Morgunblaðið - 02.08.1990, Blaðsíða 36

36
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 2. ÁGÚST 1990
Hildur Vigfús-
dóttir - Minning
Fædd 28. desember 1892
Dáin 23. júlí 1990
Eitt kærleiksorð
það sólbros sætt
um svartan skýjadag.
Ó, hvað það getur blíðkað, bætt
og betrað andans hag.
Þetta erindi kom strax upp í
huga minn er ég vissi að Hildur
Þórkatla Vigfúsdóttir hafði sofnað
hinsta svefni eftir langa ævi. þetta
erindi kenndi hún mér fyrir löngu.
Mér finnst það hafa verið henni
visst inntak í lífínu. Hún átti faliegt
bros, blítt og einlægt, kærleika bar
hún til alls er lifir, manna, dýra og
umhverfisins. Við erum öll einstakl-
ingar með okkar áhugamál, vinnu,
siði, kosti og galla. Mér fínnst best
að horfa á jákvæðu hliðamar, minn-
ast þeirra og geyma í minningabók-
inni. Nú á kveðjustund langar mig
að setja á blað minningar mínar
um frænku mína sem ég mat af
góðu einu mér og mínum til handa.
Hún var um margt sérstæð. Ég
lærði margt af henni sem hefur
heillað mig og gefíð mér innsýn í
margbreytileika lífsins.
Hildur fæddist í Lukku í Staða-
sveit en fluttist síðan að Búðum.
Foreldrar hennar voru hjónin Ragn-
hildur Gestsdóttir og Vigfús Jóns-
son. Dæturnar urðu þrjár, var Hild-
ur elst, síðan Katrín sem er látin
og yngst Rannveig er dvelur nú á
Hrafnistu í Hafnarfírði. Einnig átti
hún hálfbróður sem er látinn fyrir
mörgum ámm, hét hann Gunnar
Vigfússon. Hann var skósmiður í
Reykjavík, vel þekktur af eldri
borgarbúum.
Föður sinn missti hún ung og fór
eins og títt var í þá daga snemma
að vinna fyrir sér. Hún var lagleg
kona með falleg blá augu, hreinan
og heiðarlegan svip. Hún var ákaf-
lega þrekmikil og dugleg til allra
verka strax í æsku og hafði létta
lund.
Eftir lát föður hennar fluttist
móðir hennar suður til Reykjavíkur
með yngstu dótturina og síðar komu
hinar tvær á eftir. Hildur mun hafa
verið um 17 ára þá. Helsta vinnan
fyrir ungar stúlkur var að ráða sig
í vist. Hildur fór til Péturs Halldórs-
sonar borgarstjóra og var þar í
mörg ár. Henni var alla tíð mjög
hlýtt til þess fólks og leit á dvöl
sína á þessu myndarlega heimili
sem sinn besta skóla. Hugur hennar
stóð til náms og hefði hún með sína
greind getað náð góðum árangri.
Hún hafði látið skrá sig til hjúkr-
unarnáms erlendis en örlögin hög-
uðu því þannig til að af því varð
ekki. Bemskuminningar mínar af
Hildi frænku eru þegar ég fékk sem
9 ára telpa að gista hjá henni í
Reykjavík. Hún bjó á Vesturgötunni
ásamt mágkonu sinni, Margréti
Helgasen. Þar seldi hún fæði, hafði
kostgangara sem kallað var. Hjá
þessum konum ríkti mikil dönsk
áhrif bæði í siðum og heimilishátt-
um, sem höfðu mjög sterk áhrif á
mig, telpuna. Hildur var afar barn-
góð og sóttist ég eftir Reykjavíkur-
ferðum.
Hildur giftist Erlendi Hafliðasyni
í maí 1917, fallegum ungum manni
en því miður varð hjónaband þeirra
alltof stutt því hann dó 30. jan.
1918 aðeins 8 mánuðum seinna.
Þetta varð henni mikil raun og
mætti rita sanna rómantíska sögu
þar um sem nú lýkur með því að
hún mun hvíla við hlið hans að ævi
lokinni.
En þar kom að hún hitti annan
mann sem var einn af kostgöngun-
um hennar, sænskur maður, Isak
Zakarísson. Hann var kátur og
glettinn og spilaði á harmonikku.
Honum tókst að hrífa hana úr þeim
heimi er hún hafði hjúpað um sig.
