Morgunblaðið - 03.12.1988, Síða 47

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 3. DESEMBER 1988
47
Alltaf lagt allt undir
Jóhann G. Jóhannsson og Myndræn áhrif
Tólf ár eru liðin síðan Jóhann G. Jóhannson sendi frá
sér siðustu plötu sína, plötuna Mannlíf. Jóhann hætti þó
ekki afskiptum af tónlist, m.a. hefur hann samið lög og
texta fyrir ýmsa flytjendur, og flestir hljóta að muna eftir
laginu Hjálpum þeim, sem Jóhann samdi textann við.
Fyrir stuttu sendi Jóhann frá búa til góða tónlist þá muni það
sér plötuna Myndræn áhrif, sem
hann gefur sjálfur út, tuttugu og
fimm árum eftir að hann lék á
gítar í sinni fyrstu hljómsveit. Á
sama tíma kom út fimm plötu
kassi sem í er heildarútgáfa á
því sem hann hafði áður sent frá
sér m.a. einn, og með Óðmönn-
um.
Á þeim tuttugu og fimm árum
sem liðin eru frá því fyrsta sveit-
in fór af stað hefur Jóhann komið
víða við. Hann var einn stofnandi
hljómsveitarinnar Óðmenn, sem
verður að teljast merkasta hljóm-
sveit bítla- og síðar hippatíma-
bilsins á íslandi. Síðar sneri hann
sér að myndlist samhliða tónlist-
inni og hefur stundað hvort
tveggja, en síðustu ár hefur
myndlistin og starf að félagsmál-
um tónlistarmanna haft vinning-
inn. Rokksíðan tók hús á Jóhanni
til að spyrjast fyrir um Myndræn
áhrif.
Þú ferð af stað eftir tólf ára
hlé; í hvaða samhengi er þessi
plata við þær sem þú sendir frá
þér fyrir það hlé?
Það er erfitt að sjá þessa plötu
í samhengi við þær sem á undan
hafa komiö, enda er ég nýbúinn
með hana. Ég tel hana þc vera
rökrétta þróun fram til dagsins í
dag á því sem ég var að var að
gera á sínum tíma. Þó það sé
langt síðan ég sendi frá mér
plötu þá hef ég verið í tengslum
við tónlistina. Ég hef samið lög
og texta sem ýmsir hafa flutt og
tekið þátt í vinnu að félagslegum
umbótum tónlistarmanna og
þannig fylgst nokkuð með því
sem hefur verið að gerast í tón-
listarlífinu. Ég var ákveðinn í því
að gera ekki plötu fyrr en ég
gæti gefið mér góðan tíma til að
vinna tónlistina á plötunni í góðu
tómi og það tók sinn tíma að
skapa þær aöstæður. Tónlist í
dag er orðin svo mikil framleiðsla
og þegar þú hlustar á margt af
því sem er verið að gefa út í dag
þá hljómar það allt nánast eins.
Það er mér ekkert kappsmál að
vera að gefa út plötu til þess að
gefa út plötu, heldur lít ég á tón-
listina sem mjög merkilegan mið-
il.
Þú ert þó alltaf bundinn af
því að þurfa að semja lög sem
selt gætu plötuna.
Ég trúi þvi að ef mér tekst að
skila sér.
Eftir að þú sendir frá þér
þessa plötu hafa menn tekið
upp á þvf að spila aftur gömul
lög eftir þig eins og Don’t Try
to Fool Me, en minna heyrist
af nýju plötunni.
Ég hef ekkert á móti því að
menn séu að rifja upp gömlu lög-
in mín, en ég vil helst ekki lenda
í því að þegar ég ætla að fara
að gera plötu þá segi útgefandi
við mig: Jóhann, þú endurútgefur
Don’t Try to Fool Me og tekur
Kærleikur og Eina ósk. Þessu
viðhorfi hef ég mætt hjá útgef-
anda, en sumir þeirra virðast
vera fastir í einhverri fortíðar-
dýrkun. Ég tel að ég sem tónlist-
armaður sé ég miklu þroskaðri í
dag og hæfari til að gera góða
tónlist en ég var og það er því
vont að lenda í því að það sé
eins og Don’t Try to Fool Me sé
eina lagið sem ég hafi gert.
Telur þú eitthvað lag á nýju
plötunni eiga möguleika á að
ná viðlíka vinsældum og Don’t
Try to Fool Me?
Það er ómögulegt að segja til
um það. Á plötunni er allt önnur
tónlist en ég var að semja 1973
og ef ég myndi gera Don’t Try
to Fool Me aftur i dag, yröi út-
Morgunblaðiö/Árni Sæberg
koman allt önnur. Ég sem alls-
konar tónlist og ég á mikið af
lögum í sama flokki og Don’t Try
to Fool me, en svo á ég þyngri
tónlist sem ég hef meira gaman
af að spila.
Hvernig flokkarðu Myndræn
áhrif?
Sem mína bestu plötu til
þessa.
Hvernig fór plötuvinnan af
stað?
í upphafi var ég ekkert of viss
um það að ég ætlaði að senda
frá mér plötu. Það má segja að
ég hafi byrjað að vinna plötuna
i-DíTunglinu
Eitt þekktasta tískutímarit Breta er blaðið i-D. Þeir sem
stýra því blaði leggja hart að sér við að vera í fararbroddi
í breska blaðaheiminum og beita til þess ýmsum brögðum.
