Morgunblaðið - 03.12.1988, Síða 35
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 3. DESEMBER 1988
35
Smákökur
_________________________________ _____________________________________________________________ ,
m
Nú er jólafastan gengin í garð og margir famir að huga að jólaundirbúningi, og þótt svo sé,
bíður sumt kannski of lengi. Sumir em farnir að skrifa jólakortin og erujafnvel farnir að senda
þau út. Ég fékk jólakort frá Bretlandi 3. nóvember og þótti nokkuð snemmt, enda er ég ein af
þeim sem hlaupa með jólapóstinn á pósthúsið rétt fyrir miðnætti síðasta skiladag fyrir jól.Svo er
það jólatrésserían, hún bilaði kannski í fyrra og öll áform um að koma henni strax í viðgerð fóra út
um þúfúr. Það væri gott að líta á hana núna og athuga hvort allt er í lagi. Það getur verið nokkuð
seint á Þorláksmessu eða aðfangadag, þegar setja á hana upp. Ég er farin að baka piparkökur
með krökkunum í Mýrarhúsaskóla, svo nú angar allur skólinn af piparkökum, og ég sjálf anga
af negul, engiferi og kanil þegar ég kem inn í strætó að loknum vinnudegi. Borgir og bæir hafa tekið
á sig jólasvip og lýst upp skammdegið og nú vantar ekkert nema jólasnjóinn. Mér fínnst alltaf
undirbúningur jólanna skemmtilegur tími og vona að svo sé um flesta, og nú skulum við bara
drífa okkur í smákökubaksturinn, en hann er skemmtilegur siður _
okkar íslendinga. Þótt margir segi að enginn borði kökur um
jólin, væri nær að borða meira af smákökum og minna af keyptu
sælgæti. Börn í dag borða sælgæti allt árið en smákökur em
ekki daglega á borðum okkar.
Engiferhjörtu með
súkkulaði
100 g smjör eða smjörlíki
100 g flórsykur
1 eggjarauða
1 tsk. engiferduft
50 g kartöflumjöl
1 tsk. lyftiduft
175 g hveiti
200 g suðusúkkulaði (2 pakk-
ar)
2—3 bitar sultaður engifer
(stem ginger)
1. Hrærið saman lint smjör,
flórsykur og eggjarauðu.
2. Blandið saman engiferdufti,
kartöflumjöli, lyftidufti og hveiti.
Hrærið saman við. Hnoðið síðan
deig.
3. Setjið skálina með deiginu í
kæliskáp í 2—3 klst. Leggið disk
eða plastfilmu yfir. Látið filmuna
ekki snerta deigið. (Sjá hér á eft-
ir.)
4. Fletjið deigið út ofan á bök-
unarpappír, mótið síðan hjörtu úr
deiginu með piparkökumóti.
5. Hitið bakaraofn í 190°C,
blástursofn í 170°C. Setjið plöt-
una með kökunum í miðjan ofninn
ogbakiðíu.þ.b. 10—15 mínútur.
íkAriUAGERÐOT
[Rlfel29l
yi/iwyv'
,n- filHT
WíSULMgw. —
L Twisr
6. Takið kökumar af pappírn-
um og kælið á grind.
7. Kælið bakaraofninn í 70oC,
setjið súkkulaðið á eldfasta skál
eða disk. Bræðið í ofninum í 7
mínútur.
8. Búið til litlar ræmur úr sult-
aða engifemum.
9. Smyijið súkkulaðinu ofan á
fír
Stem gínger
Syrup
t~^6Ö9~
Umsjón: KRISTÍN GESTSDÓTTIR
Teikningar: SIGURÐUR ÞORKELSSON
hjörtun, skreytið með engifer-
ræmum.
Athugið- Þegar plastfilma
kemst í snertingu við fitu, leysist
um 20% af mýkingarefni plastsins
upp og fer saman við matinn.
Appelsínusmákökur með
súkkulaðimola
200 g smjörlíki
100 g sykur
100 g dökkur púðursykur
1 stórt egg
250 g hveiti
1 msk. kartöflumjöl
1 tsk. lyftiduft
'/2 tsk. natron
rifínn börkur af 1 appelsínu
1 pk. suðusúkkulaði (100 g)
eða tilbúnar súkkulaðibaunir.