Þau giftu sig 6. ágúst 1931. Þau
fluttu norður í Steingrímsfjörð,
skammt frá Drangsnesi, og bjuggu
í húsi er þau nefndu Klettakot.
Atvinna Isaks var lýsisbræðsla,
en Hildur stóð sem klettur við hlið
hans, vann með honum nótt sem
dag. Þetta var erfið vinna en þá
kom skýrast fram hinn mikli dugn-
aður, þrek og kjarkur Hildar. Hún
var hraust kona og hélt hreysti sinni
til dauðadags.
Ég hef alla tíð dáðst að úthaldi
hennar í þessari þrælavinnu. Hún
var alltaf hin laglega snyrtilega
kona sannkölluð „dama“.
Þau eignuðust eina dóttur, Ragn-
hildi, sem varð augasteinn þeirra
og reyndist hún móður sinni með
afbrigðum vel alla tíð. Hún er gift
Lárusi Jörundssyni og eiga þau einn
son, Isak, sem er kvæntur Ingunni
Einarsdóttur þeirra börn eru tvö:
Ragnhildur og Einar. Isak átti einn
son, Hauk að nafni, og þegar hann
7 ára gamall missti móður sína tóku
þau Hildur og Isak hann til sín og
var Hildur honum sem besta móður
og hefur hann alla tíð metið það
mikils. Hans kona er Sigríður Elint-
inusdóttir. Eina dóttur á hann sem
heitir Ingunn Hildur og lét Hildur
sér annt um hana eins og sitt barna-
barn „eitt skyldi yfír alla hennar
fjölskyldu ganga."
Þegar ég var 17 ára fór ég til
Hildar til að gæta Ragnhildar. Þá
kynntist ég henni enn nánar og
skildi enn betur og dáðist ég að svo
mörgu í hennar fari. Heimilið henn-
ar bar vott um snyrtimennsku utan
dyra sem innan. Hún vann ekki
hratt en ótrúleg voru afköstin henn-
ar. Hún var snillingur í matargerð
og tók á móti gestum sínum með
glæsibrag. Þá kynntist ég best
hversu mikill barna- og dýravinur
hún var. Það má segja að lítill
munur hafí verið á aðbúnaði dýr-
anna og mannfólksins, allt þvegið
og pússað, jafnvel fengu hænsnin
ásamt öðrum húsdýrum að ganga
um í eldhúsinu hennar fannst mér
sem unglingi þetta skrýtið og kát-
broslegt, jafnvel undarlegt. Dýrin
voru hennar bestu vinir.
Eftir að ég giftist og eignaðist
mín börn fóru tveir synir okkar til
sumardvalar til Hildar og Isaks. Þar
leið þeim vel og eiga góðar minning-
ar sem nú ylja þeim og þeir þakka
henni fyrir alla þolinmæðina og
umhyggju.
Hildur og Isak fluttu til Hafna-
fjarðar 1955 og nú bjuggu systurn-
ar þijár saman aftur í sama bæjar-
félaginu. Það hlýtur að hafa verið
Hildi erfítt að flytja burtu úr sveit-
inni frá vinum sínum dýrunum og
öllu því sem hún hafði annast um
og þótt vænt um. Hildur missti
mann sinn, Isak, 2. ágúst 1968 og
hélt heimili ein upp frá því. Þá kom
í ljós hversu lánsöm hún var að
kjhafa eignast góða nágranna sem
reyndust henni góðir og tryggir vin-
ir í gegnum árin. Hildur fór að vinna
í þvottahúsinu á St. Jósepsspítala
og vann þar í 30 ár. Þar vann hún
af alúð, vandvirkni og húsbónda-
hollustu. Oft kom hún heim þreytt
eftir dagsins önn en aldrei var slak-
að á. Hún vann þar til hún gat
ekki staðið lengur. Vinkona hennar,
Ester Magnúsdóttir, var henni sér-
staklega mikil stoð og stytta og án
hennar hefði hún ekki getað þrauk-
að svo lengi sem raun var á enda
kunni hún vel að meta Ester og var
henni mjög þakklát. Hildur var vel
greind kona, las mikið af góðum
bókum og hafði með afbrigðum.
gott minni fram á síðustu daga.