Ritsjórn hefur sett saman skemmti- og kynningardagskrá
og farið með þá dagskrá víða. í kvöld verður sú dagskrá
flutt í Tunglinu.
Aðstandendur sýningarinn-
ar segja að henni sé ætlað að
spegla næturlíf Lundúna og í
farteskinu er plötusnúður og
hip-hop tónlistarmenn meðal
annars. íslenskir leggja líka
hönd á plóginn og tískuversl-
unin Punkturinn sýnir líkams-
skreytingar, samhliða því sem
ýmsar stuttmyndir verða sýnd-
ar og myndlistarsýning verður
í Tunglinu. í kjallaranum leika
jassarar undir stjórn Richards
Korn, sem leikur með Sinfóní-
unni. Gestaplötusnúðurinn er
Dave Dorell, sem var á sínum
tíma í bresku klippisveitinni
M/A/R/R/S, sem sendi frá ser
eitt vinsælasta danslag
síðasta árs, Pump up the Vol-
ume. Dave Dorell er einn
fremsti og vinsælasti plötu-
snúður Lundúna í dag og hefur
sérhæft sig í Acid House-
tónlist sem er óhemju vinsæl
í breskum öldur- og dans-
húsum í dag. Kannki er þó
mestur fengur að Overlord X
með það í huga að sjá til hvernig
útkoman yrði til að byrja með og
taka þá ákvörðun hvort það sem
ég tæki upp ætti yfirleitt erindi á
plötu. Þegar óg var orðinn nokk-
uð viss um að þetta væri allt
nokkurn veginn í retta átt hafði
ég samband við útgefendur og í
framhaldi af því hófust samn-
ingaviðræður. Platan tafðist í
vinnslu og útgefendur voru búnir
að ákveða sína útgáfu að mestu
þegar að því kom að platan var
fullbúin. Svo var það hitt að ég
var þá búinn að kynna mér þá
skilmála sem útgefendurnir
bjóða og ég var ekki sáttur við
þá. Þannig fór að ég ákvað að
gefa plötuna sjálfur út en gerði
samning við Grammið um dreif-
ingu.
Þú tekur mikla fjárhagslega
áhættu.
Ég hef alltaf lagt allt undir. Ég
hef þá trú að ef maður er ánægð-
ur með það sem maður er að
gera þá ætti það að geta gengið
upp. Það er annars ýmislegt sem
ég er að uppgötva í sambandi
við útgáfuna í dag sem gerir mig
ekki eins bjartsýnan. Þar helst
þá þessi sterka markaðshyggja
sem virðist orðin aðalatriðið.
Menn verða að vera allstaðar við
að pota sór á framfæri og það
virðist skipta minna máli hvað
það er sem menn eru með.
Annað sem mér finnst var-
hugavert er að útgefendur eru
farnir að skerða sköpunarfrelsi
tónlistarmanna og farnir að
skipta sér af útsetningum, lagav-
ali og niðurröðun á plötur, sem
skapar þá hættu að að plöturnar
verði ópersónuleg markaðsvara.
Þannig eru plöturnar síðan með-
höndlaðar í útvarpi og sjónvarpi
og þar sem sumir líta þannig á
málið að það að spila lag með
þér sé auglýsing fyrir þig sem
þú átt að vera þakklátur fyrir.
Annað sem er áberandi er að þú
ert ekki metinn eftir því sem þú
ert að gera heldur eftir því hvað
þú hefur sterkan bakhjarl og
hvað hann auglýsir mikið. Ég get
nefnt þér sem dæmi að ég var
byrjaður að undirbúa myndband
en komst þá að því að til þess
að tryggja að það yrði sýnt í sjón-
varpi þyrfti ég helst að hafa sér-
stök sambönd.
Er það ekki þá sem reynir á
sannfæringu tónlistarmanns-
ins, hvort hann trúir á það sem
hann er að gera?
Jú, vissulega, en menn eru að
taka mikla áhættu þar sem þetta
er dýr miðill og lágmarks kynning
er nauðsynleg svo efnið komist
yfir til almennings. Því miður virð-
ast fæstir hafa efni á að hafa
sannfæringu þegar þeirfá i hend-
ur nauðungarsamning þar sem
er meira að segja verið að reyna
að ná af þér hluta af Stefgjöldun-
um sem er klár lögleysa, allavega
hvað varðar þá sem hafa gefið
STEF umboð sitt varðandi höf-
undarrétt.
Ertu kvíðinn með það hvernig
plötunni reiðir af á jólamarkað-
inum?
Nei, óg held að þetta gangi
upp og ég er bjartsýnn. Ég hef
trú á þessari plötu, því ég er
ánægður með árangurinn.
Overlord X og aðstoðarmaður.
og DJ Brainstorm. Overlord X
er í hópi vinsælustu hip-hop
flytjenda í Bretlandi þó ekki
eigi hann langan aldur að baki
í tónlistinni. DJ Brainstorm,
sem kemur með honum hing-
að til lands sér um að blanda
tónagrunninn fyrir Overlord.
Eins og áður sagði er það í
Tunglinu sem þetta kynningar-
og skemmtikvöld verður haldið
og hefst skemmtanin um kl.
22.00.
borás
PARADISO Bjarni Þ. Halldórsson,
Umboðs og Heildverslun,
Vesturgötu 28 sími: 29877