1. Hrærið lint smjörlíkið með
sykri og púðursykri, hrærið síðan
eggið út í. Rífið appelsínubörkinn
og bætið út í.
2. Blandið saman hveiti, kart-
öflumjöli, lyftidufti og natroni.
Sigtið þetta út í deigið. Hrærið
vel saman.
3. Setjið bökunarpappír á 2
plötur, mótið kúlur úr deiginu á
stærð við stórt vínber, raðið á
plötumar. Hafið gott bil á milli.
4. Skerið súkkulaðið í smábita,
sétjið einn bita á miðju hverrar
köku.
5. Hitið bakaraofn í 200°C,
blástursofn í 180°C, setjið plötuna
með kökunum í miðjan ofninn og
bakið í 7—10 mínútur.
Kornflögukökur
2 eggjahvítur
1 bolli ljós púðursykur
2 bollar kornflögur
V2 bolli saxaðar möndlur
1 bolli kókosmjöl
'/2 tsk. vanilludropar
1. Þeytið eggjahvíturnar, bætið
púðursykri hægt út í og þeytið
þar til hvítumar em vel stífar.
2. Setjið vanilludropa út í deig-
ið.
3. Saxið möndlur frekar fínt,
setjið saman við kókosmjöl og
komflögur. Hrærið út í hvíturnar
með gaffli.
4. Mótið litlar kökur úr deiginu,
setjið á bökunarpappír.
5. Hitið bakaraofn í 190oC,
blástursofn í 170oC. Setjið í miðj-
an ofninn og bakið í u.þ.b. 15
mínútur.
Carmen Krímskagans
Glæpakóngurinn ásamt hinni krimversku Carmen.
Kvikmyndir
Sæbjörn Valdimarsson
Regnboginn - Sovésk kvik-
myndavika: Kings of Crime.
Leikstjórn og handrit, byggt
á sögum eftir Fazil Iskander,
Yuri Kara. Tónlist úr Carmen
eftir G. Bizet. Aðalleikendur
Anna Samokhina, Valentin
Gaft, Vladimir Steklov, Boris
Scherbakov, Arnis Licitis. M.
Gorky Film Studios 1988.
Það er merkileg lífsreynsla að
upplifa margar myndanna sem
sýndar era á yfirstandandi sov-
éskri kvikmyndaviku. Hér er
nefnilega dregin fram í dagsljós-
ið gagnrýni á ýmislegt það sem
miður fer í öllum þjóðfélögum,
Sovésku ekkert síður en öðrum.
En það er nú einu sinni svo að
það hefur farið frekar hljótt um
sjálfsgagnrýni úr þeirri áttinni.
Hér er örugglega hin jákvæða,
fijálslynda stefna Gorbatsjofs að
verki, hún teygir sig í allar grein-
ar þjóðlífsins eins og ferskur
blær sem feykir á brott fomeskj-
unni, ómanneskjulegum stjórn-
arbrögðum sem engan veginn
samræmast hugsunarhætti ofan-
verðrar tuttugustu aldar.
Tökum sem dæmi myndina
Glæpakonungar. Hún er byggð
á sögunum Barþjónninn Adgur
og Carmen frá Chegem, og svo
sannariega er titilpersóna sög-
unnar náskyld í útliti og- innræti
nöfnu sinni eftir Bizet. En fyrst
og fremst falla hér fornar bann-
helgar, því Glæpakonungar fjall-
,ar fyrst og fremst um spillingu
í Sovét, þá einkum skipulagða
glæpastarfsemi sem nær allt upp
til æðstu manna. Þessi umræða
hefur svo sannarlega ekki átt
uppá pallborðið hjá fyrrverandi
stjómarherrum stórveldisins en
hér er ekki tekið neinum vettl-
ingatökum á rotnuninni sem átti
sér stað á tímum Brésnefs. Aðal-
sögupersónan er kvendjöfullinn
Rita, hin eilífa femme fatale, sem
dregur heiðvirðann og saklausan
eiginman sinn, skáldið Gaft, á
tálar og er handbendi glæpafor-
ingjanna sem stjóma mafíustarf-
seminni niður við Svartahafið.