Hún hafði sérstaklega gaman af
ættfræði og var hafsjór til hennar
að leita. Á náttborði hennar var
stafli af bókum um ýmis málefni
því fróðleiksfús var hún og fylgdist
hún með því sem var að gerast í
þjóðfélaginu þrátt fyrir mjög skerta
heym. Hún var handavinnukona,
pijónaði og heklaði. Það eru ófáir
barnakjólarnir, sjölin og húfur sem
ættingjar og vinir hafa fengið bæði
hérlendis og erlendis með snilldar-
handbragði hennar.
Síðastliðin 4 ár dvaldi hún á Sól-
vangi í Hafnarfirði. Það voru mikil
viðbrigði fyrir hana að þurfa að
gefast upp og fara úr húsinu sínu
en hún sætti sig við það og var
þakklát starfsfókinu. Hún var trú-
kona mikil og treysti á almættið.
t
ÁSTVALDUR KRISTJÁNSSON,
Hólavegi 11,
' Siglufirði,
verður jarðsunginn frá Siglufjarðarkirkju föstudaginn 3. ágúst
kl. 14.00.
Sigrún Stefánsdóttir
Kristrún Ástvaldsdóttir,
Heiðar Ástvaldsson.
t
Maðurinn minn,
SIGURÐUR PÁLL GUÐMUNDSSON
frá Stóra-Nýjabæ, Krísuvík,
til heimilis á Tjarnargötu 10,
Innri-Njarðvík,
andaðist á heimili okkar 30. júlf.
Fyrir hönd fjölskyldunnar,
Esther Finnbogadóttir
t
Útför móðursystur okkar,
ÖNNU SIGURJÓNSDÓTTUR,
sem lést í Sólvangi 29. júlí, fer fram frá Hafnarfjarðarkirkju föstu-
daginn 3. ágúst kl. 15.
Sigurdór Hermundarson,
Bjarni Hermundarson,
Sigurður Hermundarson.
Til greinahöfiinda
Minningarorð — ræður
Aldrei hefur meira aðsent
efiii borizt Morgunblaðinu en
nú og því eru það eindregin
tilmæli ritstjóra blaðsins til
þeirra, sem óska birtingar á
greinum, að þeir stytti mál sitt
mjög. Æskilegt er, að greinar
verði að jafiiaði ekki lengri en
2-3 blöð að stærð A4 í aðra
hvetja línu.
Af sömu ástæðum em það ein-
dregin tilmæli ritstjóra Morgun-
blaðsins til þeirra, sem rita minn-
ingar- og afmælisgreinar í blaðið,
að reynt verði að forðast endur-
tekningar eins og kostur er, þegar
tvær eða fleiri greinar eru skrifað-
ar um sama einstakling. Þá verða
aðeins leyfðar stuttar tilvitnanir í
áður birt ljóð inni í textanúm. Ef
mikill fjöldi greina berst blaðinu
um sama einstakling mega höf-
undar og aðstandendur eiga von
á því að greinar verði látnar bíða
fram á næsta dag eða næstu daga.
t
Ástkær sonur okkar, bróðir, fósturbróðir og sonarsonur,
STEFÁN HERBERT SVAVARSSON
rafvirki,
Heiðmörk 51,
Hveragerði,
verður jarðsunginn frá Hveragerðiskirkju laugardaginn 4. ágúst kl. 14.
Árný Ingibjörg Filippusdóttir, Svavar Rúnar Ólafsson,
Guðríður Svavarsdóttir, Ólafur Svavarsson,
Berglind H. Sigurðardóttir,
Guðrfður Svafarsdóttir, Ólafur H. Þórðarson.
t
Móðir okkar, tengdamóðir, amma og langamma,
ÞÓRA STEFÁNSDÓTTIR,
Hvassaleiti 16,
Reykjavík,
verður jarðsungin frá Bústaðakirkju föstudaginn 3. ágúst
kl. 13.30.
Blóm og kransar afþakkaðir, en þeim, sem vildu minnast henn-
ar, er bent á Samtök gegn astma og ofnæmi eða SÍBS.
Svava Júlíusdóttir, Gunnar Einarsson,
Páll Ólafsson, Hjördís Þórðardóttir,
Stefán Ólafsson, Bára Björk Lárusdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
Hún fól sig Guði og kveið ekki vista-
skiptunum. Það síðasta sem ég
heyrði hana segja var: „ég er að
fara.“
í dag kveður móðir mín systur
sína með söknuði, þakkar langa
samveru og biður þess að þær syst-
urnar þijár hittist að nýju handan
við móðuna miklu.
