Morgunblaðið - 05.08.1971, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 5. AGÚST 1971
Öryrkja-
bandalagið
10 ára
ÖRYRKJABANDALAG Islands
verður tíu ára í ár og boðaði
stjóm þess til fundar með frétta-
moanum í gær af þessu tilefui.
Guðmundur Löve, fram-
kvæmdastj. bandalag'sinis, flutti
skýrslu þar um skrifstofu- og fé-
iagsmál þess. í bandalagitmi exu
nú 10 félög. Fyrstu árim var
starf þess >að annast fyrirgreiðslu
öryrkja, svo sem atviimu-,
síkatta-, húsnæðis- og trygginga-
mál.
Skömmu eftir stofnun banda-
lagsins gerðist það aðili að end-
urbæfingarsambandi Norður-
landa og 10. þing þess, er haldið
var í Reylkj avík 1970, var jafn-
framt það fjölmenmasta. Það er
einnig aðili að alþjóðaendurhæf-
ingasambandinu, „Rehabilitation
International".
Stjóm bandalagsins hefur alla
tíð fylgzt með stænri verkefnum
félaganina og stutt þau við stjóm
Völd og Alþingi. Frá 1962 beitti
stjórnin sér fyrir, að styrkur til
reksturs og bygginga öryrkja-
stofniana yrði aukinn og voru
endurhæfinigarlög samþykkt á
Alþingi sl. ár. Samvinna við
Trygginigastofnun rí'kisims hefur
og verið góð. og hafði hún áður
en endurhæfingarráð tók til
starfa, samráð við stjórnima um
veitinigu styrkja og lána úr erfða
fjársjóði til aðildarfélaganna.
1964 tók bandalagið að sér alla
öryrkjanmia, því að þeir hafa
misist starfsgmndvöllinn, sem
heilbrigðir hafa. Rannisókn hefur
og leitt í ljós, að öryrkjar á fs-
lamidi hafa búið í lélegra hús-
niæði en ann.ars staðar.
Árið 1963 voru gerð lög fyrir
öryrkja og var erfðafjánsjóði
heimilað að lána til húsbyggmga
öryrkja. Borgarráð úthlutaði
bandalaginu þá góðri lóð við Há-
tún, en ekki var þá ætlunin að
byggja á henini allri. En nú er
búið að byggja eina blokk upp
á 9 hæðir og önrnur er þegar fok-
Stjórn hússins.
fyrirgreiðslu vegna úthlutuniar
bifreiða til öryrkja og hefur haft
síðam.
1963 bauð Íslenzk-ameríska fé-
lagið að hingað kæmu tveir tón-
listarkeninarar til að kenina fóstr-
um og öðrum er vildu kynna sér,
hvemig tónlist væri notuð við
lækmingu og þjálfun öryrkja.
f umferðanmálum hefur bainda
lagið haft samvinnu við umferð-
arnefnd og sent hemni upplýsing-
ar, sem borizt hafa erlendis frá
um slík efni. Á sl. ári voru og
samþykktar reglur um blimda
roenm og kymmtar almennimgi.
Núveramdi stjóm bandalagsinis
skipa: Andrés Gestsson frá
Blindrafélaginu, formaður; Sigríð
ur Ingimarisdóttir frá Styrktarfé-
lagi vangefinna, varaformaður;
Kristinm Bjömsson, Geðverndar-
félagi íslands, ritari; Ólöf Rík-
arðsdóttir, Sjálfsbjörg; gjaldkeri;
Oddur Ólafsson, SÍBS, meðstjórn
amdi; Vigfús Guniniarssom, Styirkt
arfélagi lamaðra og fatlaðra,
mieðstjórnandi, og Þórsteinm
Bjarnason, Blindravinafélagi ís-
lands, meðstjórnandi.
Oddur Ólafsson lækrnir, er for-
maður hússtjómar og hefur
gegnit þeim starfa frá upphafi.
Gerði hann stutta grein fyrir
húsnæðismálum bandalagsins, og
sagði meðal anmiars:
— Húsnæðismálin hafa verið
stærsta sameiginlega vandamál
Lítil stúlka sýnir útflutnings-
vöru bandalagsins.
held og glerjuð, og verða, er sú
síðari er tilbúin, nálægt 160
íbúðir komnar í gagnið. Eru
þetta tveggja og eins mamns
íbúðir með baði og eldunar-
plássi. í fyrstu blokkinmi eru
þær stærstu 55 fermetrar en
minmBtu 25. í blokk II er ætlundn
að breyta fyrirkomulaginu þanin-
ig, að minnstu íbúðirnar verði
sitærri, þ. e. 35 fm, en þær
stærstu minni, þ. e. 45 fm. Ætl-
unin er að flytja megi inn í
seinni blokkina vorið 1972 og
hefja þá strax byggimgu þriðja
hússinis. Að því loknu verða
komnar upp 240 íbúðir.
