Morgunblaðið - 09.12.1997, Blaðsíða 1
120 SÍÐUR B/C/D
STOFNAÐ 1913
281. TBL. 85. ÁRG.
ÞRIÐJUDAGUR 9. DESEMBER 1997 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Reuters
1» 1
ilflÉ 1; 'ÁÍl É%Lí'\ ns I
Ræddi við Wei gegn
vilja Kínverja
BILL Clinton Bandaríkjaforseti
bauð kínverska andófsmanninum
Wei Jingsheng til fundar við sig í
Hvíta húsinu í gær. Hafði forsetinn
að engu ítrekaðar óskir kínverskra
yfirvalda um að ræða ekki við Wei
meðan hann dveldist útlægur í
Bandarikjunum. Wei hefur að
mestu setið i fangelsi í Kina undan-
farin 18 ár fyrir að berjast fyrir
mannréttindum og lýðræðisumbót-
um. Hann fékk að fara úr landi í
síðasta mánuði til að leita sér Iækn-
inga í Bandarikjunum.
Helstu deilumálin
enn óleyst í Kyoto
Kyoto. Reuters. Morgunblaðið.
FULLTRUAR á ráðstefnu Sam-
einuðu þjóðanna um umhverfismál,
sem nú stendur í Kyoto, hófu í gær
úrslitalotu viðræðna um samkomu-
lag án þess að skýr svör lægju fyrir
í helstu deilumálum. A1 Gore, vara-
forseti Bandaríkjanna, olli mörgum
fuUtrúanna vonbrigðum með ræðu
er hann hélt á ráðstefnunni í gær-
morgun þar sem engar vísbending-
ar var að finna um að Bandaríkja-
stjórn hygðist hvika frá stefnu sinni
um markmið í losun gróðurhúsa-
lofttegunda.
Einn helsti þröskuldurinn í vegi
samkomulags er deila Bandaríkj-
anna og Evrópusambandsins um
minnkun í losun gróðurhúsaloftteg-
unda. Hinir fyrmefndu, sem losa
nú mest allra ríkja í heiminum af
koltvísýringi, vilja að losun sex gas-
Ræða A1
Gore veldur von-
brigðum
tegunda nemi á árabiUnu 2008-2012
sama magni og hún var 1990. Evr-
ópusambandið vUl að 2010 verði los-
unin 15% minni en hún var 1990.
Deilur þessar urðu áberandi á
ráðstefnunni í gær. Einu vísbend-
ingarnar sem Gore gaf um að
Bandaríkjamenn kynnu að verða
til viðtals um breytta stefnu voru
þær að í staðinn yrðu þeir að fá
samþykktar tUlögur um losunar-
kvóta sem gæti gengið kaupum og
sölum. Hann sagði tillögu Banda-
ríkjanna jafngilda því að dregið
yrði úr útblæstri um nær 30% frá
því sem hann myndi annars verða
2012.
Fulltrúar samtaka umhverfis-
sinna sögðu ræðu Gore stórt skref
afturábak, Bandaríkjamenn byðu í
raun ekkert annað en að fresta því
sem þeir höfðu þegar lofað að gera
fyrir árið 2000.
I sama streng tók John
Grammer úr sendinefnd Breta á
ráðstefnunni. Hann kvað ræðu
Gores hafa valdið vonbrigðum og
sagðist vilja sjá að Bandaríkin, sem
losa mest allra þjóða af gróður-
húsalofttegundum út í loftið, tækju
forystu í viðræðunum. Kvaðst
Grammer hafa vonast til að Banda-
ríkin gengju jafnvel enn lengra en
ESB.
■ Fáum Iítinn/33
Friðarverð-
launahafí sætir
gagnrýni
Ósló. Morgunblaðið.
JODY Williams tekur á morgun á móti friðarverðlaunum Nóbels við athöfn í
Ósló en þjáningarbræður hennar í baráttunni gegn framleiðslu og notkun
jarðsprengna munu ekki allir samgleðjast. Hart er deilt á forystu hennar og
fjöldinn allur af u.þ.b. 1000 félagasamtökum í Alþjóðasamtökum um jarð-
sprengjubann (ICBL) ráðgerir að segja sig úr lögum við móðursamtökin.
Richard Walden sagði a.m.k. 160
félög vera á útleið úr ICBL vegna
öfgafullra baráttuaðferða Williams og
helstu samverkamanna hennar og
hroka í garð aðildarfélaganna.
Walden sagði við Aftenposten í
gær, að Williams hefði misnotað sam-
tökin í eigin þágu og ski-eytt sig með
stolnum fjöðrum. Leitt væri til þess
að vita að Nóbelsnefndin skyldi ekki
veita samtökum verðlaunin heldur
einum einstaklingi. Þeim hefði verið
verðugar fyiir komið með því að veita
þau fómarlömbum jarðsprengna sem
seinna meir hefðu lagt baráttunni íyr-
ir upprætingu þeirra lið með því að
taka þátt í hreinsun sprengjuvalla í
þróunarlöndum.