Ég kvð frænku mína. Hafi hún
þökk fyrir allt sem hún hefír gert
fýrir mig og mitt fólk.
Ragnhildur mín, við hjónin send-
um ykkur Hauk og fjölskyldum
samúðarkveðjur og biðjum ykkur
Guðs blessunar.
Fari Hildur í friði.
Hulda Sigurjónsdóttir
Meðal fyrstu bernskuminninga
minna eru margar á ýmsan hátt
tengdar Hildi Vigfúsdóttur sem
andaðist á Sólvangi í Hafnafirði
þann 23. júlí sl. Hún bar ævinlega
með sér birtu og yl þegar hún kom
í heimsókn á bernskuheimili mitt.
Enjiað var hennar ljúfa framkoma
og einiægni sem laðaði fyrst og
fremst fram þær góðu minningar
sem ég geymi um hana. Seinna
átti ég eftir að dvelja að sumarlagi
á heimili hennar á Drangsnesi, þar
sem hún átti heima um margra ára
skeið með seinni manni sínum. All-
an tímann meðan ég var þarna var
hún að gleðja mig með hvers konar
góðgæti og góðu atlæti. Þessa daga
virðist alltaf hafa verið sólskin og
gott veður, því þannig geymast
þessir góðu dagar í minningunni.
Það var allt til að auka ánægjuna.
Ranghildur dóttir hennar og mín
góða vinkona og ég fundum upp á
öllu mögulegu til að skemmta okkur
við og vorum uppteknar frá morgni
til kvölds. Blessuð húsdýrin áttu
sinn þátt í þessu ánægjulega sumri.
Um þau var hugsað af einstakri
natni enda Hildur einlægur dýravin-
ur. Það var unun að sjá hve var-
færnislega hún umgekkst bæði
menn og málleysingja. Það var ekki
síður notalegt að heyra hana segja
frá æskuárum sínum og hinum
ýsmu störfum sem hún hafði unnið
við um dagana. Nefna má að hún
vann í fjölda mörg ár á St. Jóseps-
spítala í Hafnarfirði og hætti ekki
fyrr en hún var komin yfir nírætt.
Störf hennar voru ávallt unnin af
einstakri vandvirkni og trúmennsku
svo eftir var tekið. Hún var enn-
fremur stálminnug og bjó yfír
hafsjó af fróðleik, sem hún sagði
frá á skemmtilegan og hrífandi
hátt. Hildur var einnig mjög dugleg
við allan pijónaskap og hannyrðir
yfirleitt. Kjólar sem hún gerði
handa dóttur minni lítilli voru meist-
araverk. Síðustu ár pijónaði hún
einkum húfur og ein þeirra fór til
vinafólks míns í Frakklandi og vakti
mikla aðdáun. Trygglyndi hennar í
öll þessi ár eru mér dýrmæt minn-
ing um hana og ekki síður eftir að
hún fluttist til Hafnarijarðar þegar
fundum okkar bar oftar saman og
við áttum ánægjustundir með sam-
tölum um liðin ár.
Um leið og ég kveð Hildi vil ég
þakka henni sérstaklega fyrir hönd
móður minnar. Trygglyndi og um-
hyggjusemi í hennar garð var ein-
stakt, eins hvað mig varðar og fjöl-
skyldu mína. Minningin um góða
konu er björt og mun ætíð geymast
í hugum okkar.
Veri hún kvödd í guðs friði.
Ragna
Hildur fæddist milli jóla og nýárs
í lok 19. aldar, dáin í sumarmánuði
undir morgun í lok 20. aldar.
Hana vantaði tvö ár til þess að
lifa heila öld. Hún var Snæfelling-
ur, fædd í Lukku í Staðarsveit, ólst
upp á Búðum. Systkinin voru fjög-
ur, þijár systur og einn bróðir. Ein
systir enn á lífi, Rannveig Vigfús-
dóttir. Maður hennar var skipstjóri.
Ef til vill var Hildur komin af
Þuríði Snorradóttur, langt í ættir
fram, hinni minnugu og óljúgfróðu,
sem Ari fróði hafði vísdóm frá um
liðna tíð. Hildur var gædd afburða
minni, sem hún fékk að halda fram
yfír 95 ár, svo skýru, að hún gat
rakið ættir beint langar leiðir og
einnig hliðargreinar. Hún rakti