Styrkur borgarinnar til húsa-
ims hefur verið sem svaraði
gatnagerðargjaldi. Oddur sagði
ennifremur, að hanin vonaðist eft-
ir rekstrarfé frá því opinbera í
framtíðinmi. Upprunalega fékk
bandalagið stórgjafir frá Krist-
jáni Loftssyni og konu hans, 5
málljónir, og alls í gjafir 7—8
milljónir króna. Einnig gaf banda
lagið út Skuldabréf, þannig að
það tók lán frá tilvonandi íbúum
hússims í 5 ár með 8% vöxtum,
100.000 kr. fyfir minni íbúðirnar,
meira í þær Stærri. Meðam verið
er að greiða þetta niður, kvað
Oddur fjárhaginn vera þröngan.
Að loknium húsbyggingum hér í
borginnii kvað hann það vera
ætlunina að kanna þörf fyrir hús
byggingar öryrkja úti á landi og
Hús bandalagsins við Hátún.
snúa sér þá að slíkum verkefn-
um, ef fyrir hendi væru.
Auk íbúðanna, sem öryrkjar
leigja þanna (á frá 4.500 kr. til
6.800 kr. á mánuði), verða gisti-
herbergi á 1. hæð, sjö (tveggja
manna herbergi) ætluð fyrir
fólk, sem bíður eftir rannsókn í
sjúkrahúsum eða er að korna
þaðan. Einnig verður þar hjúkr-
unarkona viðloðandi fyrir fólk
þetta og einis fyrir íbúa hússins,
ef óskað er eftir slíku. Á níundu
hæðinni á að koma matsölustað-
ur, þar sem hægt er að kaupa
smámáltíðir, og setusalur, en
einis og sakir standa, er þar vimnu
stofa fyrir íbúana og er þar haf-
in framleiiðisla á greiðuhöldum úr
gærusfcinnum og er sú fram-
leiðsla þegar seld úr landi. Akk-
orðskaup er greitt fyrir tíma-
vinmuma og geta íbúamir komið
og farið eftir hentugleikum. Á
hverxi hæð er setustofa með sjón
varpi og síma og er sá kostmað-
ur með þvottahúsi í kjallara,
ljósi, hita og ræstimgu innifalinn
í húsaleigunni. Til að geta borg-
að hama hafa íbúar hússina feng-
ið bótahækkun sem svarar helm-
ingi og geta því átt heilar bætur
til að lifa af. Um 60% íbúanma
vinna úti. Það skal tekið fram,
sagði Oddur, að lokum, að þessí
hús eru á engan hátt stofnun,
heldur aðeins húsnæði, sem ör-
yrkjum er gert kleift að búa í,
húsnæði, sem hentar þörfum
þeirra.
í stjórn hússjóðs eru auk Odda
Svavar Pálsson, endurskoðandi;
Guðný Bjannadóttir, Tóroaa
Helgason, yfirlcéknir, og Hjálm-
ar Vilhjálmisson, ráðuneytisstjóri.
Nemenda-
skipti AFS
25 ára
UM þessar mundir eru liðin 25
ár síðan American Field Service
hóf nemendaskipti miili Banda-
ríkjanna og annarra landa og
hafa íslendingar verið þátttak-
endur í þeim síðan 1957. Kemur
þetta fram i fréttatilkynningu frá
AFS á íslandi.
í tilefni af 25 ára afmælinu
efnir AFS til ráðstefnu i Atlaintic
Ci'ty i New Jerisey dagana 15.—
19. september næstkomamdi og
ennfremur vep'ður afmæjlisimis
minnzt i hinum ýmsu deildum
AFS i Bandaríkj u'num. Er búizt
við þátttöku fjölda fyrrverandi
þátttakenda í nemendaskiptum
AFS á ráðstefnunni og mumiu þetr
jafnframt nota tækifærið til að
heimsækja viini og kunniingja á
þeim slóðum, sem þeir dvöldu á
við nám á vegum AFS.
Vagina þessa afmælis AFS mun
American Field Service á fs-
landi gangast fyrir hópferð til
New York hinn 9. september.
- Ályktun
Framhald af bls. 10
breytzt, þannig að nú er völ á
slíkum mönnum úr hópi náms-
manna sjálfra; t. d. meðal nem-
enda Tækniskólans o. fl. skóla.
Með því að sniðganga þennan
möguleika teljum við að ráð-
herra hafi brotið gegn tilgangi
laganna.
