Morgunblaðið - 22.07.1981, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 22. JÚLÍ 1981
3
J.S. Winding, skipherra á Álafossi í brúnni á skipinu i Sundahöfn
SÍðdegÍS í gær. LjósDi.: RtKnar Axelmon.
Var tilkynnt að við
gætum litið svo á að
við værum handteknir
Jx; HGF aldrei kynnzt neinu
þessu liku og það var vissulega
heldur leiðinleg reynsla að vera
nánast handtekinn um borð i
skipi sinu og neitað um öll
íjarskipti vegna þessarar óút-
skýrðu leitar Tollga-zlunnar,"
sagði skipstjórinn á Alafossi, J.S.
Winding er blaðamaður ræddi við
hann.
„Það var klukkan 14.30 í fyrra-
dag að þyrla Landhelgisgæzlunnar
kom að skipinu 5 mílur suður af
Kötlutanga og áður en við vissum
hvað var að gerast sigu 5 menn, 2
frá Landhelgisgæzlunni og 3 frá
tollgæzlunni niður á þilfarið hjá
okkur. Okkur var tilkynnt að fram
tas
ZSSZXX.
Siða úr sjóferðabók Álafoss.
Neðst á siðunni segir svo: „Kl.
um 16.30 komu 2 stýrimenn frá
Landhelgisgæ8lu tslands og 3
tollverðir, með þyrlu og slökuðu
sér niður á þilfar skipsins.
Flugvélin var TF-RÁN. Eftir að
þeir komu um borð var skips-
höfn bðnnuð öll viðskipti við
land.“
ætti að fara leit i skipinu og okkur
bannað að hafa fjarskiptasamband
i land og jafnframt sagt að við
gætum litið svo á að við værum
handteknir. Við fengum engar
skýringar á þessum ósköpum og ef
það er satt, sem Tollgæzlan segir
nú, að þetta hafi verið æfing, hefði
mér fundizt eðlilegt að öðruvísi
hefði verið að henni staðið. Eins og
þessi leit fór fram er mér ómögu-
legt að skilja að um æfingu hafi
verið að ræða og þá er þetta orðið
dýrt spaug. Það hlýtur að kosta
dálaglegan skilding að fljúga með
fimm menn þessa vegalengd auk
þess sem þessi 3 tíma seinkun, sem
af „æfingunni" stafaði hlýtur að
kosta útgerðina einhverjar fjár-
upphæðir.
Það eru eðlilega allir sárir yfir
þessu, það var ekkert smygl í
skipinu, enda fannst ekkert við
„æfinguna“, engar skýringar hafa
verið gefnar okkur vegna þessa, en
það virðist mögulegt að Tollgæzlan
hafi fengið einhverjar sögur um
smygl frá Hamborg, þar sem við
vorum síðast, en hyernig það hefur
skeð, get ég ekki gert mér neina
grein fyrir. Ég hef siglt um
nokkurn tíma til íslands og líkað
það vel, en verð jafnframt að segja
að þessi reynsla getur ekki talizt
til þeirrar ánægjulegustu. Þá er ég
efins um að Tollgæzlan hafi laga-
legt leyfi til svona aðgerða,“ sagði
Winding að lokum.
Jónas Ragnarsson, 2. stýrimaður
tók í sama streng og skipstjórinn
og sagði áhöfnina vera verulega
óhressa með þessa aðför. Hann
sagði að skipverjar hefðu ekkert
við það að athuga að Tollgæzlan
ynni sín störf, en sættu sig á hinn
bóginn ekki við að með því væri
persónufrelsi þeirra skert, eins og
nú hefði verið gert. Ekkert ólöglegt
hefði verið í skipinu og ekkert
hefði komið fram, sem leiðrétti
svona vinnubrögð.
Nú bjóðum víð
HREINAN
ep:
frá FLORIDANA
næríngarríkan,
ljúffenganog
svalandí

Enn eín G-varan
ómíssandí í ferðalagíð.
TnTMjóIkureamsalan
Tollgæslan fer inn á nýjar brautir:
,vSkyndiárás“ úr lofti á
Alafoss úti á rúmsjó
Leitað i gámum úr Álafossi i Sundahöfn i gær. Ekkert grunsamlegt
hafði fundist i skipinu i gærkvöldi, þrátt fyrir mikla og nákvæma leit.
Myndina tók Ólafur K. Magnússon.
mannanna fimm. Komið var að
Álafossi þar sem skipið var um átta
sjómílur suður af Hjörleifshöfða,
sagði Gunnar, og var byrjað að
slaka fyrsta manninum niður klukk-
an 16.25 í fyrradag. Aðeins tíu
minútum síðar, eða klukkan 16.35,
voru fimm menn komnir um borð.