Þeir beita engu óvægari meðul-
um en starfsbræður þeirra á
Vesturlöndum og í rauninni er
Regnboginn — Sovésk kvik-
myndavika:
Vera litla
Leikstjóri Vasily Pichul.
Handrít Maria Khmelik. Tón-
list Vladimir Matetsky. Aðal-
leikendur Natalia Negoda,
Andrei Sokolov, Yuri Naz-
arov, Ludmilla Zaitseva,
Andrei Fomin. Rússnesk. M.
Gorky Film Studios 1988.
Vera litla flokkast á vissan
hátt undir unglinga(vandamála-
)myndir hliðstæðar þeim banda-
rísku, og tröllriðið hafa kvik-
myndahúsunum um margra ára
skeið, en eru til allrar hamingju
engan ljósan punkt að sjá í bar-
áttunni gegn óaldarlýðnum ann-
an en að risastórt veggmálverk
af Brésnef er fjarlægt í myndar-
Iok.
Myndir sem þessar era þarfar
í umbótaumræðu, hvar sfem er í
veröldinni. Hún er áleitin og
ófeimin við að draga fram rotn-
unina í þjóðfélaginu. Að auki
prýðisvel gerð, þó ofbeldið sé
nokkuð gróft á einum stað, og
dável leikin. Hin stórglæsilega
ímynd tæfunnar, Anna Samokh-
ina, er með lostalegustu konum
sem sést hafa á tjaldinu og leik-
stjóm og handrit Karas gefur í
rauninni lítið eftir því sem starfs-
bræður hans á Vesturlöndum eru
í rénun. (Á dögunum fengum við
eina slíka frá Japan .) Þó snertir
hún alla fjölskylduna og er eink-
ar forvitnileg skoðun á heimilis-
háttum fjölskyldu sem er ekki
af því sauðahúsi sem flaggað
hefiir verið í sovéskum myndum
til þessa. Vera er táningur í borg
við Eystrasaltið og hefur nýlokið
skyldunámi. Hún er opin og
hress og þegar hún hittir hinn
fijálslega Sergei, gefur hún hinn
ósköp hversdagslega kærasta
sinn uppá bátinn. En málin taka
nýja stefnu þegar Sergei tilkynn-
ir að hann ætli að giftast Veru.
Er það í óþökk fjölskyldu henn-
ar, hins drykkfellda föður og
að gera í dag. Það eina sem
vantar er tími og aðlögun.
Glæpakonungar ásamt nokkrum
afskiptalitlu móður. Victor bróðir
hennar, læknir í Moskvu, er einn-
ig mótfallinn ráðahagnum.
En Sergei flytur inn og líst
ekki á tengdafólkið. Vera reynir
að halda öllum endum saman,
þó svo að framtíðin virðist ekki
glæst.
Hér kveður við nýjan tón,
vandamál og væntingar sovéskra
ungmenna era af sömu rótum
og stallsystkina þeirra vestan-
tjalds. Áhugamálin eru gagn-
stæða kynið, rokk, fá það, láta
sér líða vel. Tíska, fatnaður.
Adidas-skór og Puma-bolir.
Vandamálin foreldrarnir, kyn-
öðram myndum vikunnar hlýtur
að teljast sögulega gagnmerkt
tímamótaverk.
slóðabilið, afskipti yfirvalda (lög-
reglu) af skemmtunum þeirra,
brennivínsdrykkjan á heimilun-
um, draumar sem geta kannski
aldrei ræst. Óhætt að gera góð-
látlegt grín að kommúnisman-
um.
Vera litla er nokkuð langdreg-
in en drifin áfram af fima góðum
leik hinnar sjarmerandi Nataliu
Negoda í erfíðu hlutverki Veru.
Og vissulega er slegið á marga
strengi í frásögninni, Vera þarf
að ganga í gegnum erfíða og
ólíka lífsreynslu áður en mynd*
inni lýkur. Við fáum að kíkja
inní hversdagslíf venjulegra
borgara, hverra líf er enginn
dans á rósum og eiga við meiri
erfiðleika að etja en gerist og
gengur. Þessi innsýn er vand-
virknislega gerð og virðist trú-
verðug og sönn.
VERA í VANDRÆÐUM
«
s
í
I