Ekki í náðinni hjá Clinton
Paul Jefferson, leiðtogi HALO,
þekktra samtaka sem barist hafa
gegn jarðsprengjum, skóf heldur ekki
utan af því í grein í Wall Street
Joumal. Þar sakaði hann Williams um
sýndarmennsku og sagði hana ekki
verðskulda friðarverðlaun Nóbels.
Loks er Williams í þeiiri stöðu að
þjóðhöfðingi hennar, B01 Clinton, vill
ekkert við hana kannast. Honum
þótti sér gróflega misboðið með yfir-
lýsingum hennar og samstarfs-
mannsins Bobbys Mullers. Hann
mun hafa vikið sér að forsetafrúnni,
Hillaiy Clinton, á góðgerðarsam-
komu í Hvíta húsinu í fyrravor og
sagt að forsetahjónin bæði yrðu sam-
ábyrg fyrir limlestingum eða dauða
af völdum jarðsprengna lýstu þau
ekki yfir stuðningi við alþjóðlegt
bann við smíði og notkun jarð-
sprengna..
Zhírínovskí í Irak
Segir
Saddam
fyrirmynd
Baghdad. Reuters.
RUSSNESKI þjóðernissinninn
Vladimir Zhírínovskí, sem er í heim-
sókn í Baghdad, lét þau orð falla í
gær að hann óskaði þess að Rúss-
landi væri stjórnað af hugrökkum,
snjöllum og friðelskandi leiðtoga á
borð við Saddam Hussein Iraksfor-
seta.
Zhírínovskí, sem hitti Saddam
Hussein á sunnudaginn í einni af
sínum reglulegu ferðum til íraks,
sagði að með heimsókninni vildi
hann sýna samstöðu Rússa með bar-
áttu forsetans gegn „stríðsmangstil-
burðum" Bandaríkjanna og fyrir því
að viðskiptabann Sameinuðu þjóð-
anna, sem Irak hefur sætt í sjö ár,
verði afnumið.
Hugrakkur og snjall
„Fundur okkar Saddams forseta
var mjög jákvæður. Hann er mjög
hugrakkur, mjög snjall maður. Mjög
góður leiðtogi íraks,“ sagði
Zhirínovskí á blaðamannafundi.
„Við þurfum á sams konar leiðtoga
í okkar landi að halda. Mjög opnum,
mjög hugrökkum og mjög snjöllum,"
tjáði Zhírínovskí fréttamönnum á
ensku.
Reynir aftur
hnattflug
BRESKI auðkýfingurinn Richard
Branson hyggst freista þess öðru
sinni að verða fyrstur til þess að
fljúga viðstöðulaust umhverfís
jörðina í loftbelg. Ráðgerir hann
flugtak í herstöð í Marrakesh í
Marokkó klukkan 16 að íslensk-
um tíma í dag og vonast til að
austlægir háloftastraumar beri
belgfarið 38.600 kni vegalengd
umhverfis jörðina. í gær var lögð
lokahönd á undirbúning fararinn-
ar er dælt var lofti í risastóran
32.000 rúmmetra og 68 metra há-
an belginn til að kanna hvort ein-
hvers staðar læki með samskeyt-
um. Fyrir flugtak verður belgur-
inn fyltur helíumi. Fyrri hnatt-
flugstilraun Bransons f janúar sl.
endaði með nauðlendingu í Alsír á
fyrsta degi. Nú mun hann notast
við stærri og sterkari belg með
gjörbreyttri hönnun. Félagar
hans tveir sem freista belgflugs
með honum nú verða þeir sömu
og í fyrri tilrauninni. Branson og
félagar keppast við tvö önnur
kapplið, eitt í Bandaríkjunum og
hitt í Sviss, um að fljúga viðstöðu-
laust umhverfis jörðina í belgfari.
Reuters
Hjúkrun er
áhættusöm
London. Daily Telegraph.
HJÚKRUN er áhættusamasta
starf sem menn taka að sér í Bret-
landi, jafnvel hættulegra en starf
lögregluþjónsins eða öryggisvarð-
arins, samkvæmt nýrri opinberri
skýrslu.
Þar kemur fram að 34% hjúkr-
unarfræðinga hafa sætt árás við
skyldustörf, samanborið við 25%
lögreglumanna og öryggisvarða og
14% kennara. 48% hjúkrunarfólks
til viðbótar hefur verið hótað of-
beldi. Til samanburðar er hjúkrun-
arfræðingum fimm sinnum hætt-
ara við árás en meðallaunþega.