Þrír voru tollverðir en tveir stýri-
menn frá Landhelgisgæslunni, þeir
Óli Valur Sigurðsson og Baldur
Halldórsson. „Þetta var snögg og
óvænt aðgerð,“ sagði Gunnar, „sem
tókst í alla staði mjög vel. Mennim-
ir voru látnir síga niður á gámana,
þar sem skipið var á siglingu, og öllu
var lokið á tíu mínútum." Flugstjóri
í ferðinni var Björn Jónsson en
flugmaður Benóný Ásgrímsson.
Skipherra var Bjarni Helgason.
Bjarni sagði í stuttu samtali við
Morgunblaðið í gær, að ferðin hefði
tekist fullkomlega, allt hefði farið
eins og áætlað var, og mönnunum
fimm hefði verið komið um borð á
fullri ferð á tíu mínútum.
FIMM menn frá Landhelgisgæsl-
unni og Tollgæslunni i Reykjavik
fóru í gærdag fyrirvaralaust um
borð i ms. Álafoss úr þyrlu. þar
sem skipið var á siglingu tii
Reykjavikur um átta sjómilur út af
Hjörleifshöfða. Stóðu mennirnir
vakt í skipinu þar til það kom til
hafnar, og gættu þess, að ekki væri
farið i farm skipsins eða neinu
varpað fyrir borð á leiðinni til
lands. Er komið var til hafnar i
Sundahöfn i Reykjavik hófst leit i
skipinu að hugsanlegum smygl-
varningi. í gær hafði ekkert grun-
samlegt fundist i skipinu, en leit
verður haldið áfram þar til það
ieggur úr höfn á ný, væntanlega i
nótt.
Kristinn Ólafsson tollgæslustjóri
sagði í samtali við Morgunblaðið í
gær, að „við erum svona að prófa
okkur áfram með ný vinnubrögð.
Landhelgisgæslan hefur nú fengið
nýja og stóra þyrlu sem nota má við
aðgerðir af þessu tagi, og þeir
brugðust fljótt og vel við, er haft var
samband við þá. Okkar menn eru
enn óvanir því að fara um borð í
skip á þennan hátt, og því fóru tveir
menn frá Gæslunni með um borð.“
Kristinn sagðist ekki vilja gefa
upplýsingar um hvort grunur hefði
beinst að Álafossi að þessu sinni eða
hvort um hreina og beina æfingu
hefði einungis verið að ræða. Krist-
inn sagði þó, að vitað væri að smygl
hefði átt sér stað á þann hátt, að
varningi væri umskipað skammt
undan landi, eða þá að honum væri
varpað fyrir borð, og hann hirtur
upp síðar.
Áð sögn Kristins tókst aðgerð
þessi mjög vel í alla staði, og sagði
hann því fullvíst að þessi aðferð við
tolleftirlit og tollgæslu yrði reynd á
ný, án nokkurra viðvarana eins og
að þessu sinni. Skipverja á Álafossi
sagði hann hafa tekið „gestakom-
unni“ illa til að byrja með, enda
hefði koma mannanna komið mjög
flatt upp á þá. Þeir hefðu þó
fljótiega jafnað sig, og allt farið
friðsamlega fram. Ekkert fjar-
skiptasamband var haft við skip-
stjórn Álafoss áður en mennirnir
sigu um borð og skipið hélt áfram
siglingu sinni eins og ekkert hefði í
skorist. Kristinn sagði, að það hefði
verið gert að yfirlögðu ráði, svo
skipverjum gæfist ekkert ráðrúm til
athafna áður en tollverðir væru
komnir um borð. Aðgerð af þessu
tagi frá öðru skipi eða bát, sagði
Kristinn mun tímafrekari, og því
væri ekki að búast við sama árangri
við slíkar aðstæður og ef þyrla væri
notuð, reyndist eitthvað grunsam-
legt á ferð.
Gunnar Ólafsson í stjórnstöð
Landhelgisgæslunnar sagði i sam-
tali við Morgunblaðið í gær, að
ferðin á þyrlunni TF-Rán hefði
verið farin að ósk tollgæslustjóra,
enda væri ráð fyrir því gert að
Gæslan aðstoðaði aðra löggæsluað-
ila, væri þess óskað. Ferðina sagði
Gunnar hafa tekist vel í alla staði,
bæði flugferðina og niðursetningu