wo búmu
upp frá krásumum í Wetmimst-
er.
Lokið á Skólastíkumessu á
Þorra.