3) Stjórnir S.H.l. og S.Í.N.E.
skora á þá menn, sem ráðherra
hefur skipað x sjóðstjórn, sem
og varamenn þeirra, að segja
af sér þessu starfi svo að unnt
verði að skipa stjórnina í sam-
ræmi við lýðræðisreglur. Stjórn-
ir S.H.Í. og S.l.N.E. fela vara-
formanni S.H.l. og formanni
S.I.N.E., að koma þessari áskor-
un á framfæri við rétta aðila
með bréfum.
4) Ef þessi áskorun ber ekki
árangur fyrir 15. ágúst n. k.
álykta stjórnir S.H.Í. og S.Í.N.E.
að fulltrúar þeirra skuli leggja
niður störf í stjórn Lánasjóðs
þar tii lausn fæst á þessu
máU.“
1500 meginlandsbúar
á þjóðhátíðina í Eyjum
Stanzlausar flug- og skipaferðir
milli Eyja og lands næstu daga
FJÖLDI fólks mun fara frá meg-
inlandiinu á Þjóðhátíð Vestananina
eyja um helgina, en hún verður
haldin daga.na 6., 7. og 8. ágúst.
Um 1500 maruns hafa þegar pant-
að far með Flugfélagi íslands og
Herjólfi, sem mun sigla tvær ferð
ir á dag næstu daga milli Eyja
og Þorlákshafnar.
í dag fer Flugfélag fslands að
minnsta kosti 2 ferðir til Eyja, í
gær voru famar 5 ferðir og á!
föstudag er búið að panta í 13
ferðir, en alls hafa um 1300
manms pantað far með Flugfélag-
inu og um 200 með Herjólfi. —
Einnig munu Flugleiðir fljúga
með farþega á þjóðhátíðina frá
Flugskóla Helga Jónssonar og
hefur talsvert verið pa-ntað þar,
en Flugleiðir eru flugfélag frá
Eyj um.
— Hjarta-
flutningar
Frainhald af bls. 2
rannsaka kvikmyndina og
skipuleggja síðan aðgerðina.
Aðgerðin tefeur allis tvo til
þrjá tima. Hjartað er stöðvað
og hjarta- og lungnavél tekur
við hlutverki þess. Þegar
hjiartað hefiur verið opnað eru
fjarlsagðiir hlutar sogæðanna
í fótleggjtuinium ag þeiir siðan
græddir í hjartað. Aðgerðin
hefiur engin áhrif á blóðrás-
ina í fiótlagigjiunuim því að aðr
ar æðar þar geta tekið við
hluitverki æðanna sem eru
fjariægðar.
Að svo búnu þræðir sfeurð-
læfenirínn anrnan enda að-
feomuiæðariinnar imn í aðal-
h j artaslagæðina og hiinn end-
ann imn í kransæðima fiyrir
neðan staðitnn þar sem stí.fil-
an hefiur myndazt. Arangur-
inm er sá að sögn Effiliers, að
bióðið fer þégar í stað að
sfireyma aftur tiil hjartavöðv-
ans.
Sfeurðlæknar CLeveland-
sjúfcrahússins hafa firam-
kvæmt rúmilega 2.000 slíikar
aðgerðir og skuirðlœknar á
öðruirn stöðuim haCa fraim-
kvæmt þúsundxr í viðbót. 1
hópi þessara lækna eru tveir
brautryðjendur í hjartafluitn-
imiguim, Norman E. Shumway
jr. í Stanflord og Denton A.
Oooley í Houiston.
Flesfiir sjúikliinganinia í Cleve
land hafa þjáðst af óiæknandi
kramsæðas'júikdómuim. Um 50
sj'úklinigar hafa verið látniir
gangast umdiir skurðaðgerð eft
ir hjartaáfialiL Effler segfir, að
í mörgum tilvikum „bjangi að-
gerðin mannis'lífiuim þvi aö hún
kemrnr í veg fyrir dauða
hjartavöðvans.
Tíminn eimm og itarlegri
raninsðkniir munu ieiða í Ijós
hve haidigóðar sliikar æða-
græðsllur reyna.st. Efifler bend
ir hiins vegar á, að margir
sjúklimgar sem hafa verið ör-
fcumla hjartasjúklingar liifiniú
aftur eðiilegu og heilbrigðu
1-ífi.
Kunnur læknir við háskól-
ann í Los Angeles, Eliot Cord
ay, hefur lagt til að alrikis-
stjórn i-n leggi fram 660 miHij-
ónir dollara tll þess að setja
á iagigirnar miðstöðvar fyrtir
aðgerðir Efifiers. Corday sagði
á ársfumdi bandaríska lækna-
sambandsins, AMA, fiyrir
sfeemms.tu að slíkar aðgerðir
„mörkuðu tíimamót I barátit-
unni igegn maninsikæðaista
sjúkdómi banidax'istou þjóðar-
imnar.“